گزارش اختصاصي "مهر" از سناريوهاي مختلف براي سهميه‌بندي بنزين و فراخوان مجلس براي حل معضل بنزين

به گزارش خبرنگار اقتصادي "مهر"، در اين گزارش ابتدا به آمار توليد و مصرف بنزين طي 20 سال گذشته پرداخته شده است.

شركت پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي در اين گزارش تحليلي گزينه هاي مختلف براي سهميه بندي بنزين را ارزيابي و نتيجه نهايي آن را تشريح كرده است.

به عنوان مثال، در اين گزارش سهميه بندي خودروهاي شخصي با روازنه حداقل 2.5 ليتر و حداكثر 5 ليتر و چندين گزينه ديگر با توجه به مصرف بنزين در كشور مورد بررسي قرار گرفته است.

اين شركت گزارش فوق را در جلسه هفته گذشته اعضاي اقتصادي دولت نهم و نمايندگان اصولگرا و سرشناس مجلس در اختيار آنان قرار داده است.

به هرحال، محمود احمدي نژاد رئيس جمهوري ايران بارها در جلسات هيئت دولت و سخنراني‌هاي خود بر مخالفت دولت نهم با دو نرخي شدن بنزين تاكيد كرده و گفته است تا زماني كه سيستم حمل و نقل درون شهري و برون شهري ساماندهي نشود، قيمت بنزين افزايش نخواهد يافت.

به نظر مي رسد دولت از هم اكنون بايد خود را با گرفتاري‌هاي احتمالي كه پس از سهميه بندي بنزين مواجه خواهد شد، آماده كند.

در عين حال، در پارلمان نيز دو ديدگاه وجود دارد. يكي نمايندگاني كه مخالف دو نرخي شدن بنزين هستند كه نام احمد توكلي نيز در بين اين نمايندگان ديده مي شود. نظريه دوم، دو نرخي شدن بنزين و يا فروش بنزين وارداتي به نرخ منطقه اي است.

گروهي از مسئولان سابق دولتي نيز معتقند كه قيمت بنزين وارداتي بايد به نرخ منطقه اي محاسبه شود و درآمد حاصل از اين طريق صرف ساماندهي سيستم حمل و نقل و پرداخت يارانه مستقيم به افراد شود، زيرا هم اكنون قشر مرفه جامعه كه داراي چندين خودرو بوده و سوخت بالايي نيز مصرف مي كنند از يارانه بيشتري برخوردارند.

هم اكنون ميزان مصرف روزانه بنزين در ايران به حدود 70 ميليون ليتر رسيده است كه حدود 40 ميليون ليتر آن توليد داخل است و دولت نيز بر كاهش مصرف سوخت گرايش دارد.

همچنين رئيس كميسيون انرژي مجلس از كليه دانشمندان و اقتصاددانان دعوت كرد تا براي حل معضل بنزين در كميسيون انرژي مجلس حضور يابند.

كمال دانشيار در گفتگوي كوتاه با خبرنگار اقتصادي مهر، رسما از تمام اقتصاد دانان و اساتيد دانشگاه ها دعوت كرد تا در كميسيون انرژي مجلس حضور پيدا كنند و نقطه نظرات و راهكارهاي خود را براي حل معضل بنزين ارائه دهند.

به گزارش خبر نگار اقتصادي مهر شواهد، به خصوص طي چند روز اخير، حاكي از آن است كه مسئولين  بر سر يك چند راهي در مورد معضل بنزين قرار گرفته اند، اما احتمالا گزينه نهايي سهميه بندي بنزين از طريق كارت هوشمند يا كوپني شدن آن است.

در ادامه به اظهارنظرهاي سخنگوي دولت، رئيس سازمان مديريت، وزير نفت و وزير امور اقتصادي و دارايي در خصوص بنزين در چند روز اخير توجه كنيد كه در ميان سخنان اين چهار مسئول دولتي، بيشتر بر سهميه بندي بنزين از نيمه دوم امسال تاكيد شده است.

سخنگوي دولت
غلامحسين الهام سخنگوي دولت را مخالف دو نرخي شدن بنزين دانسته و تصريح كرده است: قطعاً از نظر دولت افزايش قيمت بنزين محقق نخواهد شد. وي در خصوص واردات بنزين نيز اظهار داشته است: مصرف بنزين و ميزان واردات آن نامطلوب است،بايد از اين ظرفيت‌ها در رسيدن سريعتر به چشم‌انداز 20 ساله به خوبي استفاده كرد. وي تصريح كرده است: قطعاً از نظر دولت افزايش قيمت بنزين محقق نخواهد شد و دولت توان خود را براي اجرايي كردن تبصره 13گذاشته تا به سرعت،اهدافي كه براي تسهيل و افزايش ناوگان عمومي حمل و نقل است محقق شود.

رئيس سازمان مديريت
فرهاد رهبر رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي در خصوص سهميه بندي بنزين نيز اظهارداشت : دولت تاكنون تصميم جديدي به غير از آنچه كه در بودجه سال‌ جاري (سهميه بندي بنزين) در نظر گرفته شده، نگرفته و به عبارتي رويه كاري تغيير نكرده است.

رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي خاطرنشان كرده است: تا پايان خردادماه سال‌جاري برنامه مديريت توزيع بنزين نيز در هيئت وزيران به زودي تصويب مي شود. به گفته وي، دولت تاكنون به اين نتيجه نرسيده است كه لايحه‌اي به مجلس براي تامين اعتبار بودجه واردات بنزين در شش ماهه دوم سال به مجلس بفرستد.

وزير نفت
وي در رابطه با سهم روزانه خودروها از بنزين با اشاره به احتمال سهميه بندي بنزين گفته است: دولت تا پايان هفته در اين باره تصميم گيري مي كند. البته تاكسي ها بنزين سهميه اي دريافت مي كنند و خودروهاي شخصي كه به صورت غيررسمي مسافركشي مي كنند، روزانه كمتر از پنج ليتر بنزين دريافت خواهند كرد. وي خاطرنشان كرده است: با واقعيت هاي جامعه آشنا هستم و مي دانم كه مسافركش هاي شخصي بخشي از درآمد روزانه شان را از اين محل به دست مي آورند، اما نمي توان به همه اين امتياز را داد، زيرا ما مجموعه محدودي از ذخاير بنزين را در اختيار داريم كه بايد آن را به تناسب در جامعه تقسيم كنيم. هامانه در خصوص احتمال تشكيل بازار سياه با سهميه بندي شدن بنزين گفت: با طرح كارت هوشمند كه مراحل آخر خود را طي مي كند، بازار سياه به وجود نخواهد آمد كه اميدوارم كارت هوشمند پيش از پايان سال به طور كامل اجرايي شود.

وزير اقتصاد
وزير امور اقتصادي و دارايي با اشاره به سهميه بندي 40 ميليون ليتر توليد داخل به عنوان يكي از گزينه ها در دولت ، گفته است : بايد تصميم گيري شود كه اين 40 ميليون ليتر بين متقاضيان از طريق كارت هوشمند باشد يا كوپن. داوود دانش جعفري تصريح كرده است: بر اساس تبصره 13 به دولت اجازه داده شده كه حدودا در خرداد ماه برنامه خود را براي تصويب ارائه دهد كه در اين ارتباط گزينه هاي مختلفي مطرح است؛ يكي از اين گزينه ها اين است كه بنزين مورد  نياز كشور را در حد توليد داخل مصرف كنيم .

وي ادامه داده است : بنزين روزانه مصرفي  كشور در سال گذشته بيش از 70 ميليون ليتر بود كه حدود 40 ميليون ليتر آن توليد داخل بود و بقيه نياز از طريق واردات تامين مي شد بنابراين يكي از گزينه ها اين بود كه با صرفه جويي و سهميه بندي نياز داخلي را در حد 40 ميليون ليتر در روز ببينيم و اقتصاد كشور به اين ترتيب اداره شود .

وزير امور اقتصادي و دارايي با بيان اينكه عنوان مي شود كه سهميه بندي يا تقليل مصرف بنزين روزانه كشور از 60 تا 70  ميليون ليتر به 40 ميليون ليتر ممكن است مشكلاتي را براي كشور ايجاد كند، تصريح كرده است : در اين گزينه راه حل هايي وجود دارد كه يكي از آنها اين است كه دولت براي اين كار يارانه تعيين كند كه مستلزم تصويب مجلس است  و يا اينكه به صورت قيمت تمام شده ( مابه التفاوت به صورت تمام شده ) در اختيار مصرف كننده قرار گيرد .

وي با اشاره به اينكه  در حال حاضر قيمت تمام شده بنزين در دنيا حدود 500 تومان در هر ليتر است، افزود : اين بدين معنا است كه 25 يا 27 ميليون ليتري كه قرار است وارد كشور شود با اين قيمت عرضه شود كه خود اين گزينه مشكلات ديگري را به همراه دارد كه از جمله آنها دو نرخي شدن بنزين و فسادهايي است كه ممكن است در اين زمينه به وجود آيد ولي به هر صورت اين بحث در دولت مطرح است . 

دانش جعفري بيان كرده است: گرايشي كه در دولت مطرح است اين است كه اگر گزينه مربوط به كاهش مصرف را دنبال كنيم از جهات مختلف به نفع كشور است و در حال حاضر با مجلس و كارشناسان مختلف در حال رايزني هستيم  تا تصميم گيري نهايي شود . وي با اشاره به سهميه بندي 40 ميليون ليتر توليد داخل به عنوان يكي از گزينه ها ، گفته است : بايد تصميم گيري شود كه اين 40 ميليون ليتر بين متقاضيان از طريق كارت هوشمند يا كوپن باشد. 

هيئت دولت در نشست آتي خود در نهايت كدام گزينه را در خصوص بنزين انتخاب خواهد كرد؛ سهميه بندي بنزين يا ... .