غارت ميراث فرهنگي ايران؛ آنچه گذشت

به گزارش خبرگزاري "مهر"، در تاريخ 4 سپتامبر 1997 يك فلسطيني با حمله به فروشگاه يهودا كه يكي از مراكز اصلي در بيت المقدس و محل تجمع تعداد زيادي از يهوديان بوده است، اين محل را منفجر كرد كه دراثرآن پنج  نفر كشته و دهها تن مجروح شدند كه در ميان مجروحان چندين تبعه  آمريكايي نيز وجود داشتند .

تعدادي ازكساني كه از اين حادثه جان سالم به در بردند از گردشگران آمريكايي بودند كه در پي بازگشت به كشور خود عليه دولت ايران به بهانه حمايت هاي همه جانبه از حماس به دادگاه فدرال شكايت كردند .

آنان ادعا مي كردند حماس توسط دولت ايران حمايت ملي مي شده وبنا بر اين ايران مسوول انفجار آن سال دربيت المقدس شناخته مي شود .

قاضي آن زمان در دادگاه فدرال آمريكا "ريكاردو اوربينا" اين ادعا را قبول و ايران را به پرداخت سالانه بين 50 تا 100 ميليون دلار در سال به سازمانهايي كه آنان را "سازمان هاي تروريستي از جمله حماس " خواند ، متهم كرد .

با عدم حضور ايران در آن دادگاه ، حكمي مبني بر پرداخت 5/423 ميليون دلار غرامت به شاكيان صادر شد و قرار شد اين پول ازطريق فروش وحراج سرمايه هاي ايران درآمريكا از جمله كلكسيون آثار باستاني ايران كه در موسسه مطالعات شرقي دانشگاه شيكاگو نگهداري مي شد ، به مدعيان پرداخت شود .

اقدام در اين زمينه به عهده " ديويد استارچمن " يك وكيل آمريكايي قرار داده شد .

*اشياء باستاني ايران در آمريكا

طي حفاريهاي باستان شناسي درسالهاي 1933و 1934 ( 1312 و 1313هجري شمسي ) به سرپرستي " ارنست هرتفلد " باستان شناس بزرگ دانشگاه شيكاگو درباروي تخت جمشيد هزاران لوح گلي كشف شد. اين الواح كه به دوران داريوش اول تعلق داشت پس از كشف از سوي موسسه شرق شناسي دانشگاه شيكاگو براي تحقيقات بيشتر از ايران به امانت گرفته شد .

روي اين الواح گلي كه قدمتي 2500 ساله دارند،علاوه بر متون، آثار مهرهاي هخامنشي با نقوش سلطنتي ، صحنه شكار، حيوانات و اسطوره ها وجود دارد .

اين الواح اطلاعات بسيار زيادي از نظام هاي اقتصادي ، اجتماعي ، سلطنتي و اداري دوره هخامنشي و همچنين موضوعات مربوط به پرداخت مواجب كاركنان ، كارگران و روحانيون را در آن دوره در اختيار صاحبان آن قرار مي داد .

در سالهاي گذشته موسسه شرق شناسي دانشگاه شيكاگو بعد از مطالعه روي تعداد بسيار زيادي از الواح ، متون آنها را در كتابهاي مختلف به چاپ رسانده است .

اين موسسه تا پيش از پيروزي انقلاب اسلامي پروژه هاي مهم باستان شناسي و حفاري را در ايران سرپرستي مي كرد اما اين پروژه ها در سال 1979 خاتمه يافت .

درسال 1383 در پي رايزني هاي به عمل آمده با مسوولان اين دانشگاه از سوي سازمان ميراث فرهنگي 300 لوح گلي كه حاوي اطلاعاتي در مورد زبانها و زندگي روزمره مردم در امپراطوري هخامنشي بود ، به ايرانيان بازگردانده شدند . اين اولين بار بود كه بعد از 70 سال تعدادي ازاين الواح از آمريكا به ايران بازگردانده مي شدند ضمن اينكه اين مهم براي اولين بار پس از پيروزي انقلاب اسلامي صورت مي گرفت .

در همان زمان قرار شد  بقيه الواح نيز به ايران باز گردانده شود .

*آخرين تحولات

درتير ماه سال جاري در پي دادخواهي "استارچمن" براي توقيف الواح مذكور ، دادگاه تشكيل جلسه داد . وي  در دادخواست خود ضبط و حراج الواح براي پرداخت غرامت به خانواده اسرائيلي هايي كه يك يا چند تن از اعضاي خانواده آنها توسط فلسطيني ها كشته شده اند ، را نموده بود كه مورد موافقت دادگاه قرار گرفت .

سپس يك قاضي فدرال آمريكا نظر دانشگاه شيكاگو درباره حق مالكيت ايران برالواح مذكور را كه به صورت اماني در آن دانشگاه نگهداري مي شدند را رد كرد .

دادگاه فدرال درجلسه خود اين دادخواهي را ميان كشورمان از يك سو و" جني روبين و ديگران " ازسوي ديگر اعلام كرده است . منظور دادگاه از "و ديگران " در واقع آن دسته از اسرائيلي هايي بودند كه در انفجار يك بمب كه 9 سال پيش به وقوع پيوست در فلسطين اشغالي كشته شده بودند .

قراراست ماه اينده ميلادي جلسه ديگري تشكيل و براي آخرين بار به درخواست "استارچمن " و دفاعيات دانشگاه شيكاگو رسيدگي كند .

دانشگاه شيكاگو اعلام كرده است كه علي رغم حضور نماينده ايران در جلسه دادگاه ، مسوولان آن دانشگاه از حق مالكيت ايران بر الواح دفاع خواهند كرد . دانشگاه علت عدم حضور نماينده ايران در جلسه دادگاه را تجربه تلخ ايرانيان از سيستم قضايي آمريكا اعلام كرده است .

اتهام سنگين دانشگاه شيكاگو عليه دادگاه هاي آمريكا ، بلافاصله واكنش مقامات قضايي آمريكا را سبب گرديد ، آنها سريعا خصومت دادگاه هاي آمريكا با ايران را كاملا بي اساس خواندند .