گزارش اخیر آژانس دارای جزئیات کافی پایبندی ایران به تعهداتش است

خبرگزاری مهر- سرویس بین الملل: چندی پیش «اولی هاینونن» معاون پیشین مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با انتشار مطلبی در پایگاه اینترنتی اندیشکده «دفاع از دموکراسی‌ها» مدعی شد که نخستین گزارش آژانس پس از اجرای برجام، جزئیات لازم را برای نظارت و راستی آزمایی فعالیت های هسته ای ایران در بر ندارد.

وی در توضیح کاستی های این گزارش مدعی شده بود که موجودی مواد هسته ای بخش مهمی از راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی است، اما آژانس از سال میلادی ۲۰۱۴ هیچ اطلاعاتی درباره موجودی اعلام شده ایران و شیوه راستی آزمایی آن منتشر نکرده است. در گزارش آژانس اطلاعاتی از تعداد و نوع روتور سانتریفوژهای ایران وجود ندارد. اجزای تشکیل دهنده سانتریفوژها برای محاسبه زمان گریز هسته ای ایران ضروری است و نصب دوباره سانتریفوژهای پیشرفته که پیش تر برچیده شده بود یا نصب سانتریفوژهای جدید به طور مستقیم  بر زمان یک ساله گریز هسته ای ایران تأثیر دارد.

از سوی دیگر هاینونن علیرغم حسن نیت ایران در باز گذاشتن دست آژانس به انجام بازرسی از تمامی تاسیسات هسته ای کشور، مدعی کاستی هایی در مکانیزم راستی آزمایی آژانس شده و آن را رضایت بخش تلقی نمی کند.

در همین رابطه گفتگویی با «ریچارد نیفو» عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای آمریکا و کارشناس امور تحریم ها و امنیت بین الملل و عدم اشاعه تسلیحات در وزارت خارجه آمریکا و محقق دانشگاه کلمبیا آمریکا انجام شده است که متن این گفتگو در زیر آمده است.

*شما نخستین گزارش آژانس در خصوص فعالیت های هسته ای ایران در دوران پسا برجام که در تاریخ 16 ژانویه منتشر شد را چگونه ارزیابی می کنید؟

این گزارش دربردارنده جزئیات کافی در مورد تایید میزان پایبندی ایران به تعهدات بین المللی خود در راستای برجام و قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت بود.

*برخی از کارشناسان مانند «اولی هاینونن»، از مقامات سابق آژانس معتقدند که این گزارش به طور دقیق به جزئیات نپرداخته است. برای مثال معتقدند که گزارش در مورد جزئیاتی مانند غنی سازی و ذخیره اورانیوم، اطلاعات مربوط به سانتریفیوژها و کیفیت اجرای برجام جزئیاتی ارائه نکرده است. نظر شما در این خصوص چیست؟ آیا این به معنای زیر سوال بردن گزارش آژآنس نیست؟

بله. من هم موافقم که گزارش آژانس مانند گذشته دقیق اعلام نشده است. این متاسفانه به بیرون از دولت برمی گردد که افرادی هستند که عادت دارند جزئیات همه چیز در گزارش ذکر شده باشد تا آنها بتوانند از همه جزئیات با خبر شوند.

من هم یک گزارش با جزئیات بیشتر را ترجیح می دهم تا اعتماد جامعه بین الملل را به آنچه در حال اتفاق افتادن در داخل ایران است، جلب و آنها را مطمئن سازد. با توجه به نگرانی های موجود در مورد مساله هسته ای ایران، این موضوع به نظرم خیلی به ایران کمک می کند  تا اعتمادسازی محکم تری را در میان اعضای جامعه بین الملل در خصوص فعالیت هایش انجام دهد.

گفته می شود، در گزارش آژانس، به میزان کافی به درجه پایبندی ایران به تعهدات بین المللی خود در راستای برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت عمل کرده است. اگر کسی به این قضاوت و ادعای آژانس اعتماد نداشته باشد، ممکن است در این خصوص نگران شود. من خودم به صحت، بی طرفی و دقیق بودن گزارش آژانس اعتماد دارم. پس با اینکه ترجیح می دهم گزارش حاوی جزئیات بیشتری می بود اما آن را می پذیرم.

*«هاینونن» همچنین در مورد مکانیسم نظارت آژانس بر فعالیت های هسته ای ایران ابراز تردید کرده و خواستار راستی آزمایی این تحقیقات شده است. آیا این درخواست با مکانیسم نظارتی آژآنس انطباق دارد؟

من معتقدم که مکانیسم نظارتی آژآنس کاملا منطبق با برجام است.