پژوهشنامه "حقوق بشر"

خبرگزاري مهر - گروه بين الملل : حقوق بشر از مقوله هايي است كه به شكل امروزي آن و تدوين شده پديده اي نسبتاً جديد به شمار مي رود كه انديشمندان، محققين و دانش آموختگان بسياري را به خود جلب كرده است.

مسأله حقوق بشر و آزادي هاي اساسي در طول قرون و اعصار، علل و انگيزه اصلي مبارزات مردمي عليه ظلم و بي عدالتي را تشكيل داده است و در كنار مردم، فلاسفه و انديشمندان و در چند دهه اخير مجامع بين المللي نيز تلاش كرده اند تا حداقل حقوقي را براي افراد جامعه تأمين نمايند.

مسئله حقوق بشر و آزادي هاي اساسي امري است كه از سالهاي بعد از جنگ جهاني دوم، كانون توجه برخي مجامع بين المللي قرار گرفته و بي اغراق قسمت اعظم فعاليت هاي آنها و به خصوص سازمان ملل متحد را به خود اختصاص داده است.

هر چند تعريف واحد، جامع و متحد الشكلي از حقوق بشر وجود ندارد - چرا كه ملتهاي مختلف بر اساس معيارها، ملاكها، ارزشها، فرهنگها و عقايد متفاوتي آن را تعريف مي كنند- ولي به طور كلي مي توان آن را معادل حقوق اساسي و غيرقابل ترديدي دانست كه براي زندگي بشر ضروري است.

البته بايد گفت از آنجا كه مكانيزم خاصي براي اجراي حقوق تدوين شده توسط مجامع بين المللي وجود ندارد، لذا در بيشتر زمانها و مكانها اين نوع حقوق به همان شكل نوشتار باقي مانده و عملاً تحقق نمي يابد و يا بويژه اين كه از آن به عنوان ابزاري دو لبه استفاده مي شود و اين مسئله بويژه در جاهايي كه با يك قدرت متجاوز مواجه مي شود نمود بيشتري مي يابد.

اثر حاضر از شش مقوله پژوهشي تركيب يافته است و هركدام از اين مقولات نيز توسط يكي از محققين به رشته تحرير در آمده است.

نخستين مقوله به بررسي موقعيت جمهوري اسلامي ايران در نخستين دوره انتخابات اعضاي شوراي حقوق بشر اشارت دارد كه "فردين خرازي" آن را نوشته است و در بخش بعد "حسين سپهر" چالش حقوق بشر را در گوانتانامو مورد ارزيابي و تحليل قرار مي دهد.

"احمد رضا تقاء" بحث مربوط به نسل كشي و نقش نظارتي سازمانهاي غير دولتي(NGO)ها، را كه توسط "برنت جي. استيل" و"ژاك.ل. آمورو" نوشته شده به فارسي برگردانده است.

فرانسه را مي توان مهد حقوق بشر مدرن نام برد به همين سبب كتاب با عنايت به اين مسئله، نگاهي انتقادي به وضعيت حقوق بشر در اين كشور انداخته است.

دارفور به عنوان چالش ديگري براي مقوله جهاني حقوق بشر از ديگر مباحث مطرح در اين كتاب مي باشد كه به بحث كنوانسيون ممانعت از نسل كشي اشارت دارد و احمد رضا تقاء اين مطلب را به فارسي برگردان كرده است.

دموكراسي روسي و نگاهي از درون به اين دموكراسي مقوله ديگري است كه "محمود گلشن پژوه" تنظيم كرده است و در آن به رسانه ها، سيستم قضايي و سازمان هاي غير دولتي در روسيه و مسئله چچن اشارت دارد.

كتاب،  صفحات پاياني خود را به رويدادهاي حقوق بشر ايران و جهان اختصاص داده است كه دوره زماني از بهمن سال 1384 تا 1385 را شامل مي شود و حسين سپهر آن را تهيه كرده است.