سیاست نمایشی؛ رویکرد نوین ژاپن در عرصه بین الملل

به گزارش خبرگزاری مهر، درسیاست بین المللی نمی توان شرایط و عوامل محیطی یک بازیگر سیاسی را تساوی ارزیابی کرد. زیرا جو بین المللی تحت تاثیر عوامل و انگیزه های گوناگون دستخوش تغییر و دگرگونی می شود و دولت ها به تحول در ایستارها، نیازهای داخلی، فشارهای بین المللی و تهدیدات خارجی در رفتارهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و نظامی تجدید نظر می کنند .

بازیگران متعددی در پویایی محیط بین المللی دچار تغییر رویکرد شده اند و تاریخ نمونه های بارزی چون آمریکای بعد از جنگ دوم با قبل از آن را معرفی کرده است. ژاپن هم نمونه دیگری است که تغییر مولفه های رفتاری آن بعد از جنگ دوم دگرگونی خاصی یافته و حداقل در برخورد با سیاست خارجی ایران این موضوع بهتر قابل لمس است . 

ژاپن در چند سال اخیرهمزمان با داغ شدن بحث انرژی هسته ای ایران و سیاست های مداخله گرانه آمریکا درعراق، سیاست های همگامی را با کشورهای غربی اتخاذ کرده است. با این تفاوت که با روی کار آمدن شینزو آبه این رویکرد رنگ تندتری به خود گرفته است.

آبه نخستین رهبر ژاپنی تولد یافته پس از جنگ دوم جهانی می باشد که خواهان ایفای نقش بیشتر ژاپن در زمینه امنیت بین‌‏المللی است و قصد دارد قانون‌‏اساسی ژاپن را که در سال ۱۹۴۷ از سوی آمریکا تحمیل شد، بازنویسی کند.

این ایفای نقش به طور یقین نمی تواند جدا از بحث عضویت این کشور در شورای امنیت مطرح گردد. ژاپن برای عضویت در شورای امنیت مجبور است همگام با سیاست های کشورهای عضو و به ویژه آمریکا حرکت کند و در واقع ادای کشورهای قدرتمند را بازی کند .

اثبات این وفای به عهد در برهه زمان کنونی و تعقیب سیاست های بین المللی جدید که در واقع زمزمه های پیدایش یک رویکرد نوین می باشد با هدف گرفتن ایران بهتر قابل پیگیری است.

در این راه در روزهای اخیر ژاپن تصمیم گرفته است که دامنه تحریم ها علیه ایران را افزایش دهد و به این منظور 13 سازمان و 15 شخص حقیقی ایرانی را در فهرست خود قرار دهد .

این دومین باری است که توکیو به طور یکجانبه در سال 2007 تحریم ها علیه ایران را تشدید می کند و در ماه فوریه سال جاری هم از مسدود کردن موجودی های 10 سازمان و 12 شخص حقیقی ایرانی خبر داده بود.

علاوه بر موارد فوق کارشکنی ژاپنی ها در قرارداد توسعه میادین نفتی آزادگان که در بهمن ماه 1382 بسته شده بود نیز مشهود هست. سهم شرکت اینپکس به عنوان طرف قرارداد از 75 درصد به 10 درصد کاهش یافت تا صرفا حضوری سمبلیک داشته باشد .

اگر چه رویکرد ژاپن نسبت به تحولات ایران ابزاری است، اما احتمال اینکه تهران واکنش سفت و سختی را در برابر اینگونه تحرکات انجام بدهد، بعید به نظر می رسد .

تهران همواره سعی کرده است ضمن حفظ اقتدار، از موضع مدارا با اینگونه مسایل برخورد کند تا کشور مربوطه در مسیر سیاست اصولی از تحولات بین المللی قرار بگیرد.

ژاپن جزو آن دسته از کشورهایی است که از بعد ایدئولوژیک و مناسبات سیاسی و فرهنگی هیچ گونه چالش با ایران نداشته و اساسا بعد اقتصادی در روابط دو کشور حایز اهمیت می باشد. با توجه به اینکه سیاست های دولت جدید ژاپن نمایشی محسوب می شود لذا اتخاذ حساسیت های عجولانه دور ازعقلانیت سیاست مقتضی توکیو می باشد.