خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: «باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا در حالی چند هفته گذشته برای شرکت در نشست شورای همکاری خلیج فارس عازم منطقه شد که لایحه اخیر جمهوریخواهان کنگره برای به رسمیت شناختن نقش عربستان در حوادث ۱۱ سپتامبر، سایه تنش های حاکم بر روابط ریاض – واشنگتن را بیش از پیش سنگین کرده بود.
در عین حال، تهدید اوباما به وتوی لایحه پیشنهادی جمهوریخواهان شاید نشانه ای بود از تلاش وی برای بهبود رابطه با اعرابی که از او به دلیل حمایت از توافق هسته ای ایران دل خوشی ندارند.
از سوی دیگر، آنگونه که از نتیجه نشست اوباما و شورای همکاری خلیج فارس بر می آید، کشورهایی که به بهانه مخاطرات توافق هسته ای از آمریکا طلب سلاح و تضمین های امنیتی بیشتر می کنند، یک گام به اهداف خود نزدیکتر شده و سناریوی ایران هراسی را با چاشنی ایجاد گشت دریایی مشترک علیه ایران پر رنگ و لعاب تر کرده اند.
در همین رابطه خبرگزاری مهر گفتگویی با پروفسور «آرشین ادیب مقدم»رئیس مرکز مطالعات ایرانی دانشگاه لندن داشته که در ادامه از نظر می گذرد. کتاب «سیاست بین المللی در خلیج فارس» از جمله آثار ادیب مقدم است که آوازه بین المللی در حوزه مطالعات خلیج فارس دارد.
*باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا می گوید اگر مجلس نمایندگان لایحه ای را تصویب کند که به موجب آن، نقش عربستان سعودی در حملات یازده سپتامبر آن نشان داده شود، لایحه مذکور را وتو خواهد کرد. چرا جمهوریخواهان به دنبال تصویب این لایحه و اوباما به دنبال وتو کردن آن است؟ برخی معتقدند که از اهمیت استراتژیک عربستان برای آمریکا کاسته شده است. آیا شما موافق این سخن هستید؟
حوادث اخیر آمریکا بیشتر حول و حوش موضوع انتخابات رخ می دهد تا تغییر در سیاست خارجی این کشور. اما روابط آمریکا و عربستان سعودی دیگر مانند همیشه منسجم نیست.
قابل همکاری بودن متحدینی مانند عربستان که دست به کارهایی نسنجیده مانند دنبال کردن اهداف خود در یمن یا جاهای دیگر می زنند، سوالاتی را در ذهن بسیاری از افراد در واشنگتن و بسیاری از جاهای دیگر به وجود آورده است.
با اینکه شکسته شدن این اتحاد و رابطه هنوز بر خلاف منافع (آمریکا) است، اما بخش مهمی از اطمینان میان هر دو طرف تا حد زیادی از بین رفته است.
همانطور که در مصاحبه های قبلی خودم گفتم، در مجموع، مناطق خلیج فارس، غرب آسیا و شمال آفریقا تا حد زیادی اهمیت استراتژیک خود را برای آمریکا از دست داده اند. کمرنگ شدن اتحاد با عربستان سعودی یکی از تاثیرات گردش سیاست های جهانی است.
*کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در جلسه اخیر میان خود و آمریکا با این کشور برای برگزاری گشت های مشترک دریایی علیه ایران به توافق رسیدند. از آنجا که شورای همکاری به دنبال تحمیل کردن نوعی اتحاد نظامی مشترک مانند ناتو به آمریکا هستند، آیا تشکیل این گشت دریایی قدمی بزرگ در این راستا به حساب می آید یا خیر؟
این کار بیش از هر چیز دیگری سمبلیک به حساب می آید. اما همچنین نشانگر شکست در دنبال کردن مهندسی یک (سیستم) امنیت منطقه ای است.
امنیت منطقه ای نیز متأثر از روابط بازیگران منطقه ای چون ایران و عربستان است.
در شرایط ناامنی استمداد طلبیدن از یک بازیگر خارجی توسط یکی از شیخ نشینان کوچکتر طبیعی به نظر می رسد.
فراموش نکنید که شورای همکاری در جریان جنگ ایران و عراق به وجود آمد. شورای همکاری خلیج فارس نهادی است که در واکنش و برای برطرف کردن درگیری های منطقه ای ایجاد شد. این نهاد تنها زمانی معنا پیدا می کند که به این کارویژه خود بپردازد.
نظر شما