به گزارش خبرنگار مهر، بیست و ششمین نشست شب شاعر با نکوداشت مقام علمی و ادبی محمدجواد محبت شاعر، به همت سازمان هنری رسانه ای اوج و با حضور جمعی از شاعران و چهرههای فرهنگی، شب یکشنبه ۲۰ تیرماه در محل این سازمان در تهران برگزار شد.
احد ده بزرگی شاعر پیشکسوت در سخنانی در سپاس از دوست قدیمی خود محمد جواد محبت گفت: مهر محبت در دل همه ماست. بعضیها فطرتاً شاعرند اما بعضیها شاعر میشوند و استادانه سراغ شعر می آیند. محبت از آن دسته شاعرانی است که فطرتاً شاعرند.
وی افزود: بعضی از شعرها نیازمند زیرنویس است اما محبت و شعر او نه زیرنویس دارد و نه حاشیه. شعرش سهل و ممتنع است. آن چه دل او گفته، می آید روی کاغذ.
ده بزرگی ادامه داد: من از دوره جوانی با شعر آقای محبت انس پیدا کردم؛ روزهایی که همه به اصطلاح خودشان روشن فکر بودند که نبودند، آقای محبت شعر آئینی داشت. آقای محبت به زلالی خود کلمه محبت است و شعرش با خودش یکی است.
این شاعر پیشکسوت اضافه کرد: من در بین همه دوستان تنها کسی را که چارچوب ادب را اول در خودش رعایت میکند و بعد در شعرش، آقای محبت دیدم. او یک آدم متشرع، زلال، باصفا و با صداقت است.
در ادامه این مراسم، کیومرث عباسی قصری شاعر خطه غرب کشور و عضو هیئت مدیره انجمن فرهنگی هنری خانه کرمانشاه و قصر شیرینی های مقیم تهران در سخنانی با تجلیل از محمدجواد محبت گفت: خانه فرهنگی هنری کرمانشاه در طول ده سال فعالیت خودش به همت بنیانگزاران، هیئت امنا و هیئت مدیره فرهنگ دوستش، تاکنون از ۷۰ چهره ماندگار تجلیل به عمل آورده است.
وی سخنان کوتاه خود را با قرائت غزلی که برای محبت سروده بود، به پایان برد.
در ادامه این مراسم محمدرضا سنگری شاعر و پژوهشگر در حوزه ادبیات جنگ در سخنانی گفت: من مدتها دنبال این بودم که معنی دقیق «ادب» را دریابم و بدانم فرق «ادیب» و «مودب» چیست؟ در این جستجو به توضیحی رسیدم که در هیچ یک از فرهنگ های لغت نبود و از آن علامه طباطبایی است.
وی در توضیح بیشتر افزود: مودب کسی است که رفتار بجا و شایسته ای دارد اما ادیب کسی است که واژه را در بهترین جایگاه و موقعیت خودش قرار می دهد. حالا این سوال پیش می آید که آیا آقای محبت، ادیب مودب است یا مودب ادیب؟ پاسخ این پرسش را در اولین برخورد با استاد محبت یافتم.
سنگری گفت: نخستین شعرهای شاخص استاد محبت در سال ۴۱ سروده شد که همان شعر «شب دراز است و قلندر بیدار» است و نشان از ظهور یک شاعر انقلابی در دوران ظلمانی طاغوت دارد. از همان زمان تاکنون یک وحدت هارمونی و یک دستی در شعر و محتوای شعر محبت دیده می شود.
این عضو سابق گروه تدوین و تالیف کتب درسی همچنین با اشاره به وجود ۵ شعر از محمد جواد محبت در کتاب درسی، گفت: هیچ شاعری به این تعداد، شعر در کتاب های درسی ندارد. من نام این موفقیت را، نسل پروری می گذارم.
در ادامه برنامه غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سخنانی گفت: یکی از افسوس های من در ۱۰، ۲۰ سال اخیر این است که آقای محبت را کمتر می بینم و همیشه به یاد سالهای اول بعد از پیروزی انقلاب می افتم که توفیق دیدار ایشان را بیشتر داشتم.
وی در ادامه به نقل خاطراتی از همکاری خود در زمان مسئولیتش در دفتر تدوین و تالیف کتب درسی، با محمدجواد محبت پرداخت و گفت: تقدیر بنده این بود که در سالهای ۵۹ و ۶۰ مسئولیت سنگینی را بر عهده بگیرم و آن برنامه ریزی آموزشی و درسی و تالیف کتابهای مدرسه ای بعد از پیروزی انقلاب بود. می توانید تصور کنید که چندصدکتاب درسی بود که چند ده کتاب از آنها حتماً باید تغییر می کرد. به سرعت هم محتوایش نوشته می شد. انتظارها هم بالا بود و فرصت کم.
حداد عادل اضافه کرد: کتابهای درسی باید با رعایت ضوابط تعلیمی افزون بر ضوابط تالیفی در شمارگان انبوه چاپ می شد و اضافه بر آن، معلمان هم باید توجیه می شدند برای آموختن کتابهای جدید و رها کردن کتابهای قدیمی. مسئولیت چاپ کتابها و توزیع آن هم بر عهده بنده بود.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال اگر در جمهوری آذربایجان فعلی - که آن زمان جزئی از شوروی بود- و کاغذهای ما از آنجا وارد می شد، دعوایی در می گرفت و در حرکت قطارهای آذربایجان به ایران خللی به وجود می آمد، این تبدیل میشد به غصه ما در راه چاپ کتابهای درسی. به این موارد اضافه کنید مشکلات داخلی از جمله اعتصاب کارگران چاپخانهها و... را.
حداد عادل با بیان اینکه در آن زمان یکی از نیازهای ما در کتابهای درسی، شعر سلیس، صحیح، فاخر و انقلابی و در عین حال مناسب و متناسب با سن و سواد مخاطب بود، گفت: کم بودند شاعرانی که بتوانند این نیاز را برآورده کنند و باید با ذره بین دنبال چنین شاعرانی میگشتیم. آقای سبزواری یکی از کسانی بود که نیاز ما را برآورده می کرد اما نه در سطح دبستان بلکه در سطوح بالاتر مانند دانشگاه.
این شاعر اضافه کرد: محمد جواد محبت از جمله کسانی بود که «چون ابر در بیابان بر تشنه ای ببارد». فرد دیگری که از کمک به ما دریغ نمی کرد مرحوم نصرالله مردانی بود. آقای محبت دارای خلوصی بود که هیچ زحمتی برای من مسئول در انجام کارش پدید نمی آورد. مردانی که اصلا در آنجا (دفتر تدوین تالیف کتب درسی) می خوابید و ما توانستیم آن سالهای سخت را با کمک این دوستان صمیمی بگذرانیم.
وی با بیان اینکه محبت جزء السابقون السابقون شعر انقلاب است، گفت: محبت مزایای فضای شعر نوی آن زمانه را داشت اما نقایص آن را نداشت. گاهی شبها ایشان و آقای مردانی به منزل ما می آمدند و باید اعتراف کنم که بعضی از شعرهای موجود در کتابهای درسی را در آن دوره، اشتراکی می گفتیم. از همان سال ۶۱ که رفت و آمد محبت به منزل ما زیاد بود، بچه های من محبت را عموجواد خطاب می کردند.
حداد عادل با اشاره به شعر معروف «دوکاج» سروده محمد جواد محبت که در کتابهای درسی وجود دارد، گفت: «باز باران با ترانه» از گلچین گیلانی و «دوکاج» از محمد جواد محبت از جمله نادر شعرهایی هستند که در کتابهای درسی ما گل کردند و در یادها ماندند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در پایان سخنانش با بیان اینکه محبت شعر بدون تعهد نگفته است و هرچه گفته برای این انقلاب بوده، کتاب شعر جدید خود را که در آستانه تجدید چاپ هم قرار گرفته است به محمد جواد محبت تقدیم کرد.
در ادامه این مراسم سید علی موسوی گرمارودی شاعر و قرآن پژوه در سخنانی با بیان اینکه شاعران را از حنظله باد غیسی، محمدجواد محبت می توان به دو دسته معنا گرا و سخن آرا تقسیم کرد، گفت: بهترین شاعران ما آن بزرگواران خوش قریحه ای بودند که قرآن را الگوی خویش قرار داده اند. فردوسی، سعدی، حافظ، مولانا از آن جمله اند.
گرمارودی افزود: محمد جواد محبت هم از همین دسته شاعران است که هم معناگرا و هم سخن آرا است. محبت بیش از اینها انسان وارسته ای است و من گمان نمی کنم که هیچ کس از محبت دلخور شده باشد چه برسد به اینکه کسی پیدا شود که بگوید محبت مرا آزرده است.
این شاعر پیشکسوت افزود: دوستی ۳۷ ساله من با محبت، مرا علاوه بر شعر او با خلق و خوی والای او آشنا کرده است. محبت در تمام عمر خود شاعری انسان و انسانی شاعر بوده است. شعر محبت را به لحاظ قالب باید در سه حوزه کلاسیک، نیمایی و آزاد دسته بندی کرد. او در هر سه قالب شعر سروده است. احمد شاملو در دو سالی که سردبیر مجله «خوشه» بود، بارها از محمد جواد محبت شعر چاپ کرد که از آن جمله می توان به شعر «در روزگار تفرقه» اشاره کرد.
وی با بیان اینکه بخشی از شعرهای محبت، شعرهای آئینی است و همه هم از بهترین های شعرهای این دسته است، گفت: شعرهای کودکانه و همچنین طنز محمد جواد محبت هم از بهترین ها است.
در ادامه این مراسم، بیژن ارژن شاعر و شاگرد قدیمی محمد جواد محبت در سخنانی به شرح ابراز لطف های این شاعر پیشکسوت در حق شاعران جوان هم نسل خود پرداخت و پیش از تقدیم چند رباعی به استاد خود، گفت: بعضی فقط ادای محبت را در می آورند ولی ما جز محبت، از محبت ندیدیم.
در این مراسم همچنین علیرضا قزوه شاعر و مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در سخنانی گفت: فکر می کنم در فضایی که ما زندگی می کنیم فقط چند چهره هستند که با بقیه شاعران در سلوک و اخلاق و زندگی تفاوت دارند. ما تنها چند شاعر داشته ایم که با کسوت «بابا» شناخته شده اند که از آن جمله باید به باباطاهر، باباافضل و بابافغانی اشاره کرد. باباها سه خصوصیت بارز دارند؛ اول از همه باید اهل تقوا باشند، دوم اینکه باید مکتب داشته باشند و سوم اینکه اهل دستگیری باشند.
این شاعر ابراز امیدواری کرد: در روزگار ما هم یک یا چند بابا پدید بیاید و این نشان سهم کسی شود که لیاقتش را دارد.
در پایان این مراسم که اجرای آن بر عهده حسین قرائی شاعر جوان بود، با اهدای لوح های سپاس، تندیس و همچنین هدایایی به محمد جواد محبت، از مقام علمی و ادبی او تجلیل به عمل آمد.
نظر شما