جامعه را با ادب و اخلاق باید اداره کرد

به گزارش خبرگزاری مهر، متن زیر گفتاری از آیت الله جوادی آملی در مورد اداره جامعه با ادب و اخلاق است که از نظر می گذرد.

آیت الله جوادی آملی در سخنانی با تأکید بر لزوم حفظ جایگاه ایتام در کشور، گفت: حفظ ایتام وظیفه همه ماست، خدای سبحان در قرآن کریم دو تا دستور دارد: یک دستور پرهیز دارد و یک دستور ارتکاب؛ دستور پرهیز این است که یتیم را نرنجانید ﴿فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ﴾ به وجود مبارک پیامبر(ص) فرمود یتیم را نرنجانید. رنجاندن هر کسی بد است، ستم به هر کسی بد است؛ ولی اگر آن مظلوم قدرتی داشته باشد به قدرت مالی یا قدرت جاه و مانند آن وابسته باشد، این در دعا مخلِص نیست، این یا اهل دعا نیست به فکر انتقام است یا اگر دعا هم بکند گوشه چشمش به دعاست گوشه دیگری هم به قدرت خود و قبیله و مال است.

وی ادامه داد: این دعا، دعای خالص نیست؛ اما آن مظلومی که هیچ پناهی ندارد، او اگر دعا کرد گفت «یا الله»! دعای او دعای خالص است و دعای خالص رد نمی‌شود. وجود مبارک امام سجاد به امام باقر(ع) فرمود: من تو را به مطلبی سفارش می‌کنم که پدرم در آخرین وداعش مرا به آن مطلب سفارش کرد و آن این است که ظلم همه جا حرام است؛ اما آن مظلومی که هیچ پناهی جز خدا ندارد به او ستم نکن! برای اینکه او قلبش می‌شکند او که قدرتی ندارد بر دفاع، فقط دعا می‌کند، دعای او هم صددرصد خالص است فقط از خدا می‌خواهد؛ چون به قدرتی، قبیله‌ای، مالی و فرزندی تکیه ندارد. دعای صددرصد خالص را یقیناً خدا جواب می‌دهد. ما اگر یک گوشه چشممان به نمازمان باشد یا به عبادتمان باشد یا به خیراتمان باشد یا به سوابقمان باشد بگوییم خدایا این سوابق را ما داریم شما مشکل ما را حل کن، این دعا دعای خالص نیست.

معظم‌له در ادامه بر لزوم سرپرستی ایتام تأکید کرده و بیان داشت: اگر کسی ناله این یتیم را پاسخ مثبت بدهد، دعای خیر او یقیناً مستجاب است و اگر کسی ـ خدایی ناکرده ـ قلب او را به درد بیاورد دعای او یقیناً خانمان‌برانداز است. رسیدگی به کسی که هیچ پناهی ندارد؛ حالا یتیم این طور است، دیگری هم این طور است. وجود مبارک پیغمبر(ص) در حالی که انگشت بزرگ وسط با انگشت سبّابه را کنار هم گذاشت که با هم تفاوت دارند، فرمود کسی که سرپرستی ایتام را به عهده گرفته، من و او در قیامت در بهشت کنار هم هستیم.

معظم‌له در ادامه با اشاره به بیان نورانی امیرمؤمنان علی(ع) مبنی بر اینکه همه نعمت‌ها از آن خداست و هر چه در جهان هست سپاه و ستاد الهی‌اند بیان داشت: از بیانات نورانی امیرالمؤمنین(س) این است که فرمود: هر کسی قدرتی دارد این قدرتش جزء سپاه و ستاد و سربازان خداست، این طور نیست که انسان بگوید یک بخشش مال من یک بخشش مال خدا، این می‌شود شرک. وقتی به حضرت عرض کردند که چگونه می‌شود که مؤمن مشرک می‌شود؟ حضرت می فرماید همین که می‌گویند اگر فلان کس نبود مشکل من حل نمی‌شد!. بلکه باید بگوییم خدا را شکر که به دست فلان کس مشکل ما را حل کرد، نه اینکه اول خدا، دوم فلان کس.

وی در ادامه با بیان لزوم شکرگزاری در برابر ذات اقدس الهی بیان داشت: همه آنچه که در جهان خلقت هست سربازان خدا هستند؛ پس ما باید بگوییم که خدا را شکر که از این راه مشکل ما را حل کرد، این درست است. آن وقت شکرگزار آن شخص هم هستیم این را فرمود: «مَنْ لَمْ یَشْکُرِ الْمُنْعِمَ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ لَمْ یَشْکُرِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ»، این یک ادب اجتماعی است، این ادب اجتماعی باعث آن است که رابطه دوستی و محبّت در جامعه سنگین‌تر می‌شود جامعه با اعتماد زنده است. ما وجود مبارک امام صادق را به عنوان رئیس مذهب پذیرفتیم حضرت فرمود: «مَنْ کَانَ الرَّهْنُ عِنْدَهُ أَوْثَقَ مِنْ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ فَأَنَا مِنْهُ بَرِی‏ء»، فرمود: جامعه‌ای که حرف دیگران به اندازه رهن خانه ارزش ندارد، اینها به قول یکدیگر اعتماد نمی‌کنند، فقط خانه را باید رهن بگیرند اینها شیعیان ما نیستند.

آیت الله جوادی آملی گفت: فرمود طرزی باید زندگی کنیم که اگر به کسی قول دادید مثل اینکه خانه‌تان را رهن گذاشتید، وقتی رهن گذاشتید او مطمئن است. مبادا جامعه‌ای داشته باشیم که رهن خانه بهتر از قول آنها باشد. اینها یک چنین شیعه‌ای می‌خواهند. آن نمازها و مستحبات و اینها که وظیفه اصلی ماست؛ اما جامعه را تنها با عبادت نمی‌شود اداره کرد، جامعه را با ادب و اخلاق باید اداره کرد. ما باید به گونه ای زندگی کنیم که قول ما اعتمادآور باشد.