به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی انتشارات سیمای شرق، در آغاز این برنامه امیرعباس تقی‌پور از اعضای هیأت مدیره انتشارات سیمای شرق با اشاره به تاسیس این انتشارات در سال ۱۳۸۱ گفت: سیمای شرق نزدیک به هفتاد عنوان کتاب در حوزه روابط عمومی و علوم ارتباطاتی منتشر کرده است و جدی‌ترین ناشر تخصصی در این حوزه است. تا پیش از تاسیس این انتشارات، مجموع کتاب‌های منتشر شده در علوم ارتباطاتی به پنجاه عنوان نمی‌رسید.
تقی‌پور با اعلام اینکه در دو سال گذشته اتفاقات تازه‌ای در سیمای شرق رخ داده اضافه کرد: تاسیس بخش کودک این انتشارات با نام کتاب‌های زرافه و همچنین ورود این انتشارات به حوزه عمومی مانند ادبیات، جامعه‌شناسی، هنر و... برنامه‌های تازه سیمای شرق است و رمان اشتباهات عشاق تازه‌کار از تولیدات رویکرد جدید این انتشارات است.
پس از آن علی‌اکبر زین‌العابدین که مدیریت جلسه را به عهده داشت هدف از برگزاری این نشست را به جز نقد کتاب، آشنایی با ژانر «داستان‌آپ کمدی» اعلام کرد که شهرام شفیعی این ژانر را معرفی کرده است. اصطلاحی که خودش را تعریف می‌کند، اما حتما ملاحظاتی در تعریف آن در نظر گرفته شده است.
شهرام شفیعی در ابتدای سخنان خود گفت: همیشه فکرمی‌کنم چرا ما طنزنویسان شوخی می‌سازیم؟ چرا خنده تولید می‌کنیم و هدف ما از این کار چیست؟ من فکر می‌کنم همه ما به دنبال یک شادی حقیقی و اصلی هستیم که در جهان وجود دارد و با این شوخی‌سازی‌ها خودمان را به آن نزدیک می‌کنیم. خلق همه این شادی‌های کوچک برای رسیدن به آن شادی بزرگ است.
شفیعی در ادامه اظهار کرد که تجربه نوشتن اشتباهات عشاق تازه‌کار که اولین کتاب در نوع داستان‌آپ کمدی است مدلی بود که با ناشر به توافق رسیدیم و خود را آماده ریسک پذیرش مخاطب در مواجهه اولیه کردیم. او افزود: این کتاب بخشی از پروژه‌ای است که من در این ژانر تازه تجربه می‌کنم و قرار است با انتشارات سیمای شرق این روند را تقویت کنیم و ادامه دهیم.
شفیعی افزود: داستان‌آپ کمدی تعریف ساده‌ای دارد، استندآپ کمدی‌ای است که بر پایه متون داستانی طنز قابل اجرا باشد و در چنین وضعیتی بازیگر، گوینده و یا هر کس که متن را اجرا می‌کند در دخل و تصرف در متن، دست باز دارد و نویسنده متن هم آن را از قبل پیش‌بینی کرده است. او اضافه کرد ما هنوز استندآپ کمدی حرفه‌ای در ایران نداریم. اغلب اجراها بر پایه خاطرات است در صورتی که در معنای حرفه‌ای باید بر مبنای متن باشد.
سپس زین‌العابدین به سبب تسلط اسماعیل امینی بر آثار طنز معاصر از او خواست تا تفاوت‌ها و شباهت‌های طنزپردازی رمان اشتباهات عشاق تازه‌کار را با آنچه در سبک‌های رایج می‌بینیم و می‌خوانیم بیان کند.
امینی هم به عنوان منتقد میهمان نیز در سخنان خود گفت: در رمان‌های طنز، معمولا خواننده کتاب در فضایی طنزآمیز قرار می‌گیرد که نویسنده در کلیت رمان ایجاد کرده، اما در کتاب اشتباهات عشاق تازه‌کار، در هر صفحه به شوخی‌سازی‌های متنوعی برمی‌خوریم که در نوع خودش کم‌نظیر است. همچنین برای تدریس در کارگاه‌های طنزنویسی کارایی دارد.
وی درباره نظام اندیشه نویسنده در کتاب گفت: در این رمان، خنداندن مقدم بر تامل کردن بوده است. یعنی ابتدا خواننده با وجه سرگرمی و خندیدن به رمان ورود می‌یابد و سپس به تامل در نظام فکری نویسنده وارد می‌شود.
امینی با انتقاد از نوع طنزپردازی رایج در صدا و سیما افزود: طنز رایج صدا و سیما به بیراهه می‌رود. در برنامه‌های طنز و کمدی صدا و سیمای این سال‌ها معمولا با انگ زدن به یک طبقه اجتماعی یا اقتصادی یا انواع خاصی از اقشار اجتماعی تولید خنده صورت می‌گیرد، به عنوان مثال آنچه امروز بیش از همه رواج دارد شوخی با افراد کودن و کم‌هوش است. انگار هر کس قدرت یادگیری کمتری دارد و به نظر ابله می‌رسد می‌شود دست انداخت و با وضعیتش شوخی ساخت. یا هر کس که اطلاعات روز تکنولوژیک و یا هر چه را ندارد می‌توان مسخره‌اش کرد، مثلاً ممکن است من اطلاعاتم درباره آخرین تولیدات گوشی همراه یا آخرین اخبار سیاسی جهان به روز نباشد، فرصتی می‌شود تا با من شوخی کرد و هر کس که چنین نیست، شخصیت محترم و شایسته‌ای است که قابلیت شوخی ندارد. در کتاب اشتباهات عشاق تازه‌کار برعکس این جریان عمل شده و نویسنده با وضعیت شخصیت‌ها در پیکره داستان شوخی کرده و هیچ نوع طبقه و مدل خاصی از انواع آدم‌ها را برای شوخی‌سازی هدف نگرفته است.
اسماعیل امینی از تقلیدهایی که در ادبیات طنز منجر به انبوه‌سازی می‌شود انتقاد کرد و گفت: یک آدم خلاق «په نه په» را ابداع می‌کند و چند شوخی خوب با آن می‌سازد ولی بعد از آن شاهد این هستیم که عده پر شماری با تقلیدی ناشیانه، آن ساختار را لوث می‌کنند، همچنانکه مثلا با «مملکته داریم» چنین کردند. اما شفیعی در این رمان با بهره‌گیری از اسلوب و سبک و سیاق سنت طنز در تاریخ ادبیات، به خلق شوخی‌های زیادی روی آورده که ناشی از تکنیک‌های خاص خود نویسنده است و ارزشمند است.
این استاد دانشگاه از زبان پاکیزه کتاب قدردانی کرد و اضافه کرد امروزه به سختی می‌توان به متونی دست پیدا کرد که چه در نحو زبانی و چه در شکل و فرم زبان ویراسته و کم اشکال باشد و اشتباهات عشاق تازه‌کار نمره بالایی از این نظر می‌گیرد.
امینی در پایان سخنان خود قطعه‌هایی موفق از رمان را برای حضار خواند و ساختار شوخی‌سازی‌ها را تشریح کرد. همچنین نظر مخالف خود را با موارد اندکی از شوخی‌های کتاب ابراز کرد و اذعان کرد که شخصا با شوخی‌هایی که ویژگی‌های خاص جسمی افراد را نشانه می‌گیرند از قبیل کچلی، پر مویی و یا کوتاهی و بلندی قد افراد موافق نیستم.
علی‌اکبر زین‌العابدین درباره دوره‌های طنزنویسی شفیعی گفت: آثار شفیعی در اواخر دهه شصت و دهه هفتاد شوخی‌هایی است بیشتر بر پایه شوخی‌های روایی و از اواخر دهه هفتاد و دهه هشتاد، شوخی‌های داستانی او بیشتر بر طنز موقعیت بنا شده مثل رمان عشق خامه‌ای یا قصه‌های غرب وحشی و در چند سال اخیر بیشتر شوخی‌سازی‌های او بر گفتگونویسی تکیه دارد، مثل جزیره بی‌تربیت‌ها، با عرض معذرت و یا همین اشتباهات عشاق تازه‌کار که این گفتگوها در کنار موقعیت‌های طنز هم را تکمیل می‌کنند.
پس از آن شفیعی درباره دوره‌های گوناگون طنزنویسی‌اش گفت: تا حدود زیادی با تقسیم‌بندی آقای زین‌العابدین موافقم، اما در همه این سال‌ها ساختار طنزنویسی من بر پایه درام بوده، چرا که اساسا طنزنویسی غیر دراماتیک را ماندگار نمی‌دانم. ضمن اینکه همچنان هم در دیگر آثار تازه‌ام داستان‌هایی وجود دارند که بر مبنای طنز موقعیت است مثل مجموعه‌ای که در مجله قلک دارم می‌نویسم. اما آثاری که مثل کتاب اشتباهات عشاق تازه‌کار بر گفتگوهای طنز تکیه دارد بخشی‌اش به خاطر این است که قابلیت اجرایی داشته باشند.
وی در ادامه درباره شوخی‌هایی که دکتر امینی آنها را نپسندیده بود گفت: بالاخره در لابلای کارهای ما کاه هم وجود دارد مثل وقتی که باری از شیشه و بلور حمل می‌کنیم و لابلایش کاه می‌گذاریم تا امنیت بار حفظ شود. با اینکه توجیه خیلی خوبی نیست و آن شوخی‌ها قابلیت اصلاح دارند.
شفیعی از کار دشوار خانم روشنک فتحی طراح گرافیک کتاب تقدیر کرد و گفت انتشار این رمان بدون حضور گرافیست حرفه‌ای و خلاقی مثل ایشان امکان‌پذیر نبود. چرا که این رمان بر اساس عکس‌هایی که از میمیک‌های طنز نویسنده در بین سطور قرار گرفته نوشته شده. همچنین برخی از شوخی‌های هر صفحه برجسته شده تا خواننده در خوانش کتاب راحت‌تر باشد.
وی همچنین اعلام کرد در حال حاضر علاوه بر تولید این متون در آژانس مرکزی طنز و کمدی در حال تدریس نوعی طنزنویسی هستم که قابلیت اجرایی داشته باشد و افرادی برای ترویج داستان‌آپ کمدی تربیت شوند.
در این نشست که در روز یکشنبه یازدهم مهرماه ۱۳۹۵ برگزار شد جواد محقق، ناصر کشاورز، امیر لعلی، روشنک فتحی و آفرین قاسمیه در میان میهمانان حضور داشتند. در پایان مراسم شهرام شفیعی کتاب‌های علاقه‌مندانش را امضا کرد و با آنها عکس یادگاری گرفت. گفتنی است گلاره جباری، مجری سیما اجرای این مراسم را بر عهده داشت.
یادآوری می‌شود، رمان «اشتباهات عشاق تازه‌کار» را انتشارات سیمای شرق منتشر کرده و از بهار ۱۳۹۵ وارد شبکه توزیع شده است.
نظر شما