به گزارش خبرنگار موسيقي مهر، شمارگان پايين كتاب در بازار نشر بويژه كتابهاي موسيقي ، نبود تناسب در معادله عرضه و تقاضا و كم توجهي مسولان به مولفين و نويسندگان از مهمترين عواملي است كه باعث بي انگيزه شدن ناشر ، مولف و محقق در حوزه نشر بويژه در عرصه موسيقي شده است.
در همين زمينه، گروه موسيقي مهر، در گزارشي با ناشران ، مولفان وپژوهشگران موسيقي به گفتگو پرداخته و با آسيب شناسي نشر آثار مكتوب در حوزه موسيقي ، موضوع را مورد بررسي قرار داده است :
آثار پژوهشي موسيقي هنوز به رشد كيفي نرسيده است
"مصطفي كمال پور تراب" مولف وپژوهشگرموسيقي معتقد است كه كتاب هاي موسيقي بايد قبل از چاپ ، توسط شورايي متشكل از متخصصان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كارشناسي شود تا شايد آثار مكتوب در حوزه موسيقي ارتقاء يابد.
اين پژوهشگرموسيقي در اين باره گفت : در بررسي هاي مربوط به علت آشفتگي بازار نشر در حوزه هاي مختلف بويژه نشر كتابهاي موسيقي بايد مخاطب و ميزان كتاب خواني را در نظر گرفت كه نياز به توجه درنشر آثار موسيقي بيش از ساير حوزه ها احساس مي شود با اين اوصاف صحبت كردن از بازار كتاب ونشر آثار موسيقي درحالي مفيد و موثر است كه نتيجه اي در بر داشته شد كه متاسفانه اهميت به نشرآثار موسيقي و البته پژوهش در زمينه موسيقي نيزاز اين قاعده مستثني نيست. و از سوي ديگر آثارپژوهشي در زمينه موسيقي از لحاظ كيفيت هنوزبه رشد كامل براي ارائه نرسيده است يا حداقل من جزء تعداد انگشت شماري محقق كه در زمينه هاي مختلف موسيقي تحقيق هاي ارزشمندي انجام داده اند؛را نديده ام،به عنوان نمونه مي توان از زنده ياد "محمد تقي مسعوديه" ياد كرد ويا "محمد رضا درويشي "كه تحقيقي جامعي در زمينه سازهاي موسيقي ارائه داده است نام ببرم.به همين دليل گمان مي كنم ضرورت وجود تيم هاي كارشناسي در عرصه نشر كتب موسيقي در زمينه هاي مختلف پژوهش،تاليف،ترجمه به شدت احساس مي شود.
مخاطبان آثار موسيقايي در حال ريزش است
"سعيد سراج"مدير مسول انتشارات "رهام "معتقد است كه هنر موسيقي هيچگاه از مخاطب شناسي صحيح بر خوردار نبوده است ضمن اينكه هنر موسيقي علاوه بر مهجور بودنش هميشه دراختيارطبقه خاصي از جامعه بوده ومتاسفانه طبقه متوسط جامعه كمترازآن بهره مند بوده است، همين مسئله دور از دسترس بودن باعث شد كه هيچگاه از مخاطب شناسي صحيح برخوردارنباشد ودرست به همين دليل بوده كه حوزه نشر آثار موسيقايي در زمينه هاي مختلف آموزشي ، تاليف ، تحقيق وترجمه بازارپررونقي نداشته و مخاطبان آن پيوسته در حال ريزش است؛فاجعه دردناكتردرحوزه نشر آثارآموزشي،نبود بضاعت ودانش كافي درزمينه تحقيق ونگارش نت وهمچنين رديف داني است كه با غلط هاي فراواني چاپ ومنتشر مي شود ومتاسفانه نه وزارت ارشاد ونه اتحاديه ناشران وكتاب فروشان تهران به شكل تخصصي وكارشناسي به اين مسئله توجه نمي كنند.
ناشران غير تخصصي به بازار نشر كتاب هاي موسيقايي آسيب مي رسانند
مدير انتشارات چنگ به غيرتخصصي بودن ناشران در حيطهي انتشار كتابهاي موسيقي اشاره كرد و گفت : اگر بخواهيم از مشكلات در حوزه فرهنگ و به طور اختصاصيتر در حوزه كتاب حرف بزنيم، مشكلات فراواني وجود دارد كه اين مسئله خاص ما هم نيست؛ بلكه در همه جاي دنيا مشكلاتي وجود دارد و اصولا كار فرهنگي، كاري تخصصي و پرهزينه است كه متاسفانه از حمايتهاي درست نيز برخوردار نيستند.
وزارت فرهنگ و ارشاد هم بدون كارشناسي به هركس و با هرعنواني كه وارد ميشود، مجوز نشر ميدهد. اين در حالي است كه به كتابهايي كه از سوي انتشارات با سابقه و صاحب تخصص ارائه مي شود به سختي مجوز ميدهند |
برلياني در انتقاد به كپيبرداري برخي ناشران از آثار چاپ شده گفت : تاسفبارترين مسئله اين است كه كتابهايي كه با فروش خوبي مواجه ميشوند و مورد استقبال قرار ميگيرد، با كمي تغييرات جزئي بار ديگر به اصطلاح كتابسازي ميشود و توسط ناشر ديگري به چاپ ميرسد. وزارت فرهنگ و ارشاد هم بدون كارشناسي به هركس و با هرعنواني كه وارد ميشود، مجوز نشر ميدهد. اين در حالي است كه به كتابهايي كه كار انتشارات با سابقه و صاحب تخصص در اين حوزه هستند، مجوز نميدهند و يا صدور مجوزهاي اين ناشرين كه معمولا از ششماه تا يكسال به طول ميانجامد ودر اين بين بيشترين آسيب متوجه ناشران بخش خصوصي است.
رشد كتاب هاي آموزشي رشدي كاذب است
محمد رضا گرگين زاده مديرانتشارات سرود معتقد است يكي از عواملي كه بازار نشر آثار موسيقي را رونق مي دهد توجه دولت به ناشرن در بخش خصوصي است ؛ در واقع توجه به آثار مكتوب موسيقايي باعث پيشرفت توليد كتاب هاي موسيقي در حوزه تاليف ، تحقيق و ترجمه مي شود.
مديرانتشارات سرود درباره كيفيت آثارمنتشر شده در زمينه موسيقي گفت : به لحاظ كيفي كتابهاي منتشر شده بايد طبقه بندي شود به نظر من كتاب در زمينه تاليف، ترجمه،تحقيق و يا حتي كتب آموزشي كم نداشته ايم منتها به دليل عدم امنيت شغلي و آرامش خاطردرامرار معاش مولف،محقق ومترجم، آنها نمي توانند تمام وقت خود رادر اين زمينه صرف كنند ؛ولي متاسفانه در زمينه كتب آموزشي با نا بساماني بسياري مواجه هستيم تاجائيكه مي بينيم هر كس كه خورده سوادي داردكتاب آموزشي چاپ ومنتشر مي كند،وهمين عامل باعث شده تا رشد كتاب هاي آموزشي رشد كاذب داشته باشد.
كتابهاي آموزش "نت" در موسيقي نياز به دقت كارشناسانه دارد
مسعود زرگر ناشر برگزيده سازمان برگزيده سازمان فرهنگي هنري -شهرداري معتقد است وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي همكاري لازم در جهت اعطاي تسهيلات به ناشران وصدور مجوزها با تاخير هاي شش ماه تا يك ساله مواجه شده است.
مسعود زرگر مولف كتاب ده جلدي" ترانه هاي كودكان"در ادامه گفت:تمام مسائل ومشكلات در حوزه نشر آثار موسيقي به سياست گذاري هاي كلان در حوزه فرهنگ برمي گردد؛ در واقع آن بستري كه به لحاظ كار حرفه اي و امنيت خاطربايد براي ناشر ومولف از سوي مسولان فراهم باشد وجود ندارد به عنوان مثال مجموعه اي از"ترانه ها وتصنيف ها"كه تاليف خودم بود در پنج جلد آماده چاپ داشتيم كه قرار بود سه جلد آن بعد از چاپ جلدهاي اول و دوم به چاپ برسد؛ منتها اين دو مجموعه آنقدربا تغيير و كيقت نازل مواجه شد كه از چاپ باقي اين مجموعه منصرف شدم.وگمان مي كنم يكي از مشكلات بارزي كه در نشر كتاب هاي آموزشي وجود دارد عدم كارشناسي درست در نگارش نت هايي است كه به بازار آمده است كه اين مشكل تا اندازه اي به عدم شناخت خود مولف برمي گردد كه وزارت ارشاد هم بي دليل به اين نوع كتاب ها مجوز مي دهد از سوي ديگر كتاب هايي مثل مجموعه ترانه هاي قديمي با عنوان "برنامه گلها"كه آموزش نت اين برنامه است وهمچنين مجموعه "ترانه هاي كودكان"كه كتاب آموزش نت به كودكان در ده جلد است ( حدود پنج جلد آن چاپ شده است) در انتظار مجوزبراي باقي جلدها به سرمي برد.
ناشران موسيقي هم كوتاهي مي كنند
"عليرضا پور اميد" پژوهشگرمعتقد است نشر آثار موسيقي يك مقوله دو وجهي است كه يك وجه آن موقعيت موسيقي در ايران و وجه ديگر آن وضعيت نشر كتاب در كشور است .
اين پژوهشگر در ادامه گفت:متزلزل بودن وضعيت نشر آثار موسيقي به اين دليل است كه خود موسيقي جايگاه و تعريف روشني از سوي مسولان نداردواز طرفي مقوله گراني كاغذ،عدم صدور مجوز از سوي وزارت فرهنگ و ارشاد،چرخه معيوب نشر ونحوه توزيع وپخش آن مسائلي است كه در بازار نشر به فراواني ديده مي شود؛كه در اين بين مشكلات نشر كتاب هاي موسيقي باري مضاعف بر دوش بازار آشفته كتاب است، از سوي ديگر آمارنشان مي دهد كه كتاب خوان نداريم، اين بحث از سويي به كيفيت كتاب ها و از جهتي به ميزان عرضه وتقاضاي مخاطب برمي گردد.
متاسفانه بافت ذهني موسيقيدان ها و اصحاب فن در اين رشته اينگونه است كه معمولا خود را مستغني از دانستن ساير علوم مانند جامعه شناسي، ادبيات،تاريخ وغيره مي دانند وچون گمان مي كنند خوب ساز مي زنند وبه نوعي به اغنا رسيده اند ، اشتياقي به دانستن ساير علوم ندارند |
پوراميد درادامه بخشي از مسائل در عرصه موسيقي بويژه در حوزه نشررا، در نوع نگاه موسيقيدان ها،اساتيد و صاحبان فن در اين رشته دانست وگفت:متاسفانه بافت ذهني موسيقيدان ها و اصحاب فن در اين رشته اينگونه است كه معمولا خود را مستغني از دانستن ساير علوم مانند جامعه شناسي، ادبيات،تاريخ وغيره مي دانند وچون گمان مي كنند به نوعي به اغنا رسيده اند و خوب ساز مي زنند نيازي به دانستن ساير علوم ندارند كه اين مسئله حداقل در زمينه تحقيق وپژوهش در مسائل مختلف موسيقايي بسيار آزارنده است،بنابراين گمان مي كنم مجموع اطلاعات موزيسين ها از رشته هاي ديگر ضعيف است؛موسيقيدانان غالبا در زمينه هاي ديگر كم كتاب مي خوانند،نشريات موسيقي را نمي بينند،حتي كاست هايي كه از ديگر گروه ها منتشر مي شود رانمي شنوند ودر كل با بي اعتنايي نسبت به تمام مسائل بر خورد مي كنند؛ در نتيجه وقتي كتاب نمي خوانيم، كنسرت نمي بينيم،معلوم است كه نشر كتاب هاي موسيقي درشرايط نا مناسب به سرمي برند.
پژوهشگرموسيقي در باره كتاب هاي آموزشي گفت:كتاب هاي خود آموزو تدريس موسيقي خيلي سليقه اي ومعمولاهم كتاب هايي پرغلط وغير كارشناسي به لحاظ فني است به عنوان مثال در كتاب هاي آموزش آواز،شيوه آواز خواندن را با تمام اصطلاحات و تمرينات از يك كتاب به زبان اصلي به فارسي برگردان كرده اند بدون اينكه مترجم متوجه با شد شيوه آوازخواندن ايراني مبتني بر تكنيك هايي است كه با تكنيك و روش آواز خواني غرب تفاوت هاي جدي وچشم گيري دارد اين تفاوت در فرهنگ،نژاد ويا حتي آب وهوا متفاوت است. حالا فكر كنيد در اين شرايط چه بايد كرد؟
نظر شما