مجله مهر: تنها مسیر سعادت بشر مسیری است که به حسین (ع) - نماد اسلام - ختم می شود. همه ساله راهپیمایی عظیم اربعین که از اقصی نقاط جهان به سمت کربلا شکل می گیرد مسیر حرکتی نمادین برای بشر رقم میزند که نشان دهنده ی مسیر نجات او و تنها مسیر سعادت و خوشبختی او است. یکی از پیام های نمادین این راهپیمایی سراسری و عظیم این است که حرکت امروز بشر نیازمند این است که به سمت اسلام ناب و انبیاء و ائمه تغییر جهت دهد تا انسان امروز از مشکلاتی که در آن ها زنجیر شده است نجات پیدا کند. ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه، بی تردید حسین چراغ هدایت و کشتی نجات است. یک بار دیگر حرکت عظیم نمادین دیگری در تاریخ انبیاء اتفاق افتاده است و آن هم طوفان نوح می باشد. زمانی که حضرت نوح (ع) کشتی خود را ساخت نام کشتی خود را کشتی اهل بیت قرار داد و در پیشاپیش آن نام پنج تن را نوشت و از آن کشتی که کشتی نجات بود به نام کشتی اهل بیت یاد می کرد. حرکت نمادینی که در زمان حضرت نوح (ع) اتفاق افتاد و همه بشر به جز کسانی که سوار این کشتی که کشتی اهل بیت بود غرق شدند، یک حرکت نمادین عظیم دیگر است که راه نجات را برای بشر نشان می دهد. حضرت نوح (ع) وعده داده بود که پنج تن از اولیاء و انسان های برجسته خداوند در آینده خواهند آمد و راه نجات و سعادت بشر را به او نشان خواهند داد و سوار شدن بر اندیشه آنان به مانند سوار شدن بر کشتی نجاتی است که از طوفان های گوناگون انسان را حفظ می کند.
در طول تاریخ شخصیت های برجسته ی جهان، حتی کسانی که مسلمان نبوده اند جملات تأمل برانگیز زیادی پیرامون ابعاد شخصیتی و آرمان امام حسین (ع) بر زبان آورده اند. آرمان امام حسین (ع) برای تمام بشر ارزشمند و قابل درک است و مخصوص مسلمانان نیست. لذا دور از انتظار نیست که افرادی از اقصی نقاط جهان این چنین جملاتی راجع به آن حضرت بیان کنند. در ادامه به برخی از این جملات اشاره می کنیم.
ابن ابی الحدید:
این دانشمند نامدار اهل سنت، می نویسد: «سالار پرشکوه شکست ناپذیران روزگار و قهرمان کسانی که در برابر ذلّت و تحقیر سر فرود نیاورده، و به عصرها و نسلها درس جوانمردی و شرافت و مرگ پر افتخار را زیر سایه شمشیرهای آخته داد، و آن را بر سازش با بیداد و فریب برگزید، پدر یکتاپرستان گیتی حسین(ع)، فرزند رشید علی(ع) است. استبدادگران اموی به آن شخصیت تسخیر ناپذیر و یارانش امان دادند، امّا او بدان دلیل که نمی خواست در برابر ذلّت و بیداد سر خم کند، و نیز بیم آن داشت که اگر با پذیرش امان نامه کشته هم نشود، ذلّت بر او و دیگر آزاد منشان رهرو راهش از سوی «عبید» و دیگر خودکامگان سیاهکار و حقیر تحمیل گردد، مرگ پر عزّت و افتخار را بر زندگی ذلیلانه برگزی
علامه محمد اقبال لاهوری:
علامه اقبال، اندیشمند، عارف و شاعر پر آوازه پاکستانی، از مفاخر و اندیشمندان اهل سنت در قرون معاصر است. از میان رهبران اهل سنت، این مصلح بزرگ اسلامی، بیش از دیگران به اهمیت زنده نگه داشتن محرم و عزاداری امام حسین اهتمام ورزید و این موضوع را با قلم و شعر مورد تأکید قرار داد. او در جای جای دیوان شعرخود از امام حسین (ع) و عشق او به حقیقت و لزوم پیروی از آن حضرت و آموزش آزادی و آزادگی از قیام وی یاد می کند و سرانجام خود تصریح می کند نه تنها آزادی بلکه:
رمز قرآن از حسین آموختیم ز آتش او شعله ها افروختیم
تار ما از زخمه اش لرزان هنوز تازه از تکبیر او ایمان هنوز
ای صبا! ای پیک دور افتادگان! اشک ما بر خاک پاک او رسان [۱]
چارلز دیکنز نویسنده انگلیسی می گوید:
اگر منظور امام حسین (ع) جنگ در راه خواسته های دنیایی خود بود، من نمی فهمم چرا خواهران و کودکانش را همراه خود برد؟ پس عقل چنین حکم می کند که او به خاطر اسلام، فداکاری کرد. [۲]
ویل دورانت:
شیعیان در کربلا در جایی که امام حسین (ع) به قتل رسیده، به یادگار وی زیارتگاه بزرگی ساخته اند و هنوز هم هر ساله حادثه غم انگیز قتل وی را نمایش می دهند و عزاداری می کنند و از یادگار علی و دو فرزندش حسن و حسین (ع) تجلیل به عمل می آورند.[۳]
مهاتما گاندی:
من زندگی امام حسین (ع)، آن شهید بزرگ اسلام را به دقّت خواندم و توجّه کافی به صفحات کربلا نموده ام و بر من روشن است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین(ع) پیروی کند. [۴]
محمّد علی جناح- رهبر بزرگ پاکستان:
هیچ نمونه ای از شجاعت، بهتر از آن که امام حسین (ع) از لحاظ فداکاری و تهوّر نشان داد در عالم پیدا نمی شود. به عقیده من تمام مسلمانان باید از سرمشق این شهیدی که خود را در سرزمین عراق قربان کرد پیروی نمایند. [۵]
ادوارد براوْن- مستشرق انگلیسی:
آیا قلبی پیدا می شود که وقتی درباره کربلا سخن می شنود، آغشته با حزن و اَلَم نگردد؟ حتّی غیر مسلمانان نیز نمی توانند پاکی روحی را که در این جنگ اسلامی در تحت لوای آن انجام گرفت انکار کنند. [۶]
واشنگتن ایروینگ-مورخ مشهور آمریکایی:
برای امام حسین (ع) ممکن بود که زندگی خود را با تسلیم شدن اراده یزید نجات بخشد، ولی مسئولیت پیشوا و نهضت بخش اسلام اجازه نمی داد که او یزید را به عنوان خلافت بشناسد. او به زودی خود را برای قبول هر ناراحتی و فشاری به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بنی امیّه آماده ساخت. در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشک و در ریگهای تفتیده، روح حسین (ع) فناناپذیر است. ای پهلوان و ای نمونه شجاعت و ای شهسوار من، ای حسین(ع). [۷]
آنتوان بارا (مسیحی، کتاب: حسین در اندیشه مسیحیت): [۸]
من در مورد زندگی و حرکت حسین (ع) بیشتر به بعد انقلابی شخصیت ایشان شیفته شده ام. آن حضرت در مرامنامه قیام خود اعلام می کند: «انی لم اخرج اشرا ولا بطرا و لامفسدا و لا ظالما انما خرجت لطلب الاصلاح فی امة جدی»؛ من از روی هوسرانی و خوشگذرانی و برای افساد و ستمگری قیام نکرده ام بلکه قیام من برای اصلاح در امت جدم و برای امر به معروف و نهی از منکر و حرکت براساس سیره ی جد و پدرم است. این روح انقلابی می تواند کار معجزه آسا بکند. اگر هر انسانی در هر زمان و مکان از آن برخوردار باشد و ما در سالهای پیروزی انقلاب و عزت و افتخارات اخیر در ایران شاهد بودیم مردم و رهبران این کشور براساس این فلسفه حرکت خود را آغاز و با ظلم و استکبار مخالفت کردند و با تمام قدرت در برابر آن قیام نمودند. بعد دیگر شخصیت امام حسین (ع) که مرا شیفته خود کرده، تواضع ایشان در کنار روح انقلابی است این دو خصیصه نمی تواند در یک شخص جمع شود. تواضع از صفات و ویژگیهای برگزیدگان خداست او در عین احساس عزت و آزادگی و سرافرازی در برابر دشمنان، تواضع خاص خود را دارد. این بعد عظیمی است که از ویژگی امام بشمار می رود.
حماسه حسین (ع) تنها مختص سنی و شیعه و مسلمان نیست بلکه متعلق به هر مومن است؛ چنان که در حدیث آمده «انّ لقتل الحسین حرارةً فی قلوب المؤمنین لاتبرد ابدا»
در این حدیث نگفته فی قلب المسلم. بلکه هر انسان آزاده ای که به راه و رسم حسین ایمان دارد را شامل می شود. از این رو، جهانیان و اندیشمندان وقتی از سیره حسین آگاه می شوند شیفته آن می گردند. همان طور که شیفته راه و مسلک علی ابن ابی طالب(ع) شده اند.
وی، تشیع را بالاترین درجات عشق الهی معرفی می کند و امام حسین(ع) را فقط متعلق به شیعه یا مسلمانان نمی داند بلکه متعلق به همه جهانیان می داند و او را با عبارت «حسین گوهر ادیان» معرفی می کند و در پایان، سخنش را با این عبارت به انتها می رساند که: حسین علیه السلام در قلب من است. [۹]
العُبیدی- مفتی موصل:
فاجعه ی کربلا در تاریخ بشر نادره ای است، همچنان که مسبّبین آن نیز نادره اند. حسین بن علی(ع) سنّت دفاع از حق مظلوم و مصالح عموم را بنا بر فرمان خداوند در قرآن به زبان پیامبر اکرم (ص) وظیفه خویش دید و از اقدام به آن تسامحی نورزید. تمام هستی اش را در آن قربانگاه بزرگ فدا کرد و به این سبب نزد پروردگار، «سرور شهیدان» محسوب می شود و در تاریخ ایام، «پیشوای اصلاح طلبان» به شمار رفت. آری، به آنچه خواسته بود و بلکه برتر از آن، کامیاب گردید.
گیبون- مورخ انگلیسی:
در طی قرون آینده بشریت و در سرزمینهای مختلف، شرح صحنه حزن آور مرگ امام حسین موجب بیداری قلب خونسردترین خواننده خواهد شد. چندانکه یک نوع عطوفت و مهربانی نسبت به آن حضرت در خود می یابد.
________________________
پی نوشت ها:
کلیات اشعار فارسی اقبال لاهوری، به تصحیح احمد سروش، ص ۷۴ و ۷۵
رجبعلی مظلومی، رهبر آزادگان، ص ۵۲
ویل دورانت، تاریخ تمدن، ترجمه ابوالقاسم طاهری، ج ۴، ص ۲۴۹
مجله نور دانش، شماره ۳،سال ۱۳۴۱ ش.
همان.
همان.
همان.
آنتوان بارا که سوری الاصل و ساکن کویت است خود نویسنده ای توانا وادیبی باذوق است و علاوه بر کتاب فوق ۱۵ جلد کتاب دیگر نیز به رشته تحریر درآورده که بیشتر آنها در حوزه ادبیات و رمان و داستان می باشد. وی همچنین روزنامه نگاری است حرفه ای که اخیرا چهل و یکمین سال فعالیت مطبوعاتی اش را آغاز کرده ، او در مجلات و روزنامه های معروف و مختلف فعالیت داشته و در حال حاضر سردبیر هفته نامه شبکه الحوادث کویت است.
روزنامه کیهان، ۴/۱۱/۱۳۸۵.
نظر شما