سرگرداني دارندگان كارت‌هاي عابر بانك ، تجربه يك دهه بانكداري الكترونيكي ؛ گزارش مهر از ضعف سيستم خودپردازهاي بانكي

به گزارش خبرنگار اقتصادي مهر، امروزه بانكداري نوين و الكترونيكي ، پديده اي است كه در اغلب كشورهاي جهان به كار گرفته شده و در كاهش هزينه هاي بانكي ، هزينه هاي مردم ، زمان ، كاهش ترافيك و غيره نقش موثري را ايفا كرده است.

آغاز بانكداري الكترونيكي در ايران بيش از يك دهه نيست و طي اين مدت استفاده از تكنولوژي هاي روز در سيستم بانكي كشور مورد توجه قرار گرفته است.

طي يك سال گذشته بسياري از دستگاه ها و موسسات پرداخت حقوق كارمندان خود را از طريق سيستم هاي ATM انجام مي دهند، اين در صورتي است كه دستگاه هاي خودپرداز بانكي در پايان هر ماه دچار اختلال ، خرابي ، عدم داشتن وجه نقد و غيره مي شوند و دريافت كنندگان پول را بين دستگاه هاي خودپرداز سرگردان مي كنند.

عده اي از مشتريان خودپردازها در پايان ماه ، بازنشستگاني هستند كه با صدور يك كارت عابر بانك ، توسط سستم بانكي ، براي دريافت حقوق پايان ماه از طريق اين دستگاه ها اقدام مي كنند كه متاسفانه حتي با مراجعه به چندين بانك قادر به دريافت پول خود نمي شوند جالب آنكه سيستم بانكي استفاده از سيستم هاي الكترونيكي را به مردم توصيه مي كند.

يكي از مراجعه كنندگان به يكي از دستگاه هاي خودپرداز درساعت 9 شب  يكي از روزهاي پايان ماه كاري مي گويد: اين چهارمين دستگاه عابر بانكي است كه مراجعه مي كنم و موفق به دريافت وجه نقد نمي شوم.

مراجعه كننده ديگري عنوان مي كند : درپايان ماه بسياري از دستگاه هاي خودپرداز، غير خودپرداز مي شوند و مارا به دردسر مي اندازند.

يكي از مراجعه كنندگان به يكي از دستگاه هاي خودپرداز كه خود را بازنشسته دولت معرفي مي‌كند،‌ مي‌گويد: با توجه به اينكه براي گرفتن حقوق خود در پايان ماه مجبورم با پاي پياده به چندين بانك مراجعه كنم ، ترجيح مي دهم حقوق خود را همانند گذشته با در دست داشتن دفتر چه حقوق و با معطلي نيم ساعته در بانك دريافت كنم.

وي اضافه مي‌كند: من در طول ماه فقط يك بار آن هم براي گرفتن حقوق درپايان ماه به دستگاه هاي عابر بانك مراجعه مي كنم و در طي ماه هيچ مراجعه اي به اين دستگاه ها ندارم و به دليل نياز مجبورم به محض اينكه حقوق پايان ماه به حسابم واريز مي شود برداشت كنم و نمي توانم براي برداشت آن چند روز صبر كنم.

به بازنشسته ديگري كه براي دريافت حقوق پايان ماه خود به باجه درون بانك مراجعه كرده پيشنهاد مي كنم براي دريافت حقوق خود ، صدور يك كارت عابر بانك از بانك مورد نظردرخواست كند. وي در پاسخ عنوان مي كند: به دستگاه هاي عابر بانك اعتباري نيست زيرا اين دستگاه ها در برخي مواقع پول مي پردازند و در برخي مواقع نمي پردازند.

صبح يكي از روزهاي پايان ماه كاري به يكي از دستگاه هاي خودپرداز يك بانك دولتي براي اخذ پول مراجعه مي كنم ، دستگاه پس از چند لحظه معطلي مي نويسد : گردش پول شما كافي نيست و اين در حالي است كه چندين برابر مبلغ در خواست شده پول در حساب دارم ، به درون بانك و به رئيس شعبه مراجعه مي كنم و علت راجويا مي شوم مي گويد : مشكل از بانكي است كه صدور كارت شما را انجام داده ، احتمالا سيستم شتاب خودرا قطع كرده است.

 به يكي از شعبي كه كارت عابر بانك خودرا از اين بانك دريافت داشته ام مراجعه مي كنم و از رئيس شعبه علت قطع سيستم شتاب اين بانك را جويا مي شوم ، مي گويد : سيستم شتاب ما قطع نيست ، احتمالا همان بانكي كه شما براي برداشت وجه به عابر بانك مراجعه كرديد ، سيستم شتاب خود را قطع كرده يا دستگاه خراب بوده است.

تمام اين مسائل در حالي است كه پرداخت قبوض آب ، برق، تلفن و غيره از طريق سيستم هاي الكترونيكي توسط بانك ها توصيه مي شود. در اين خصوص يكي از مراجعه كنندگان به سيستم بانكي براي پرداخت قبض برق كه مبلغ درج شده در قبض خودرا از دستگاه خودپرداز همان بانك برداشت كرده و به باجه درون شعبه براي پرداخت مراجعه كرده مي گويد : ترجيح مي دهم قبض برق خود را از طريق مراجعه مستقيم به باجه پرداخت كنم ، اينگونه مطمئن تر است.

به نظر مي رسد رشد استفاده از خدمات بانكي الكترونيكي نيز در حال حاضر بيش از عرضه خدمات آن مي باشد و اين امر در زمان دريافت حقوق كارمندان و بازنشستگان درپايان هر ماه تشديد مي شود، بنابراين با توجه به واقف بودن مديران و مسئولان بانك ها نسبت به اين موضوع كه چه زماني مراجعه به دستگاه هاي خودپرداز شدت مي يابد ، انتظار بهبود اين روند وجود دارد.

از سوي ديگر تصور مي شود ، روند پيشرفت سيستم هاي نوين بدون برنامه ريزي دقيق و عدم هماهنگي بانك ها در ارائه خدمات به مشتريان ، باعث نوعي بي اعتمادي مردم نسبت به پاسخگويي سيستم در زمان مورد نياز شده است و اين يعني تمايل نداشتن مردم به استفاده از تكنولوژي هاي روز و عقب گرد به سيستم هاي سنتي و باز هم ايجاد صف هاي طولاني در بانك ها ، هدر رفتن زمان ، افزايش ترافيك شهر ها به خصوص در تهران ، افزايش خطرات ناشي از سرقت ها ، ايجاد مشكلات فراوان براي بازنشستگان به خاطر افزايش سن و افزايش روند پولشويي. 

البته محدوديت پرداخت مبلغ دستگاه هاي ATM به 200 هزار تومان در روز و در هر نوبت 40 هزار تومان ، افزايش تعداد دستگاه هاي خودپرداز، افزايش كيفيت دستگاه ها و مدرن تر شدن آنها نيز معضلاتي براي سيستم بانكي و مراجعه كنندگان محسوب مي شود كه در جاي خود بايد مورد توجه قرار گيرد.

در حال حاضر بيش از 85 درصد دارندگان كارت هاي الكترونيكي بانكي استفاده ازاين كارت ها را براي دريافت وجه نقد از دستگاه ها مورد استفاده قرار مي دهند و به كارگيري آنها در دستگاه هاي POS (پايانه فروش الكترونيكي) كمتر مورد توجه قرار مي گيرد كه همين امرفرسودگي اسكناس ها و دستگاه هاي خودپرداز را به همراه دارد كه بايد مسئولان بانيك به اين نكات نيز توجه داشته باشند.

مديران و متوليان بانك ها بايد تدابيري  درارتباط با وضعيت دستگاه هاي ATM بينديشند و متوجه اين امر مهم باشند كه اگر سيستم جديد نتواند انتظارات و توقعات مردم را براساس تبليغات اغراق آميز و به دور از واقعيت براي معرفي سيستم هاي جديد برآورده سازد ، طبيعتا موفقيت حركت به سوي تكنولوژي هاي جديد  سيستم بانكي به كندي پيش خواهد رفت.

مهران شريفي مدير اداره نظام هاي پرداخت بانك مركزي مهمترين فعاليت دستگاه هاي خودپردازرا پرداخت اسكناس عنوان مي كند و مي گويد : دارندگان كارت هاي عابربانك ها ، داراي هر كارتي كه باشند، مي توانند از تمامي خودپردازها استفاده كنند.

همچنين عضو هيات مديره يكي از بانك هاي دولتي با تاكيد براينكه  دستگاه هاي خودپرداز داراي هيچ مشكلي نيستند مي افزايد: محدوديت ظرفيت اين دستگاه ها از لحاظ حجم پولي و تمام شدن مبلغ اين دستگاه ها به خصوص در روزهاي پاياني سال ممكن است باعث ايجاد چنين مشكلاتي براي مردم ودر نتيجه مراجعه آنها به چندين بانك شده باشد.

رئيس يكي از شعب يك بانك دولتي نيز در اين خصوص گفت : سيستم الكترونيكي بانك ها در كشور جديد مي باشد بنابراين ايجاد چنين مشكلاتي نيز دور از ذهن نيست اما با توجه به اينكه گسترش سيستم هاي الكترونيكي در حال حاضر يكي از دغدغه هاي سيستم بانكي محسوب مي شود اينگونه مشكلات به زودي از ميان برداشته خواهد شد.وي ادامه مي دهد : برخي از مواقع ايرادات اينچنيني ناشي از مشكلات سيستم شتاب از مركز مي باشد.