جان مردم در جاده‌ها بر باد می‌رود

خبرگزاری فارس نوشت: قرار بود شب آرامی باشد و خسته از یک سفرزمینی، شب را آسوده درمنزل خود سپری کنند اما تنها ۳۰ کیلومتر مانده به مقصد، تقدیر روی دیگرش را نشان داد و حادثه به گونه‌ای رخ داد که شیرینی سفربه کام همگان تلخ شد.‌

شامگاه دوشنبه ۱۹ شهریور ماه سال ۹۲ بود که یک دستگاه اتوبوس اسکانیا که از اصفهان به تهران در حرکت بود، در حوالی کیلومتر ۳۰ اتوبان قم – تهران به علت ترکیدگی لاستیک جلو از بغل با یک دستگاه سواری هوندا برخورد و پس از شکستن گاردریل وسط وارد مسیر مقابل شد. در همین حال یک دستگاه اتوبوس اسکانیای دیگر که از تهران به سمت اردکان یزد در حال تردد بود بامشاهده اتوبوسی که از لاین مخالف وارد مسیرشد، سعی به فرار کرد و به سمت راست منحرف شد اما متاسفانه هردو اتوبوس به صورت رخ به رخ در لاین سمت راست باهم برخورد کرده و آتش گرفتند.

متاسفانه این حادثه دردناک ۴۴ نفر را به کام مرگ برد و ۳۹ نفر را مجروح کرد.

تنها پنج ماه از وقوع فاجعه قم گذشته بود که انتشار خبر هولناک دیگری تن همگان را لرزانید. صبح ۲۹ بهمن سال ۹۲ بود که یک دستگاه اتوبوس مسافربری که از مسیر گرگان به سمت تهران در حرکت بود در منطقه پلور بر اثر ترکیدگی لاستیک دچار حادثه شد و پس از برخورد با گاردریل از ارتفاع ۴۰ متری به داخل دره سقوط کرد. متاسفانه این حادثه مرگبار نیزجان ۱۸ نفر را گرفت و ۲۵ نفر را زخمی کرد.

اما ماجرای تصادفات ناشی از ترکیدگی لاستیک به همین‌جا ختم نشد.

آذرماه سال ۹۴ بود که سانحه مربوط به اتوبوس حامل ۳۷ دانش آموز شیرینی زیارت قم را برای دانش آموزان به تلخی یک حادثه تبدیل کرد.

این اتوبوس که برای زیارت از قزوین به قم رفته بود درمسیر برگشت در کیلومتر ۳۶ آزاد راه قم - تهران به علت ترکیدگی لاستیک جلو سمت چپ، کنترل وسیله نقلیه از عهده راننده خارج شد.

اتوبوس حامل دانش آموزان پس از برخورد با گارد وسط و یک تیر چراغ برق و عبور از این موانع به مسیر مخالف رفته و در لاین اضطراری متوقف شد که خوشبختانه هیچ خودرویی در مسیر روبه رو با آن برخورد نکرد و این حادثه به خیر گذشت.  

متاسفانه سال ۹۵ نیز از وقوع چنین حوادثی مصون نمانده است.

انفجار تریلر حاوی مهمات نظامی در اتوبان تاکستان، واژگونی اتوبوس تهران - بوشهر در اتوبان کاشان - نطنز و مصدومیت ۳۶ نفر در اثر این حادثه و آتش سوزی یک دستگاه اتوبوس در کیلومتر ۶۰ اتوبان تهران – قم  که ۱ کشته و ۱۲ مجروح برجای گذاشت تنها بخشی از حوادث امسال است.

تمامی حوادث ذکر شده طی این چندسال، تنها نمونه‌ای از سوانحی است که برای ناوگان حمل و نقل رخ داده است، در حالی که از این دست حوادث درحوزه خودروهای سواری نیز طی این مدت کم نبوده است.

ادامه روند هرساله این نوع از سوانح و صدمات ناشی از آن ضرورت پیگیری و توجه بیشتر به علت وقوع این حوادث را ایجاب می‌کند.

برهمین اساس و با توجه به بالابودن اینگونه از حوادث طی چندسال اخیر، به منظور بررسی همه جانبه موضوع ترکیدگی لاستیک به عنوان عامل اصلی این تصادفات، سراغ تعدادی فروشنده لاستیک درمحدوده خیابان سرچشمه تهران رفتیم و نظر آن‌ها را به عنوان متخصصین این حوزه درباره لاستیک‌های ایرانی و خارجی جویا شدیم.

یکی از فروشندگان لاستیک که بیش از ۲۵ سال است در زمینه فروش لاستیک سابقه کاری دارد در رابطه با تفاوت بین لاستیک‌های ایرانی و خارجی بیان کرد: درحال حاضر تولیدکنندگان ایرانی با به روز کردن فناوری‌های تولیدی خود و استفاده از مواد اولیه مرغوب، سطح کیفیت لاستیک‌های ایرانی را به اندازه قابل توجهی مرتفع ساخته اند، به گونه‌ای که اکنون لاستیک‌های ایرانی رقیب جدی برندهای معروف خارجی شده اند و بسیاری از مصرف کنندگان لاستیک‌های خارجی در داخل کشور نیز به سمت استفاده از لاستیک‌های ایرانی سوق پیدا کرده اند.

این فروشنده گفت: لاستیک‌های ایرانی به لحاظ مرغوبیت حتی برتر از برندهای معروف خارجی هستند اما متاسفانه مشکلی که وجود دارد عدم حمایت از تولید لاستیک‌های ایرانی است.

وی افزود: یکی از دلایل مهمی که موجب می‌شود لاستیک‌های ایرانی علی رغم کیفیت بسیار مطلوبشان در مواردی کمتر مورد استفاده قرار بگیرند نحوه دریافت هزینه فروش آن‌ها توسط  تولیدکنندگان است.

در واقع تولیدکنندگان ایرانی به دلیل کمبود نقدینگی، لاستیک‌ها را به صورت نقدی به خریداران می‌فروشند در حالی که تاجران لاستیک‌های خارجی با چک‌های ۶ ماهه لاستیک‌های خود را به مشتریان تحویل می‌دهند و همین امر سبب گرایش تعداد زیادی از خریداران به سمت خرید لاستیک‌های خارجی شده است.

این فروشنده ادامه داد: من خودم سال‌ها است که از لاستیک ایرانی برای ماشینم استفاده می‌کنم چون به این موضوع ایمان دارم که لاستیک‌های ایرانی واقعا مرغوب و با کیفیت هستند و اصلا به لحاظ کیفیتی پایین تر از برندهای معروف خارجی نیستند.

وی در رابطه با مزیت دیگر لاستیک ایرانی نسبت به خارجی بیان کرد: یکی از اصلی‌ترین مزیت لاستیک‌های ایرانی نسبت به خارجی عرضه آن در زمان مناسب است.

در واقع لاستیک‌های ایرانی به محض تولید و اطمینان از صحت آن، در بازار توزیع می‌شوند و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرند.

این لاستیک فروش مطرح کرد: متاسفانه در مواردی دیده شده که تعدادی از لاستیک‌های خارجی، به دلیل ماندگاری طولانی در انبارها یا نگهداری درشرایط نامناسب، فاسد شده و توسط افراد سودجو به عنوان لاستیک مرغوب به مشتریان فروخته شده است.

وی در رابطه با تفاوت قیمت لاستیک‌های ایرانی و خارجی گفت: در حال حاضر قیمت لاستیک‌های خارجی دو برابر لاستیک‌های ایرانی است درحالیکه این لاستیک‌ها ازلحاظ کیفیت، مزیتی فراتر از لاستیک‌های ایرانی ندارند و تنها علت گرانی آن‌ها هزینه‌های ناشی از واردات این لاستیک‌ها است. 

این لاستیک فروش افزود: بدیهی است که استفاده از لاستیک‌های ایرانی به دلیل مرغوبیت و قیمت مناسب برای خریداران مقرون به صرفه تر هستند.

وی در پایان تاکیدکرد: لازم است برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، رونق کارخانه‌ها و ایجاد اشتغال، حمایت‌هایی از سوی دولت در زمینه اعطای وام و بودجه صورت پذیرد تا در آینده‌ای نزدیک شاهد افزایش میزان کیفیت و تولید لاستیک‌های ایرانی باشیم.

پس از پایان گفت‌وگو و خداحافظی با این فروشنده، به منظور کسب نطر دیگری در این راستا چرخی در همان محدوده زدیم و به صورت اتفاقی وارد یکی از مجتمع‌های تجاری لاستیک شدیم.

این بار نیز از یکی از فروشندگان درباره تفاوت بین لاستیک‌های ایرانی و خارجی دیدگاهش را پرسیدیم. این فروشنده لاستیک که به گفته خودش ۱۸ سال است فروشندگی لاستیک حرفه اصلی او است در این باره گفت: من به عنوان یک متخصص لاستیک و کسی که سال‌ها است در حوزه لاستیک کار می‌کند، سطح استاندار و کیفیت امروزه لاستیک‌های ایرانی را کاملا تایید می‌کنم.

وی افزود: چندسال پیش یعنی چیزی حدود ۵،۶ سال قبل، ما فروشنده‌ها از کیفیت لاستیک‌های ایرانی چندان راضی نبودیم چون اول اینکه روش‌های تولید لاستیک‌ها خیلی قدیمی بود و دوم اینکه مواد اولیه‌ای که استفاده می‌شد به لحاظ کیفی چنگی به دل نمی‌زد و لاستیک زود خراب می‌شد ولی خوشبختانه طی ۶ سال اخیر، این اشکالات رفع شده و همین امر سبب شده تا اکنون لاستیک‌های ایرانی از لحاظ سطح استاندارد و مرغوبیت از لاستیک‌های چینی و خارجی که زمانی در بازار ایران رقیبی نداشتند، جلو بزنند.

این لاستیک فروش در ادامه همین بحث مطرح کرد: اکثرمشتریان ماهنگام خرید لاستیک، لاستیک‌های ایرانی را اولویت قرار می‌دهند چون این لاستیک‌ها هم کیفیتش مطلوبه، هم با قیمتی بسیار ارزان تر از لاستیک‌های خارجی عرضه می‌شوند و در اصل هر کسی که لاستیک ایرانی می‌خرد به نفع خودش کار می‌کند.

وی در رابطه با پرسشی مبنی بر تفاوت طول عمر لاستیک‌های ایرانی و خارجی اظهار داشت: لاستیک‌های ایرانی درانبارها نمی‌مانند و چون کیفیت مواد اولیه آن‌ها هم مطلوب است، نسبت به لاستیک‌های خارجی بیشتر عمر می‌کنند یعنی یک لاستیک ایرانی به طور میانگین ۷ماه دوام دارد اما عمر لاستیک‌های چینی به ۵ ماه هم نمی‌رسد.

این فروشنده لاستیک همچنین در رابطه با تفاوت قیمت لاستیک‌های ایرانی و خارجی بیان کرد: لاستیک‌های خارجی ۱ و نیم تا دو برابر گرانتر از لاستیک‌های ایرانی به فروش می‌رسند به همین خاطر به لحاظ هزینه‌ای اصلا مقرون به صرفه نیستند.

وی در پایان گفت: یکی از ضعف‌های اساسی در تولید لاستیک‌های ایرانی کمبود تولید و عدم ساخت آن در سایزهای مختلف است وهمین امر سبب گرایش تعدادی از  افراد به خرید لاستیک‌های خارجی می‌شود.

این فروشنده افزود: رفع کمبود در زمینه تولید لاستیک‌های ایرانی تنها با چاره‌اندیشی دولت و حمایت بیشتر از تولیدکنندگان امکان پذیر است.

پس از گفت‌وگو با فروشندگان لاستیک به عنوان افراد متخصص در این حوزه برای بررسی مسئله از ابعاد دیگر، به سمت یکی از پایانه‌های مسافربری تهران راهی شدیم. بعد از رسیدن به پایانه در میان شلوغی و همهمه مسافران و رانندگان، به دنبال راننده‌ای گشتیم تا فرصت کافی برای گفت‌وگو داشته باشد.

سرانجام بعد از کمی پیاده‌روی با یکی از رانندگان محور اصفهان چند دقیقه‌ای به گفت‌وگو ایستادیم. در ابتدا از این راننده که بیش از ۴۰ سال است در جاده‌های کشور رانندگی می‌کند، در رابطه با نوع لاستیک مورد استفاده‌اش سوال پرسیدیم.

این راننده گفت: از زمانی که وارد این شغل شدم تا الآن لاستیک‌های مختلفی را استفاده کرده‌ام اما هرکدام مشکلات خاص خود را داشت، مثلا برندهای معروف خارجی که انقدر گران هستند که هر راننده‌ای توان خرید آن‌ها را ندارد.

وی ادامه داد: یکبار لاستیک چینی را به عنوان لاستیک مرغوب خریدم و پول زیادی هم بابت آن پرداخت کردم اما به ۱ ماه نرسید که لاستیک از کناره‌ها ترکید و متاسفانه مجبور به پرداخت هزینه مجدد و لاستیک جدید شدم.

وی در همین راستا افزود: بعد از استفاده از لاستیک چینی تصمیم گرفتم دیگر از لاستیک‌های خارجی استفاده نکنم و از آن پس لاستیک‌های ایرانی را مورد استفاده قرار می‌دهم چون هم از دوام آن‌ها راضی هستم و هم به لحاظ قیمتی مقرون به صرفه است.

این راننده در رابطه با طول عمر لاستیک‌های خارجی و ایرانی بیان کرد: لاستیک‌های ایرانی به طور میانگین ۶ ماه دوام دارند ولی لاستیک‌های چینی در کمتر از ۴ ماه یا دو پوسته می‌شوند یا سیم‌های داخل آن از کناره‌ها بیرون می‌زد. 

وی درهمین راستا ادامه داد: وقتی لاستیک‌های ایرانی برای من به عنوان یک راننده مسافربری از هرجهت رضایت‌بخش است چه دلیلی دارد لاستیک‌های گران‌قیمت خارجی را که به کیفیت آن‌ها اعتمادی ندارم را خریداری کنم.

این راننده مسافربری در پایان تاکید کرد: من ترجیح می‌دهم همچنان از لاستیک‌های ایرانی استفاده کنم چون با این کار هم از تولید داخل حمایت می‌کنم و هم لاستیک باکیفیت را با قیمت مناسب خریداری می‌کنم.

پس از پایان گفت‌وگو با این راننده مسافربری، سراغ راننده دیگری رفتیم که ظاهرا از لاستیک ایرانی استفاده می‌کرد.

درابتدا از این راننده نیز نوع لاستیک مورد استفاده‌اش را به طور کلی جویا شدیم. این راننده مسافربری گفت: من هم از لاستیک‌های ایرانی استفاده می‌کنم هم از لاستیک‌های خارجی.

وی افزود: لاستیک‌های ایرانی اکنون نسبت به گذشته رشد کیفی قابل توجهی داشته‌اند به طوری که اگر در گذشته انتخاب من به عنوان یک راننده، فقط برندهای معروف خارجی بود اما الآن با مشاهده کیفیت مطلوب لاستیک‌های ایرانی، به سمت خرید لاستیک‌های ایرانی ترغیب شده ام.

این راننده بیان کرد: اعلام رضایت ما از لاستیک‌های ایرانی به معنای عدم نقص در تولید این لاستیک‌ها نیست چرا که هنوز بسیاری از سایزهای لاستیک وجود دارد که در ایران تولید نمی‌شوند و در واقع سایزهای لاستیک‌های ایرانی بسیار محدود است.

وی در رابطه باتفاوت بین لاستیک‌های ایرانی و چینی مطرح کرد: لاستیک‌های چینی معمولا با سطح کیفی بسیار پایین وارد کشور می‌شوند و از لحاظ مرغوبیت اصلا با لاستیک‌های ایرانی قابل مقایسه نیستند.

این راننده همچنین گفت: لاستیک‌های ایرانی با مواد اولیه مرغوب‌تری نسبت به لاستیک‌های چینی ساخته می‌شوند و پس از تولید نیز بلافاصله به مصرف می‌رسند و در انبارها نمی‌مانند بنابراین بدیهی‌ست که از لحاظ استاندارد و بقا نیز در رتبه بالاتری نسبت به لاستیک‌های چینی قرار دارند.

وی در رابطه با زمان تعویض لاستیک‌هایش افزود: اگر از لاستیک ایرانی استفاده کنم حدودا هر ۸ ماه لاستیک‌هایم را عوض می‌کنم اما در همین شرایط لاستیک‌های چینی و خارجی هر ۴ ماه یکبار باید تعویض شوند.

این راننده مسافربری در پایان تاکید کرد: به منظور رونق کارخانه‌ها و حمایت از تولید ملی، لازم است تولید لاستیک‌های ایرانی مورد توجه بیشتری قرار گیرد و از تولیدکنندگان ایرانی حمایت بیشتری صورت پذیرد چراکه با افزایش تولید لاستیک‌های ایرانی در آینده، به سطحی از خود کفایی در این زمینه خواهیم رسید که از واردات لاستیک‌های خارجی با قیمت بالا و خارج شدن ارز کشور نیز جلوگیری می‌شود.