ناكامي آمريكا در عراق و افغانستان سبب تقويت موضع ايران شد / سياست واشنگتن در قبال تهران كوته بينانه است

در پي تصويب تمديد قانون تحريم ايران در كنگره آمريكا، شنبه 8 مهرماه جرج بوش رئيس جمهوري اين كشور نيز اين قانون را تمديد كرد. در نسخه جديد اين سند، كمپاني هاي خارجي كه تسليحات معمولي نوين شده را به ايران عرضه مي كنند، نيز مشمول تحريم مي شوند.  در مقدمه اين قانون كه "حمايت از آزادي در ايران" ناميده مي شود، ادعا شده كه هدف از آن "فراخواندن ايران به پاسخگويي به خاطر رفتار تهديدآميز خود و حمايت از روي آوردن به دموكراسي در ايران است".

همچنين سند ياد شده قانون "تحريم عليه ايران و ليبي" را كه در سال 1996 تصويب شده و مدت اعتبار آن روز 29 سپتامبر سال جاري به پايان رسيد، تا تاريخ 31 دسامبر 2011 تمديد مي كند. در اين سند، ماده اي جداگانه مربوط به "عقيده مجلس سناي آمريكا" در اين باره وارد شده است كه آمريكا بايد از تحقق توافقنامه هاي همكاري در زمينه فناوري صلح آميز انرژي اتمي "با دولت هر كشوري كه به برنامه هسته اي ايران مساعدت مي كند و يا تسليحات معمولي و موشك هاي نوين سازي شده به ايران مي دهد" خودداري كند.

در همين رابطه گروه بين الملل خبرگزاري مهر گفتگويي را با "داملا آراش" (Damla Aras) خبرنگار و تحليلگر مجله تركيش ويكلي در انگليس انجام داده است. "آراش" درباره احتمال موفقيت اين تحريم مي گويد : اولاً آمريكا با اعمال تحريم و سپس استفاده از آن بر اين است تا نارضايتي اقتصادي و اجتماعي در جامعه ايران ايجاد كند و در نتيجه با اين كار بتواند چالشي عمده عليه سيستم سياسي كشور ايجاد كند.

وي ابراز عقيده مي كند : گرچه ممكن است  اين طرح عملي شود، اما امكان اين هم وجود دارد به جاي اينكه خشمي از نظام در درون ايجاد شود، اين امر به تقويت روحيه و احساسات ضد آمريكايي در داخل كمك كند.

اين تحليلگر ترك در ادامه با اشاره به اعلام حمايت گسترده از ايران در بين ملتهاي كشورهاي عربي مي گويد: با عنايت به ياس و ناميدي در دولت بوش به خاطر مسئله فلسطين،عراق، افغانستان و لبنان، احتمال اينكه ايراني ها از اظهارات ضد صهيونيستي، ضد اسرائيلي ، ضد آمريكايي و ضد امپرياليستي نظام سياسي خود حمايت كنند بسيار است و اين امر در بين ايرانيها بار ديگر رواج خواهد يافت.

به گفته وي تلاشهاي بيشتر آمريكا براي ضربه زدن به اقتصاد ايران سبب خواهد شد تا ايران از منابع انرژي خود و دست كاري قيمت انرژي در بازارهاي جهاني به عنوان اهرمي براي ضربه زدن به اقتصاد آمريكا استفاده كند، بنابراين آمريكا نيز بايد عواقب تحريم ايران را بپذيرد.

وي در ادامه خاطر نشان مي كند : ايران با روسيه و چين و كشورهاي اتحاديه اروپايي داراي روابط اقتصادي است بنابراين تحريمهاي آمريكا به اندازه اي كه اين كشور بر روي آن حساب كرده است بر اقتصاد ايران زيان وارد نخواهد كرد.

آراش بر اين اعتقاد است كه ايران مي تواند براي حفظ حمايت اين كشورها توافقهاي انرژي سودمندي امضا كند. وي در عين حال ابراز عقيده مي كند كه اگر تحريمها براي مدتي طولاني اعمال شود، روسيه، چين واتحاديه اروپا براي كاهش و يا قطع روابط خود با ايران تحت فشار قرار خواهند گرفت كه اين امر ممكن است شروع به آسيب زدن به اقتصاد ايران كند.

اين خبرنگار ترك در پاسخ به سؤالي درباره موقعيت آمريكا در خاورميانه و اينكه آيا اين موقعيت به آن كشور اجازه اعمال تحريم مي دهد مي گويد : آمريكا هم درعراق و هم در افغانستان ناموفق بوده است ومسئله فلسطين نيز هر روز خونبارتر مي شود و لبنان پس از حملات اسرائيل نياز به بازسازي دارد. خاورميانه نمي تواند شاهد برخوردي ديگر باشد. به علاوه سياستهاي دولت بوش در كشورهاي اسلامي سبب بروز احساسات ضد آمريكايي، ضد امپرياليستي و ضد غربي شده است.

به گفته وي در منطقه بهانه اي براي فعاليت هاي تروريستي وجود ندارد، اما متاسفانه سياستهاي آمريكا در خاورميانه اين غول را به وجود آورده و آن را پرورش داده است و خنده دار اينكه با وجود عمليات درعراق، منافع آمريكا (حمايت از منابع انرژي، حفظ امنيت اسرائيل، توقف تروريسم و ممانعت از توليد و تكثير سلاح هاي هسته اي) هنوز در خاورميانه در خطر است. در مقابل شكست آمريكا درعراق و افغانستان، موضع تهران را در منطقه تقويت كرده  و اين در حالي است كه دولت واشنگتن - كه منافع آن با درگيري در منطقه با تهران تامين مي شود - در صدد است تا سيستمي به اصطلاح دموكراتيك جايگزين نظام اسلامي در ايران كند كه با آمريكا رابطه اي دوستانه داشته باشد. 

 به زعم اين تحليلگر منطقه اي موضوع هسته اي ايران سبب نگراني آمريكاست، اما از سوي ديگر ايران نيز به اين نكته آگاه هست كه نيروي هسته اي براي بازدارندگي در قبال تلاشهاي آمريكا براي تغيير نظام در ايران بسيار مهم است.

وي با ديگر با اشاره به بهانه بودن موضوع هسته اي ايران براي مخالفت واشنگتن با تهران مي گويد: در مجموع مسئله تنها موضوع هسته اي ايران نيست، بلكه مسئله تضاد منافع دو كشور در منطقه و استراتژي آمريكا براي تغيير سيستم در ايران است.

به عقيده اين روزنامه نگار ترك، آمريكا تمام تلاش خود را براي كسب حمايت بين المللي در جهت جلوگيري از برنامه هسته اي ايران انجام خواهد داد و درمرحله بعدي به دنبال تغيير سيستم در ايران است كه بديهي است اين سياست كوته بينانه و غير واقع گرايانه است. اما اگر آمريكا در اين مسير پيش برود و آنچه را كه درعراق انجام داد تكرار كند، در نتيجه بايد با خونريزي و بي ثباتي بي سابقه اي هم در ايران و هم در خاورميانه رو به رو شود.

خبرنگار مجله تركيش ويكلي در لندن در ادامه گفتگوي خود با مهر در اين باره كه آيا تحريمها پيامدهاي  منطقه اي خواهد داشت يا خير مي گويد: احساسات ضد آمريكايي ، ضد غربي و ضد اسرائيلي در منطقه ايجاد خواهد شد، فعاليت هاي تروريستي افزايش خواهد يافت و نيازي به گفتن آن نيست كه بي ثباتي در منطقه، عراق تا عربستان سعودي افزايش خواهد يافت و نابرابري بين سني ها و شعيان در خاورميانه سبب خواهد شد تا وضعيت بازار انرژي در جهان بدتر شود.

اين كارشناس مسائل منطقه همچنين درباره اختلافات بين آمريكا- اروپا از يك سو و چين و روسيه از سوي ديگر درباره تحريم ايران مي گويد : ايران روابط خوبي با چين، روسيه، و اتحاديه اروپا  دارد، بنابراين هيچكدام از آنها از استراتژي آمريكا عليه ايران خوشحال نخواهند شد، اما در دراز مدت نه روسيه و نه چين، روابط دو جانبه خود با واشنگتن به خاطر دفاع از ايران را به مخاطره نمي اندازند. اتحاديه اروپا از قدرت سياسي براي مقابله با آمريكا و ايستادگي در برابر آن برخوردار نيست و حتي برخي از اعضاي آن كه اختلافاتي با واشنگتن دارند نمي توانند در استراتژي آمريكا در خاورميانه اعمال نفوذ كنند.

 وي در ادامه ديدگاههاي خود درباره يك دست نبودن اتحاديه اروپا به ويژه در سياست خارجي به مورد همراهي انگلستان در جنگ عراق با آمريكا اشاره مي كند و مي افزايد : خيلي خوش بينانه خواهد بود به ويژه زماني كه واشنگتن طرحهاي ديپلماتيك خود را در مؤسسات فراملي نظير سازمان ملل متحد افزايش مي دهد اميدوار باشيم كه اتحاديه اروپا بتواند بر تلاش هاي آمريكا اعمال نفوذ كند و يا در برابر آن ايستادگي كند.

داملا آراش همچنين درباره نفوذ لابي اسرائيل و نقش آن در تصويب قطعنامه مربوط به تشديد و تمديد تحريم ايران در كنگره آمريكا مي گويد : بدون توجه به اينكه چه كسي در پس اين قطعنامه است بايد عنوان كرد كه اين قطعنامه براي حمايت از منافع آمريكا و اسرائيل در خاورميانه تصويب شده است  و پنهان نيست كه يكي از اهداف آمريكا درمنطقه حمايت از منافع و امنيت اسرائيل در منطقه است.

 اين رونامه نگار ترك همچنين اين نكته را نيز يادآور مي شود كه نئومحافظه كاران روابط نزديكي با اسرائيل و لابي يهوديان دارند كه در سياست واقعي آمريكا نفوذ بسيار دارند.

به عقيده وي اسرائيل واحد كوچكي است كه از سوي مخالفين خود محاصره شده است و براي همين منظور براي بقاي خود بايد چنين تلاشهايي انجام دهد.