طرح آشتي ملي نوري المالكي؛ ابتكاري براي پايان خشونتها و افزايش وفاق داخلي

ابتكار نوري المالكي براي پايان خشونتها و برقراري ثبات در عراق

دولت جديد عراق به رياست "نوري المالكي" در پي روي كار آمدن در عراق براي پايان دادن به خشونتها و نا آرامي هاي اين كشور و وارد كردن شبه نظاميان و افراد مسلح و طيفهاي مختلف مردم عراق به روند سياسي و برقراري ثبات و امنيت در اين كشور چهارم تيرماه طرحي را موسوم به "طرح آشتي ملي" به پارلمان اين كشور ارائه كرد.

اين طرح 24 بندي در بردارنده برگزاري كنفرانسهاي اقشار و طيفهاي مختلف جامعه مدني، فراخوان هاي داوطلبانه و فرهنگي براي استحكام بخشيدن به مباني وحدت ملي عراق، برگزاري گفتگوي ملي صادقانه با همه نيروها و جريانهاي سياسي حاضر در روند سياسي عراق است.

طرح آشتي ملي همچنين از نيروها و جريانهاي سياسي شركت كننده در دولت عراق خواسته است  تا موضع روشن و واضحي را در قبال تروريستها و هواداران صدام اتخاذ كنند و اين طرح در بردارنده عفو عمومي زندانياني است كه جنايتي بر ضد ملت عراق مرتكب نشده اند.

فراخوان همكاري بين المللي و منطقه اي برضد ترويستها و اجرايي كردن تصميم هاي گرفته شده درباره اهتمام به قربانيان رژيم سابق عراق از ديگر مفاد طرح آشتي و گفتگوي ملي است.

در زمينه ساختار اجرايي طرح آشتي ملي نيز، هيئت اجرايي طرح ياد شده متشكل از نمايندگان قواي سه گانه و وزير مشاور براي گفتگوي ملي و نمايندگان فهرست ها و تشكل هاي  پارلماني است و در واقع نيروهاي سياسي، شخصيت هاي مستقل و نمايندگان مراجع ديني و عشاير را كه زير چتر اين فهرست ها هستند، نيز شامل مي شود .

تشكيل كميته هايي در استانها از سوي هيئت عالي ملي به منظور نقش آفريني اين هيئت و تشويق آشتي از ديگر ساز و كارها براي اجرايي شدن طرح است.

واكنشهاي داخلي و خارجي به طرح آشتي ملي

طرح آشتي ملي عراق سبب شد كه طيفهاي سياسي داخلي و خارجي و اقشار مختلف ملت عراق از آن استقبال و كشورهاي جهان و جامعه بين المللي و سازمان ملل متحد از اين رويكرد تازه براي پايان خشونتها و برقراري ثبات وامنيت حمايت كنند.

در سطح داخلي و در جهت اجراي طرح آشتي ملي، تماسهايي بين گروههاي مسلح  داخل عراق و دولت اين كشور از طريق طرفهاي سوم  براي بحث وگفتگو درباره كنارگذاشتنن اقدامهاي خشونت آميز به وسيله اين گروهها و ورود آنها به عرصه سياسي به منظور رسيدن به مطالبات خود آغاز شد.

گامهاي دولت عراق براي اجراي كردن طرح آشتي ملي

"اكرم حكيم" وزير مشاور دولت  نوري المالكي در امور گفتگوي ملي با بيان اينكه نخست وزير عراق طرد هيچ گروهي را از طرح آشتي ملي در نظر ندارد، تاكيد كرد: دولت عراق آمادگي دارد تا درصورتي كه گفتگوها به كاهش خشونت ها كمك كند، با گروه هاي مسلح گفتگوهاي  نامحدود انجام دهد.

اين وزيرعراقي افزود كه نخست وزير عراق باب مذاكره را در برابر همگان باز گذاشته و براي شروع مرحله جديد بسيار جدي است و در پاسخ به سوالي درباره شمار گروههاي مسلح آماده گفتگو درچارچوب طرح آشتي ملي از آمادگي 15 تا 20 گروه خبر داد.

دولت عراق درجهت اجرايي كردن طرح آشتي ملي در سطح داخلي همچنين اقدام به آزادي شماري از زندانيان در چندين مرحله كرد و هيئت عالي آشتي ملي عراق فعاليت خود را با تكيه بر طرح آشتي ملي نخست وزير اين كشور آغاز كرد و "حسن السنيد" از نمايندگان پارلمان عراق و عضو ائتلاف عراق يكپارچه اين كشور گفت: كميته هاي سياسي و تبليغاتي و اطلاع رساني، كميته هاي گفتمان و نيز كميته هاي فرعي براي كار در استانهاي عراق تشكيل شده است.

وي افزود: رياست هيئت ياد شده را نخست وزير عراق برعهده دارد و اكرم الحكيم وزير مشاور در امور گفتگوي ملي بر كار اين هيئت نظارت مي كند وهيئت ياد شده شامل 30عضو از جمله روساي فراكسيون هاي پارلماني؛ شخصيت هاي ديني و عشايري و نخبگان سياسي است.

برگزاري نخستين كنفرانس آشتي ملي با شركت بيش از 600 شخصيت قبيله اي وعشايري

دولت عراق در جهت اجراي طرح خود نخستين كنفرانس آشتي ملي را با حضور بيش از 600 نفر از روسا و شيوخ عشاير و قبائل سرتاسرعراق درچارچوب تلاش دولت نوري المالكي براي توقف خشونتهاي طائفه اي در بغداد برگزاركرد  كه در آن نوري المالكي نخست وزير، محمود المشهداني رئيس مجلس و اكرم الحكيم  وزيرمشاور درامور گفتگوي ملي حضور داشتند و اين كنفرانس با امضاي يك سند همگرايي ملي در بغداد به كار خود پايان داد.

نخست وزير عراق درسخناني در اين كنفرانس با بيان نقش مهم عشاير عراق درسازندگي و رويارويي با خشونت ها تصريح كرد: نمي توان عراق را با خشونت ساخت، بلكه بايد از طريق گفتگوي جدي و با صيانت از وحدت خودمان بسازيم .

رايزني هاي ديپلماتيك مالكي براي جلب حمايتهاي منطقه اي و بين المللي از طرح آشتي ملي

در سطح بين المللي نيز نخست وزير عراق پس از ارايه طرح آشتي ملي خود و براي جلب حمايت بين المللي به ويژه حمايت همسايگان عراق سفري دوره اي را به اين كشورها انجام داد و با اعلام تصميم جدي خود براي اجراي طرح آشتي ملي، خواستار حمايت كشورها از اين طرح شد. مقامهاي كشورهاي همسايه  از جمله ايران، سوريه ، عربستان، مصر، بحرين نيز از طرح وي حمايت و استقبال كردند.

همچنين دبير كل سازمان ملل متحد، عمرو موسي دبير اتحاديه عرب و وزيران امور خارجه عرب، سازمان كنفرانس اسلامي، و نهمين نشست همسايگان عراق در تهران، حمايت خود را از طرح آشتي ملي دولت عراق ابراز داشته و از آن حمايت كردند.

اين درحاليست كه مقام هاي عراقي همچنان در مناسبت هاي مختلف و سخنراني هاي خود بر اجراي طرح آشتي ملي و حمايت مردمي از آن به عنوان اصلي ترين راه برون رفت از مشكلات كنوني عراق و برقراري وفاق و ثبات و امنيت تاكيد مي كنند، اما هنوز نمي توان درباره موفقيت اين طرح با توجه به ادامه يافتن حوادث امنيتي و ادامه خشونت ها در اين كشور اظهار نظر كرد.

حمايت نشست همسايگان عراق در تهران از طرح آشتي ملي

وزيران امور خارجه كشورهاي همسايه عراق در  نهمين نشست خود كه 17 و 18 تيرماه در تهران برگزار شد، از روند سياسي عراق و تلاشهاي دولت نوري المالكي براي برقراري امنيت وثبات به ويژه طرح آشتي ملي حمايت كردند.

 اين نشست كه در سطح وزيران امور خارجه برگزار شد و مصر و بحرين نيز به عنوان ناظر در آن شركت كردند، با صدور بيانيه اي با تاكيد بر ضرورت حمايت از روند سياسي، دولت جديد، كنترل كامل مرزها و جلوگيري از ورود تروريستها ، انتقال كليه مسئوليت ها و اداره امور به عراقي ها، ضرورت حمايت بيشتر جامعه بين المللي از عراق و حمايت از طرح آشتي ملي نوري المالكي به كار خود پايان داد.

عمرو موسي دبيركل اتحاديه عرب، اكمل الدين احسان اوغلو دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي و اخضر ابراهيمي نماينده كوفي عنان دبيركل سازمان ملل متحد در عراق از جمله شركت كنندگان در اين اجلاس بودند.

كشورهاي همسايه عراق در حاشيه برگزاري اجلاس ساليانه مجمع عمومي سازمان ملل متحد نيز كه در نيويورك برگزار شد، گردهم آمدند و درباره تحولات همسايه خود و راههاي حمايت بيشتر از اين كشور به بحث وتبادل نظر پرداختند.