روابط بين الملل از منظر همگرايي و گسيختگي اجتماعي

به گزارش خبرگزاري مهر، دنيا در وضعيتي قرار دارد كه از يك سو رشد اقتصادي و فناوري اطلاعات و ارتباطات باعث رشد جهان وطني و علايق فراملي شده است و از سوي ديگرچنين فضايي باعث شد تا علايق خرد و درون قومي و زيرملي بروز كرده باشد.

بحث اصلي ما درمورد همگرايي است اكثر نظريه هاي مرتبط با اين مقوله، همگرايي منطقه اي را مورد توجه قرار داده اند. يكي از جدي ترين نظريه هاي همگرايي، در حوزه اقتصاد است.

همگرايي اقتصادي براساس دو اصل" تجارت آزاد" و "رفاه" باعث شده است كه اكثر كشورها شركت ها و گروه هاي اقتصادي بدون توجه به اختلافات و تفاوت ها با هم همكاري و همراهي داشته باشند. به عنوان مثال در حوزه دولت ها، تجارت آزاد باعث شده است كه كشورها مرزهاي خود را بگشايند.

دولت ها سعي مي كنند پيوستگي اقتصادي ، تجاري و مبادلات كالايي و ارزي خود را با ديگر كشورها روز بروز افزون تر نمايند. اين تلاش دولت ها به انجام قراردادهاي مختلف، به ظهورشركت هاي گوناگون وجلسات متعدد تجاري واقتصادي منجر شده است.

در دنياي كنوني رفاه با تجارت آفريني بدست مي آيد. حداكثر رفاه با تجارت جهاني كاملا آزاد محقق خواهد شد. اين شرايط باعث همگرايي در ميان دولت ها شده است. موفقيت و تداوم در همگرايي اقتصادي باعث تسري در ديگر حوزه ها مي شود. بدين مفهوم كه اگر كشورها بتوانند در حوزه اقتصاد با هم پيوستگي داشته باشند. اين مسئله در حوزه مسائل اجتماعي، سياسي واجتماعي نيز تاثير گذار است.

درهم تنيده شدن جهان بواسطه اقتصاد با پيوستگي ناشي ازارتباطات واطلاعات تكميل مي شود. جامعه براساس ارتباط با ديگران شكل مي گيرد. اين مسئله درهرمقياسي ازاجتماع انساني صادق است. مبادلات اجتماعي واطلاعاتي باعث شكل گيري هويت هاي مشترك مي شود. اگر اين امر در سطح گروهي كوچك باشد قبايل و روستاها و شهرها را مي سازد .در مقياس ميانه باعث خلق جوامع و دولت ها مي شود. اما در سطح جهاني  منجر به ايجاد يك ابردولت مي شود. ابردولت - ملتي كه مردم در هر نفطه اش رفتارها متقابل و بده و بستان هاي فكري، فرهنگي واجتماعي دارند.

جهان معاصر وارد مرحله ابر دولتي شده است. هيچ حاكميتي در سطح جهان نمي تواند از مبادلات فكري واطلاعاتي شهروندان خود جلوگيري نمايند. مردم درهر نقطه از جهان در كمتر از چند ساعت اخبار و اطلاعات ديگر مناطق را دريافت مي كند و اين مسئله باعث واكنشها، تقابل ها وهمفكري هايي مي شود. همه اين مسائل به شكل گيري اجتماع سياسي (Political Community) منجر مي شود. بنابر اين همگرايي در حوزه مبادلات و اطلاعات باعث تراكم اجتماعي جهان مي شود.

روابط بين الملل مانند اجتماع ادغام شده (amalgamated Community) و كثرت گرا (pluralistic) است.حاكميت هاي معلق و كمرنگ، مرزهاي باز و درهم تنيده شده، قوميت هاي مختلف با علايق چند گانه زير ملي، ملي و فراملي، سازمان هاي قدرتمند چند مليتي و پراكنده و گروه هاي مختلف سياسي، اجتماعي و نظامي هدفمند و دردسر ساز براي دولت ها از ويژگي هاي فضاي بين الملل در شرايط كنوني مي باشد.

همه مسائل مذكور باعث تلاش انديشمندان روابط بين الملل براي تئوريزه كردن واقعيت ها و شرايط نوين شده است كه نظريه هاي مختلفي را در حوزه ارتباطات اقتصاد و ديگر حوزه ها بوجود آورده است.