به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله احمد مبلغی در سخنانی به مناسب آغاز سال جدید در جمع کارکنان مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: طبیعت در زمان نو شدن، می‌تواند مبدأ الهامی برای انسان باشد تا خود را از یک وضعیت ایستا و رو به فسیل شدن و درجا زدن برهاند و به سمت نوگرایی و نوسازی سوق دهد.
وی با اشاره به کلام امام علی(ع) که فرمود: «ولا تخلّقوا أولادکم بأخلاقکم، فإنّهم خلقوا لِزَمانِ غیر زمانکم»، گفت: یکی از اشکالات نهفته در نگاه‌های تربیتی و اجتماعی ما این است که تربیت دینی را بر روی ریل نوگرایی و نوسازی تعریف و بنا نکرده‌ایم؛ درحالی که اسلام به این دو خیلی بها داده است.
توجه به «سنت الهی نوشوندگی نسلی» در چارچوب حفط سنت‌های رفتاری
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه مقصود از نوگرایی پشت پا زدن به سنت‌ها نیست، گفت: اگر سنت‌های ارزشی نفی شوند، نه تنها سنگ روی سنگ بند نمی‌شود بلکه دین، خود انسان وفطرت او به مخاطره می‌افتد و شخصیت افراد، مذبذب و جامعه انسانی دچار از هم گسیختگی خواهد شد.
وی ادامه داد: وقتی بحث نوسازی و نوگرایی در اسلام مطرح می‌شود منظور این است که نوشدن نسل‌ها یک سنت الهی در هستی است که لازم است به اقتضاءات آن در چارچوبی متشکل از التزام به معیارها و سنت‌های رفتاری و دو اصل نوگرایی و نوسازی عمل کنیم.
آیت الله مبلغی ادامه داد: یکی از اندیشه‌های کلان دین اسلام که به شدت مهمل گذاشته شده، توجه به نو شدن نسل‌ها به عنوان یک امر انسانی واقع در متن جامعه در طول تاریخ است.
مخاطرات بی توجهی به تحولات نسلی
وی با اشاره به مخاطرات بی توجهی به تحول نسلی بیان داشت: یکی از خطرات عدم توجه به تحول نسلی، گسست‌هایی است که بین نسل‌ها ایجاد می‌شود و این گسست‌ها از گسل‌های زلزله برای جامعه خطرناک تر، سخت‌تر و ویرانگر تر است.
استاد برجسته حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: اگر گسست نسلی خدای نخواسته رخ دهد بخشی از تعالیم دین و میراث در آن فرو می‌رود.
عوامل اصلی گسست نسلی
وی با بیان اینکه مهم‌ترین عامل اساسی و قوی گسست نسلی، عدم ایجاد ارتباط بین نسل‌های قدیم و جدید می‌باشد، گفت: عدم ارتباط بین نسل‌ها گاهی به خاطر این است که نسل قدیم بر وضعیتی که بنا به اقتضائات زمانه شکل گرفته، مقاومت می‌کند و در مواردی نیز قصد تحمیل کردن آن را بر نسل جدید دارد.
آیت الله مبلغی ادامه داد: اگر نسل قدیم بخواهد بر خلاف واقعیت و مسیر، امری را تحمیل کند به خود، دین و نسل جدید ضربه می زند و این سه خطر وجود دارد.
وی گفت: علت بروز این سه خطر این است که ما به نو شدن نسل‌ها، اقتضائات نسل‌های نوشده و شرایط حاصل از این اقتضاءات که زمانه برای نسل‌های جدید پیش می‌آورد، بی توجهی کرده‌ایم.
وی گفت: نوشوندگی نسلی به تحول در نیازها و شیوه‌ها می‌انجامد و تحول در نیازها و شیوه‌ها به تحول در شرایط و ساختار اجتماعی می‌انجامد و نسل‌های جدید را وارد فازهای جدید می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: بی توجهی به یک واقعیت اجتماعی و سنت الهی (نوشدن نسل‌ها) باعث می‌شود که ما در یک مسیر خلاف حرکت کنیم، در حالی که حضرت امام علی (ع) ما را از آن برحذر داشته‌اند.
رسالت حوزه در زمینه تحولات نسلی
آیت الله مبلغی با بیان این که اصل تحول نسلی را علمای حوزه خیلی جدی بگیرند، گفت: راه نفوذ دادن دین به فضاهای اجتماعی در این صورت باز می‌شود.
وی افزود: اگر خدای ناکرده به این امر مهم و سنت الهی بی توجهی کنیم، هرچند نیتمان خیرخواهانه و دلسوزانه است، حضور فعالی برای دین در جامعه رخ نمی‌دهد بلکه فراتر ضربه‌های هولناکی به آن وارد خواهد شد.
نیازمندی شناخت موضوع تحول نسلی به مطالعه و تخصص
آیت الله مبلغی خاطرنشان کرد: البته بحث تحول نسلی بحث‌های بسیار پیچده‌ای دارد که باید ماهیت این تحولات نسلی را شناخت که آیا این نسل است که حوادث جدید را می‌سازد یا اینکه نسل جدید خود در بستر یک تحول جدید برساخته می‌شود؟ یا اینکه رابطه آن‌ها دو طرفی است که هم نسل جدید بر زمان تأثیر می‌گذارد و هم زمانه بر نسل جدید.
وی گفت: یک محور مطالعه این است که ما تحول نسلی را به شکل دقیق از حیث جامعه شناسی و روانشناسی بررسی کنیم و اقتضائات این تحول نسلی را شناسایی و گسست نسلی را نیز تعریف کنیم وسراغ دین بیاییم که دین برای پدیده گسست نسلی چه آموزه‌ها و برنامه‌هایی دارد؟ برای تحول و بحران گسست نسلی هم چه برنامه ای دارد؟
آیت الله مبلغی بیان داشت: متاسفانه ما گاهی بی توجه به این مسئله هستیم و تنها با راه خود در ارتباط هستیم و صرفاً بر معرفی دین بدون توجه به مخاطب و شرائط تحول یافته آن پافشاری می‌کنیم و نتیجه این می‌شود که گاه هر چه کوشش ما بیشتر شود دوری نسل ما از دین بیشتر می‌شود.
استاد حوزه‌های علمیه قم گفت: اگر حوزه علمیه فقط روی همین تحول نسلی مطالعه کند نسل‌های جدید را درمی یابد و گر نه نسل جدید، در راهی خواهد افتاد که از خلأ حضور معنادار ما تأثیر می‌پذیرد.
قانونگذاری و اقتضاءات نسلی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: مرکز تحقیقات باید مسائل مربوط به تحولات نسلی را از نظر حقوقی بررسی و نیازهای برآمده از اقتضاءات نسلی را تبدیل به مسئله‌های حقوقی یا مواد قانونی کند.
مبلغی ادامه داد: ما باید نیازهای نسل جدید که برای نسل قدیم دیده نمی‌شود را شناسایی و آن‌ها را تبدیل به مسئله‌های فقهی و حقوقی کنیم و روی میز مطالعات فقهی، حقوقی و تقنینی قرار دهیم و در جامعه حوزوی، دانشگاهی و مجلس مطرح کنیم.
وی گفت: ما نباید معطل باشیم که ۱۰ یا ۲۰ سال بگذرد و یک مسئله، جای دیگر مطرح شود و بعد ما برویم آن مسئله را بگیریم و به صورت دیرهنگام، به فکر تزریق نوشدارو به سهراب بعد از مرگ او باشیم.
وی گفت: گاهی این اقتضائات نسلی مربوط به خود محتوای قانون است که باید وضع شود و گاه به ابعاد آن مربوط می‌گردد که باید به قانون اضافه شود.
آیت الله مبلغی خاطرنشان کرد: در ارتباط با قانون باید یک نوع همجانبه گرایی را در وضع قوانین به تناسب وضعیت‌های نسلی در نظر بگیریم، نسل‌های امروزی مجموعه‌ای و کلکسیونی شدند و اینگونه نیست که معطل یک بعد از ابعاد زندگی بمانند.
وی ادامه داد: ما به صورت مجموعه‌ای باید طراوت و نگاه همه جانبه نسل‌ها را به مسائل ببینیم و نیازهای تجمیع شده انسان‌ها و نسل‌های جدید را در ارتباط با پدیده‌های اجتماعی مورد توجه قرار دهیم.
توجه به تحولات نسلی در زیارتگاه‌ها
آیت الله مبلغی به عنوان نمونه گفت: در قدیم مسئله زیارت اینگونه نبود، زیارت امروزه باید خیلی از راه حل‌های اسلام را برای تأمین نیازهای نسل امروز نمایندگی کند.
وی ادامه داد: نسل امروز به معلومات و اطلاعات فوری و لحظه‌ای نیاز دارد، آیا فضاهای زیارتگاهی ما می‌تواند این تجهیز به موقع را برای نسل جدید داشته باشد؟ نسل جدید دنبال یک گردش امروزی است آیا زیارتگاه‌های ما می‌تواند این فضا را ایجاد کنند که هم آن قداست و معنویت و خدا در آن باشد و هم نیاز این نسل‌ها برآورده شود؟ و این دو به هم برسند؟
وی بیان داشت: نسل جدید دنبال این است به آخرین تحلیل‌ها و ادبیات ویژه زمان خود، دست پیدا کند، آیا امروز زیارت‌ها و زیارتگاه‌های ما این کار را می‌کنند؟ آیا آن‌ها با نسل جدید رابطه برقرار می‌کنند؟ آیا سخنرانان در صحن‌های این زیارتگاه‌ها با ادبیات این نسل‌ها و ناظر به نیازهای آنان سخن می گویند؟
وی ادامه داد: باید در یک نگاه تخصصی و نه شتابزده نسل‌ها را با مجموعه نیازهای آن‌ها شناخت و در جهت رفع این نیازها گام برداشت و نباید آن‌ها را از دست بدهیم.
نظر شما