خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- حنیف غفاری: اخیرا ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو در گفتگو با روزنامه دی ولت، به نقش و جایگاه ترکیه در ناتو اشاره کرده و اظهار داشته است :
"ترکیه یک کشور کلیدی و مهم برای امنیت در اروپا و ناتو محسوب می شود. ترکیه سهم مهمی را در عملیاتهای ناتو ایفا می کند و به تعهدات خود پایبند بوده است. ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی خود و همسایگی با عراق و سوریه از جایگاه ویژه ای در مقابله با تروریسم داعش و حمایت از پایداری مرزهای جنوبی اتحادیه اروپا برخوردار است!"
اظهارات دبیر کل نروژی ناتو در حالی صورت می گیرد که طی ماههای اخیر، انتقادات از ترکیه در پیمان آتلانتیک شمالی به شدت افزایش یافته است. از سوی دیگر ، در جریان برگزاری همه پرسی افزایش اختیارات رئیس جمهور در ترکیه، بر شدت تقابل میان اتحادیه اروپا و آنکارا افزوده شد. این در حالیست که اکثر اعضای اتحادیه اروپا درناتو عضویت دارند و همین مسئله، بر روابط آتلانتیکی ترکیه و دیگر اعضای ناتو تاثیرگذار بوده است. نمی توان این حقیقت را کتمان کرد که بسیاری از اعضای ناتو، ترکیه را کشور و عضوی نامطلوب در مجموعه خود می دانند. این مسئله ای است که ینس استولتنبرگ نیز نسبت به آن کاملا واقف است.
در چنین شرایطی اظهارات دبیر کل ناتو، نوعی دلجویی از مقامات ترکیه ای محسوب می شود . مقامات دولت ترکیه و خصوصا رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور به شدت نسبت به رویکرد سلبی اعضای ناتو ناراضی هستند. در جریان دیدار اخیر ینس استولتنبرگ و رجب طیب اردوغان در آنکارا نیز این نارضایتی ها به دبیر کل ناتو منتقل شد.
با این حال سوال اصلی اینجاست که آیا اظهارات سلبی اخیر استولتنبرگ در خصوص نقش ترکیه در ناتو، می تواند منجر به بهبود جایگاه ترکیه در ناتو شود؟پاسخ این سوال منفی است! نگاه سلبی اکثر اعضای اروپایی ناتو به ترکیه موضوعی نیست که اظهار نظر و مواضع دبیر کل ناتو بتواند آن را بهبود دهد. چندی پیش روزنامه آلمانی دی ولت، از شک و تردید مقامات ارشد نظامی ناتو نسبت به توانایی های ترکیه در عرصه نظامی خبر داد. از سوی دیگر، در جریان سرنگونی هواپیمای سوخوی روسی توسط ترکیه نیز بسیاری از اعضای ناتو نه تنها حمایتی از ترکیه نکردند، بلکه آنکارا را به دلیل هزینه تراشی برای پیمان آتلانتیک شمالی مورد شماتت شدید قرار دادند. پس از آن بود که اردوغان به خوبی نسبت به جایگاه ضعیف کشورش در ناتو آگاه شد.
بدون شک با تشدید تقابل سیاسی میان آنکارا و اروپای واحد، جایگاه ترکیه در پیمان آتلانتیک شمالی از قبل نیز متزلزل تر خواهد شد. میان آنچه در مناسبات داخلی ناتو و مناسبات ترکیه و اتحادیه اروپا می گذرد، ارتباطی مستقیم و معنادار وجود دارد. نمی توان این حقیقت را منکر شد که رویکرد سلبی یا ایجابی سیران ناتو نسبت به ترکیه، متغیری وابسته به مناسبات آنکارا و اروپاست. هم اکنون این روابط به سطحی نازل رسیده است. به نظر می رسد در دیداری که میان اردوغان و استولتنبرگ صورت گرفته است، دبیر کل ناتو به اردوغان قول داده است تا در مواضع عمومی و آشکار خود، تاکید بیشتری بر جایگاه ترکیه در پیمان آتلانتیک شمالی کند. اظهارات اخیر استولتنبرگ با نشریه دی ولت نیز در همین راستا قابل ارزیابی است.با این حال به نظر می رسد این اظهارات ایجابی، تاثیر در وضعیت آنکارا در پیمان آتلانتیک شمالی ایجاد نکند و تقابل اعضای اروپایی ناتو با آنکارا همچنان ادامه داشته باشد.
نظر شما