خبرگزاری مهر، گروه استان ها - قاسم منصور آل کثیر: برخی ماه ها و زمان ها، رنگ و بوی خاصی به شهر و زندگی می دهند. رمضان یکی از همان ماه ها است. شب های رمضان در خوزستان همیشه روشن تر و زندگی در شب جریان بیشتری پیدا می کند. دل ها به هم نزدیک تر و هم نشینی ها بیشترمی شود.
این ماه مبارک در میان اهوازی ها همراه با مناسک خاص خود است. از چیدمان سفره افطار با خرما و خوراکی های بومی گرفته تا سبک و سیاق راز و نیازهای شبانه.
از آنجا که رسوم ویژه رمضان، زمینه ساز همبستگی و اتحاد روانی در جامعه و تجلی روح جمعی در میان مسلمانان است از اهمیت اجتماعی فراوانی نیز برخوردارند گونه های آئینی همواره این قابلیت را می یابند که گذشته را از صافی امروز گذرانده و به آینده پیوند دهند. ماه رمضان با آداب و رسوم خاصش، در خود حلقه های پیوند بسیاری دارد. از آنجا که این رسوم زمینه ساز همبستگی و اتحاد روانی در جامعه و تجلی روح جمعی در میان مسلمانان هستند از اهمیت اجتماعی فراوانی نیز برخوردارند.
در خوزستان با حلول ماه مبارک، بسیاری با خانه تکانی و نظافت از ماه رمضان استقبال می کنند و برخی اقدام به ارسال پیام‌های کوتاه تبریک، به استقبال این ماه می‌روند.
ماه رمضان همواره در استان خوزستان با آیین‌ها و رسوم مختلفی همراه بوده است. بازی های محلی همچون «محیبس» یا همان پر یا پوچ و آیین طبل زدن در سحر و همچنین پختن غذاهای مخصوص این ایام همچون شعث، فرنی، سمبوسه، حلیم و ... از جمله رسوم رایج در بین شهروندان خوزستانی است.
رمضان و نمادها
ماه رمضان از جمله زمان های قدسی مهم جهان اسلام است و یکی از نشانه های آن «فانوس رمضانی» است. یکی از اتفاقات ویژه ماه مبارک رمضان در اهواز راه اندازی جشنواره ساخت فانوس رمضانی در بخش جنبی نمایشگاه قرآن و عترت است.
سحرخوانی
از گذشته تا به حال مردم برخی از مناطق استان شیوه هایی برای بیدار کردن همدیگر برای سحر داشتند، هر چند این سنت در اغلب مناطق در حال فراموشی است ولی روستای ابوعرابید در شمال شادگان هنوز پیش از اذان صبح مردی چراغ به دست کوچه های تاریک روستا را می چرخد و برای بیدار کردن روزه داران می خواند «یا نایمین اگعدو تسحرو» یعنی ای به خواب رفتگان بیدار شوید سحری بخورید.
مردم شوشتر نیز در گذشته به در خانه یکدیگر می رفتند و همسایه ها را از خواب بیدار می کردند. یکی از زنان قدیمی شوشتر می گوید: در گذشته اهالی شوشتر با صدای توپ متوجه می شدند که وقت اذان است و نباید چیزی بخورند. همینطور در زمان افطار نیز با صدای توپ متوجه می شدیم که وقت اذان مغرب است.
اهالی شوشتر در ماه مبارک رمضان غذایی با نام چباب می پزند. زنان گوشت چرخ کرده را به صورت گلوله هایی کوچک در رب انار می پزند. غلغل نیز یکی دیگر از غذاهایی است که مردم شوشتر و دزفول در ماه مبارک بر سر سفره های افطارشان می گذارند.
بازی های رمضانی
استان خوزستان یکی از استانهایی است که با برخورداری از گونه های مختلف فرهنگی، در طول سال آئین و رسوم مختلفی در آن اجرا می شود. بازی «محیبس» یا همان پر یا پوچ و آئین طبل زدن در سحر در ماه مبارک رمضان از نمونه های این مراسم در خوزستان هستند.
بازی محلی محیبس (انگشتر) از اصلی ترین سرگرمی ها و تفریح های پرطرفدار بخشی از مردم خوزستان در شب های رمضان است. گفته می شود در گذشته گروه های مختلف بازی محیبس از سراسر شهرهای استان با یکدیگر به رقابت می پرداختند .هم اکنون نیز در بسیاری از محلات این بازی به صورت جمعی انجام می شود.
همچنان برخی مناطق اهواز مثل منطقه «زویه» از شب اول ماه رمضان جوانان از نیمه های شب در پارک های محلات جمع می شوند و تا سحرگاه مشغول بازی محیبس می شوند. در بسیاری از خانواده های اهوازی نیز، این بازی در میان اعضای فامیل انجام می شود و شب های سرگرم کننده ای را با انجام این بازی سپری می کنند.
در این بازی، یک انگشتر در میان دستان یک گروه دست به دست می چرخد. آنقدر دست به دست می شود تا حریف گمراه شود. این چرخش انگشتر در زیر پارچه ای انجام می شود. یک گروه که در کنار یکدیگر نشسته اند بر روی دستانشان رواندازی پهن می کنند تا مبادا حریف بداند که انگشتر در کدام دست نهفته شده است.
از طرفی یکی از اعضای گروه مقابل که تیزبین و زرنگ است به نمایندگی از گروهش وارد میدان بازی می شود. او باید انگشتر را از میان ده ها دست پیدا کند.
مراسم شب ولادت امام حسن
در میان مردم خوزستان رسمی ماندگار وجود دارد که بعد از گذشت سالها هنوز هم در اغلب مناطق انجام می شود هر چند این مراسم هم همانند سایر آداب و سنن مردم کشور در حال از بین رفتن است. این مراسم گرگیعان نام دارد و در شب ولادت امام حسن(ع) انجام می‌شود.
شب ۱۵ ماه رمضان بچه های کوچک خوزستان بعد از افطار به کوچه و پس کوچه‌های اهواز، ویس، آبادان، خرمشهر، شادگان و سوسنگرد و دیگر شهرهای خوزستان و روستاهای توابع آنها می‌روند تا آئین سنتی را که اجدادشان در کودکی بجا می‌آوردند را برپا کنند، بچه ها با شور و شعف به کوچه ها روانه می شوند، دختر و پسر با بر گردن انداختن کیسه هایی از پیش تهیه شده برای جمع آوری عیدی و شیرینی، به در خانه ها می روند.
در این مراسم، اهالی خانه ها به بچه ها که هر یک سبدی در دست دارند ، باسورک (بادام)، شیرینی و عیدی می‌دهند و این مراسم تا پاسی از شب نیمه ماه رمضان ادامه می‌یابد.
نظر شما