قطر را مثل روسیه از دست ندهیم

کاوه زرگران درگفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با بروز تنش بین قطر و کشورهای عربی، ایران چقدر باید روی این فرصت ایجاد شده حساب باز کند گفت: موضوعی که ما باید در نظر داشته باشیم این است که این جنگ بین پسرعموهاست و در نهایت با میانجیگری سایر کشورها به صلح ختم می شود. اما دولت قطر حتما برای پیشگیری از بحران های بعدی در چنین شرایطی سعی خواهد داشت تا تامین کننده‌های مواد غذایی خود را تغییر دهد و سیاست آینده نگرانه نیز حکم می کند که تامین مواد غذایی را به سمت و سوی کم ریسک‌تر حرکت دهد.

وی تصریح کرد: پس طبیعی است اگر ما بتوانیم در این برهه زمانی بازار مواد غذایی قطر را در دست بگیریم می توانیم چه در زمان بحران فعلی و چه در بلند مدت و بعد از رفع تنش ها در این بازار مناسب و نزدیک حضور داشته باشیم.

این فعال اقتصادی در خصوص اخبار قدیمی صادرات خاک ایران به قطر گفت: این اخبار شایعه ای بیش نبود و مدتها قبل این موضوع مطرح شد و فروش خاک ایران به قطر عنوان شد. اما باید گفت ما در حوزه‌های مختلف مواد معدنی پتانسیل بالایی برای صادرات داریم مانند انواع خاک برای اختلاط با خاک کشاورزی، که در همه جای دنیا هم صادرات آن به عنوان یکی از کالاهای صادراتی معمول بوده و انجام می شود. اما اینکه آیا با وجود وارد کردن خاک قطر قابلیت های دیگر برای کشت محصولات کشاورزی دارد  چرا که آب و هوا هم یکی از شاخص های اصلی برای اقدام به کشاورزی است که شرایط اقلیمی قطر این شاخصه را ندارد.   پس با در نظر گرفتن این موضوع شایعه صادرات خاک ایران را به طور کامل رد می شود.

وی ادامه داد: امروزه اغلب کشورها با توجه به متد کشت فراسرزمینی و استفاده از پتانسیل کشاورزی در زمین های حاصلخیر کشورهای آفریقایی و CIS استفاده می کنند. به همین دلیل قطر هم مانند سایر کشورها نیازی به هزینه کرد برای واردات خاک و کشاورزی نداشته و با توجه به ذخایر مالی بسیار عظیم این کشور، محصولات مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین می کند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه بخش خصوصی باید چه تمهیداتی برای حفظ بازارهای این کشور در بلند مدت داشته باشد که سودآوری داشته باشد گفت: ما در حال حاضر از لحاظ کمیت و کیفیت و تنوع محصولات مشکلی در صادرات صنایع غذایی نداریم.

زرگران ادامه داد: محصولات غذایی که قطر و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس مشتری آن هستند مانند انواع محصولات لبنی و صنایع غذایی تبدیلی در برندهای معروف ایرانی موجود است و در بازار خلیج فارس وجود دارد.

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران تاکید کرد: مهم این است که سیاستگذاری هایی که در حال شکل گیری است دولت ایران چقدر این بازار را مهم می داند؟ اگر دولت به قطر هم مانند روسیه نگاه کند این بازار هم از دست رفته است اما اگر بخواهد از این فرصت نهایت بهره برداری را داشته باشد باید از بخش خصوصی حمایت کند تا بازار قطر را فتح کند.

وی تصریح کرد: از نظر بخش خصوصی بازار قطر کاملا از طریق ایران قابل تامین است اما مشکل اصلی مشکل حمل و نقل است. بخشی از این کالاها به دلیل فسادپذیری باید از مسیرهای هوایی ارسال شوند مانند لبنیات و نان. قطر حدود ۵۸ میلیون دلار در سال واردات نان دارد.

زرگران ادامه داد: بخش دیگر هم از طریق حمل و نقل دریایی قابل انتقال است که دولت برای حمایت از بخش خصوصی می تواند یارانه حمل را پرداخت کند تا هزینه ها را کاهش دهد و تولید کنندگان تشویق به حضور در بازار قطر شوند.

به گفته وی اقلامی که بیشترین قابلیت ارسال به قطر را دارد و دولت قطر مبالغ هنگفتی برای واردات آنها هزینه می کند انواع نان، آب معدنی، گوشت ماکیان، لبنیات، تخم مرغ، نوشیدینی ها، میوه و صیفی جات و سبزیجات است.

این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه صادرات ما به قطر سال گذشته ۱۰۲ میلیون دلار بود که ۱۸ میلیون دلار از آن محصولات غذایی بود گفت: حدود ۱۰ میلیون دلار از این مبلغ را هم پسته و زعفران به خود اختصاص دادند.

وی افزود: طی سال گذشته بیش از ۵۰ درصد از صادرات ایران به قطر را دو کالای صادراتی سنتی پسته و زعفران بود.

وی تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم قطر کشوری ۲.۵ میلیون نفری است و به لحاظ وزنی بازار بزرگی نیست، اما به دلیل مصرف کالاهای لوکس و باکیفیت از لحاظ ارزش بسیار بازار بزرگ است. پس با این نگرش حتما باید کالاهایی که برای این بازار انتخاب می‌شوند بازرسی و ممیزی شود و از برندهای مطرح استفاده شود تا مشکلی که در بازارهای عراق پیش آمد اتفاق نیفتد.

زرگران در خصوص توجه به صادرات آب از طریق کالاهیا کشاورزی گفت: بهترین حالت صادرات در همه کشورها صادارتی است که بیشترین ارزش افزوده را داشته باشد. از این رو اگر صادرات لبنیات داشته باشیم طبیعتا بیشترین حجم ارزش افزوده را توانستیم ایجاد کنیم. به طور کلی محصولاتی که در صنایع تبدیلی و صنایع غذایی تولید می شوند غالبا محصولات نهایی بوده و ارزش افزوده نهایی از این محصولات بسار بالاست و صادرات آنها می تواند نقش صادرات غیر نفتی را پررنگ تر کند.

وی افزود: بازار قطر هم تمایل به محصولات نهایی دارد و به جز سبزیجات و صیفی جات، ‌در سایر کالاها بازار خوبی باری محصولات نهایی است.

این فعال اقتصادی با تاکید بر توانایی داخلی کشور برای افزایش صادرات گوشت ماکیان گفت: ما در حوزه گوشت ماکیان پتانسیل خوبی برای صادرات داریم اما باید دید از حیث وزن و سایز محصولات ما که مورد پسند بازار ایران است، مورد توجه قطری ها قرار می گیرد یا نه. در حوزه گوشت قرمز اما می توان گفت ما در کشور خودمان هم در سطحی به سر می بریم که تقاضای گوشت قرمز داخل را به سختی تامین می کنیم و دامداران ما علاقه ای به صادرات گوشت تازه ندارند.

ور در پایان تاکید کرد: فکر می‌کنم حتما دولت باید از تجربه تلخ روسیه درس بگیرد. در آن مقطع بزرگترین فرصت برای افزایش بازار صادراتی مواد غذایی را هدر دادیم و از بازار ۳.۷ میلیارد دلاری تنها ۱۵۰ میلیون دلار کارنامه توسعه صادراتی ایران است که به هیچ عنوان قابل دفاع نیست. به همین دلیل برای رشد و ارتقاء ایران در بازارهای جهانی باید از تمام فرصتها به بهترین شکل استفاده کرده و زمان را از دست ندهیم.