توليد گندم در ايران طي سال هاي برنامه دوم توسعه به حدود 10 تا 11 ميليون تن رسيد كه البته به دليل خشكسالي درسال هاي 1378 و 1379 توليد اين محصول با افت چشمگير به حدود 8 ميليون تن كاهش يافت .
اما طي سال هاي 1381 تا 1384 و با توجه به وضعبت مناسب آب و هوايي و اجراي طرح خودكفايي گندم شاهد رشد جهشي در توليد اين محصول دركشور بوديم به طوري كه ميزان توليد درسال 1384 بيش از 14 ميليون تن رسيد .
همچنين درميان كشورهاي حوزه آسياي جنوب غربي ،ايران پس از كشورهاي تركيه و پاكستان كه توليد بالاتر از 21 ميليون تن را دارا هستند ، بيشترين ميزان توليد گندم را به خود اختصاص داده است و دربين سايركشورهاي منتخب نيز چين ، آمريكا ، روسيه و فرانسه به ترتيب با 3/96 ،6/47 و 9/36 ميليون تن توليد درسال 1384 جزو برترين توليد كنندگان گندم دنيا محسوب مي شوند .
عملكرد توليد گندم در واحد سطح نيز در ايران طي سال هاي گذشته داراي رشد چشمگيري بوده به طوريكه با وجود برخي نوسانات ، ميزان عملكرد توليد اين محصول درسال هاي اخير به ويژه برنامه سوم توسعه بهبود يافته و ازحدود 5/1 تن در هكتار به بالاتر از دو تن درهكتار رسيده است كه ميزان آن درسال 1384 درحدود دو هزار و382 كيلو گرم درهكتاربالغ شد .
اين شاخص درمقايسه با ساير كشورهاي منطقه جنوب غربي آسيا رقم پاييني را نشان مي دهد كه اين امر به طورعمده به دليل كشت ديم بخش قابل توجهي ازسطح كشت گندم در ايران است .
درسال زراعي 83-82 كل خريد گندم خريداري شده مازاد بر مصرف كشاورزان 11 ميليون و 212 هزار تن بوده كه با توجه به خريد 11 ميليون و 300 هزار تني گندم مازاد برمصرف كشاورزان تا پايان مهر ماه سال جاري ، لذا كشور در خريد گندم در سال جاري به ركورد جديدي دست يافته است .
هرچند كه هم اكنون كشوردر توليد گندم به خودكفايي رسيده است اما بنا به گفته مسئولان كمبود سيلوهاي مناسب يكي ازچالش هاي پيش رو در بحث خودكفايي و پايداري گندم به شمارمي آيد.
مدير شركت غله و خدمات بازرگاني غرب استان تهران ظرفيت سيلوي كرج كه بزرگترين مكان نگهداري گندم كشور است، را تنها 350 هزار تن اعلام كرده و تاكيد مي كند كه بزرگترين سيلوي گندم كشور پاسخگوي نيازهاي منطقه نيست.و با توجه به اينكه همه ساله بخشي از گندمهاي كشاورزان از اقصي نقاط كشور به كرج منتقل مي شود لذا سيلوي كرج براي نگهداري گندمهاي توليد شده در منطقه كفايت نمي كند.
به گفته محدودي ، از ابتداي سال جاري تا مهر ماه سالجاري بيش از يك ميليون و 670 هزار و 289 تن گندم توسط شركت غله و خدمات بازرگاني استان تهران از كشاورزان مختلف كشور خريداري شده كه به تناوب در سيلوي كرج نگهداري شده و سپس به بازار مصرف عرضه شده اند و اين در حالي است كه متاسفانه بخش اعظم اين سيلو روباز است و در مواقع بارندگي نگهداري گندم در اين سيلو دچار مشكلات عديده اي مي شود.
محدودي ادامه مي دهد: توسعه اين سيلو به صورت سرپوشيده و احداث سيلوهاي جديد از ضروري ترين مواردي است كه هم اكنون مدنظر اين شركت است.و مسئولان بايد براي جلوگيري از ورود هر گونه خسارت به گندمهاي ذخيره شده در سيلوقبل از آغاز بارندگي هاي پاييز براي ساماندهي اين سيلو اقدام كنند.
همچنين رئيس سازمان جهاد كشاورزي استان مركزي نيزبا اشاره به اينكه مازاد گندم توليدي استان بيش از 220 هزار تن است ،تصريح مي كند كه نگهداري تمامي اين ميزان گندم نياز به احداث يك سيلوي 100 هزار تني دارد .
نادر ابراهيمي مي گويد:ظرفيت سيلوهاي توليد گندم كمتر از ميزان خريد گندم است و اين موضوع با افزايش توليد گندم در استان بغرنج تر مي شود .
از سوي ديگر قائم مقام معاونت زراعت وزارت جهاد كشاورزي با اشاره به اينكه هم اكنون حدود 8/6 ميليون تن ظرفيت سيلوهاي كارخانجات آرد و شركت بازرگاني دولتي و حدود پنج ميليون نيز ظرفيت سيلوهاي ديگر (انبارهاي چند منظوره و سيلوهاي روباز) است بر توجه به نهضت سيلوسازي درراستاي استمرارخودكفايي گندم تاكيد كرد.
كمال ذبيحي در مورد برنامه وزارت بازرگاني براي افزايش ظرفيت سيلوهاي گندم مي گويد: انتظارمي رود كه همزمان با افزايش توليد گندم ظرفيت سازي براي ذخيره اين محصول نيز افزايش يابد كه وزارت بازرگاني برنامه اي را در اين راستا در دست اقدام دارد.
به نظر مي رسد هم اكنون و براي رسيدن به پايداري در خودكفايي گندم ، وزارت خانه هاي مرتبط در راستاي تهيه برنامه اي در زمينه نهضت سيلوسازي گام هاي مثبتي را برداشته اند كه اميد است اين اقدامات هر چه سريعترعملي شود.
نظر شما