به گزارش خبرنگار مهر، حسن میرعابدینی در پنجاه و دومین نشست «ترنم قلم» که در فرهنگسرای گلستان برگزار شد، به نقد و بررسی «یک پرونده کهنه» از رضا جولایی پرداخت و گفت: این اثر، یک رمان تاریخی است که به شیوه رمان کارآگاهی روایت شده است. از این جهت تاریخی است که یک زمانه ای را مطرح می کند و به بیان اتفاقت دهه ۲۰ شمسی یعنی ۸۰ سال پیش می پردازد که امروز به بخشی از تاریخ ما تبدیل شده است.
این منتقد ادبی، خیال پردازی را لازمه نوشتن رمان دانست و افزود: وقتی می گوییم رمان تاریخی، بحث تخیل هم به میان کشیده می شود. از این رو نویسنده کارهایی این چنین باید واقعه تاریخی را از نو در زهن خود بسازد. در عین حال، رمان تاریخی باید مستند هم باشد چون به شرح واقعه ای می پردازد که البته «یک پرونده کهنه» هم مستند است و مسایلی درباره ترور محمد مسعود را مطرح می کند هم خیال پردازانه.
میرعابدینی، «یک پرونده کهنه» را رمانی در ستایش رمان برشمرد و گفت: نویسنده کارش را خوب بلد است و برخلاف گرایش کلی ادبیات امروز که بیشتر ادبیات آپارتمانی است و نویسندگان، بیشتر از مسایل اجتماعی به عوالم شخصی می پردازند، جولایی در کارهای خود، بدون این که به دام- چاله شعار بیفتد مسایل اجتماعی را مطرح می کند. او در این رمان هم از فضای تاریخی استفاده کرده تا مساله و موضوعی را که گریبانگیر جامعه بشری است مطرح کند.
به گفته میرعابدینی، داستان در چند ماهد سال ۱۳۲۶ اتفاق می افتد و ما درنیمه اول رمان، ما شاهد شکست و رفت و برگشت زمانی هستیم اما از نیمه رمان به بعد زمان، خطی می شود تا به پایان ماجرا برسد. همچنین ما در این رمان با افراد و جمعیت های متفاوتی چون محمد مسعود؛ یکی از بریده های حزب توده که باور خود را به این تشکیلات از دست داده، کارآگاه و صادق هدایت روبه رو هستیم که هر کدام یک قصه ای دارند و برای طرح داستان های خود از شیوه قصه گویی در هزار و یک شب استفاده می کنند.
محمدرضا گودرزی هم با اشاره به این که در این رمان یک سری آشفتگی ها وجود دارد گفت: بعضی مسایل رمان را باورناپذیر می کند. برای مثال چطور یک خلبان، خلبان چطور قبل از پرواز، میزان سوخت خود را در نظر نمی گیرد؟ اما از این کاستی ها که بگذریم رمان رضا جولایی از حوزه خصوصی بیرون آمده و وارد فضای اجتماعی شده است.
این منتقد ادبی همچنین از نویسند ه رمان «یک پرونده کهنه» پرسید: چرا به نوشتن رمان تاریخی علاقه مند شده و جولایی پاسخ داد: این موارد به ذهن من می رسند. من از تاریخ به عنوان یک زمینه برای رنگ دادن به داستان استفاده می کنم. اما سوژه ها خودشان به سراغ من می آیند.
به گفته جولایی نویسنده به جزییات نیاز دارد و تذکره ها تنها بخشی را در اختیار او می گذارند در حالی که لازمه نوشتن رمان، خیال پردازی است.
نظر شما