چرا واشنگتن نمی‌تواند قطر را رها کند؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: سایت تحلیلی نشنال اینترست مقاله ای با عنوان «چرا واشنگتن نمی تواند قطر را رها کند؟» منتشر کرده است.

این نشریه آمریکایی اقدامات عملی واشنگتن در روزهای آینده در قبال تحولات مربوط به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را پراهمیت توصیف کرد و نوشت: درصورتی که تلاش های واشنگتن برای حل این بحران ناکام بماند، آمریکا با محیطی پر چالش در منطقه راهبردی خاورمیانه مواجه خواهد شد که ابعاد آن به حدی است که کل اهداف کاخ سفید را در این منطقه تحت شعاع خود قرار داده و محدودیت هایی را برای دولت ترامپ ایجاد خواهد کرد.

متن کامل مقاله در ادامه می آید.

در طی ماههای گذشته، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با قطر به علت حمایت ادعایی دوحه از داعش، القاعده و شبه نظامیان تحت حمایت ایران در کشورهای عرب منطقه قطع کردند. با توجه به این واقعیت که عربستان سعودی مسئولیت رسیدگی به این پرونده را بر عهده گرفته است، برخی استدلال می کنند که ریاض بیشتر از هر پایتخت عربی دیگر افراط گرایی خشونت آمیز را در سراسر جهان اسلام  ترویج می کند.

 با توجه به مواضع اتخاذ شده دستگاه دیپلماسی آمریکا و اقدامات پنتاگون از زمانی که بحران قطر فوران کرده می توان گفت که واشنگتن قصد دارد به همکاری نزدیک با تمامی اعضاء شورای همکاری خلیج فارس در جنگ علیه تروریسم ادامه دهد. با این وجود مواضع پیچیده واشنگتن در قبال تحولات قطر،  ماهیت چندبعدی و پیچیده این رخداد سیاسی و اتهامات مطرح شده علیه کشور غنی از گاز قطر را نشان داده است.

در واقع، مقامات ارشد دو حزب جمهوری خواه و دموکرات در واشنگتن انگشت اتهام خود را به سوی ریاض و دوحه نشانه گرفته و هر دو کشور را مقصر ایجاد بحران در منطقه خاورمیانه می دانند. در طی ریاست جموری « باراک اوباما» روابط قطر با جناح های اسلام گرای سنی با محکویت شدید قانون گذاران آمریکایی مواجه شد.

در عین حال در سال گذشته ، قانون گذاران آمریکا، وتو اوباما را لغو کرده و قانون موسوم به جاستا (قانون اجرای عدالت در برابر حامیان تروریسم) را تصویب کردند. در این قانون آمده است: به علت دخالت عربستان در حملات 11 سپتامبر، این دولت باید به خانواده بازماندگان و قربانیان حادثه غرامت پرداخت نماید. ترامپ و کلیتون به عنوان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از قانون جاستا حمایت نموده، هر چند در حال حاضر آینده قانون فوق نامشخص است.

اوایل ماه جاری «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا در شورای همکاری خلیج فارس در پاسخ به درخواست چهار کشور عربی مبنی بر آشتی با دوحه با پیش شرط های مشخص گفت: پیش شرط های عربستان سعودی جهت ایجاد دوباره روابط دیپلماتیک و اقتصادی با قطر واقعی نیست. جامعه بین المللی در ارتباط با تامین هزینه های گروههای تروریستی توسط کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، صبر خود را از دست داده است. در مورد بحران قطر خیابان دو طرفه بوده و همه طرفها مقصر هستند.

وی افزود: مواضع دوحه در قبال چهار کشور عربی (عربستان، مصر، امارات متحده عربی و بحرین) بسیار مطنقی و عاقلانه بوده و مورد حمایت ایالات متحده آمریکا است.

سناتور «باب کروکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنا نیز گفت: میزان حمایت عربستان سعودی از تروریسم اصلا قابل قیاس با آنچه قطر انجام می دهد نیست.

موضع و اظهارات تیلرسون در شورای همکاری خلیج فارس و سایر مقامات ارشد امریکا نشان می دهد که تشکیلات دیپلماتیک واشنگتن همچنان قطر را به عنوان متحد نزدیک آمریکا در نظر می گیرد.

علاوه بر این قطر و آمریکا در 11 جولای توافقنامه ضد تروریسم را امضاء کردند. علی رغم توئیت های رئیس جمهور ترامپ، تیلرسون خواستار پایان دادن به محاصره زمینی قطر شده است. وی در این ارتباط می گوید:  قطری‌ها به سرعت در حال اجرای توافقنامه ضد تروریسم هستند و ما از این تلاش آنها راضی هستیم. به همین علت ما از کشورهای عربی می خواهیم به محاصره زمینی این امیرنشین حاشیه خلیج فارس پایان دهند.

به نظر می رسد توافقنامه فوق، اتهامات حمایت از تروریسم علیه دوحه را کاهش داده و باعث تمرکز عملیات ضد تروریستی بر ریاض و دیگر پایتخت های عربی حاشیه خلیج فارس به علت حمایت آنها از گروههای افراطی مانند داعش شود.

در حال حاضر قطری ها می توانند ادعا کنند، استانداردهای واشنگتن در زمینه مبارزه با تروریسم را رعایت نموده و اتهامات وارده بر خود را خنثی کنند. باید گفت که در حال حاضر، کشورهای تحت رهبری عربستان و امارات جهت امضاء تواقننامه ای مشابه تحت فشار قرار گرفته یا باید دلیلی موجه جهت رد آن ارائه دهند. به هر حال، توافقنامه ضد تروریسم امریکا و قطر تلاش های صورت گرفته از سوی چهار کشور عربی علیه دوحه برای همسو کردن مواضع آمریکا با خود را خنثی کرده است.

در حال حاضر جهت مقابله با چالش ها، کاخ سفید تلاش می کند همکاری ضد تروریستی را هم با عربستان و هم با قطر افزایش داده و این دو کشور را آشتی دهد. در واقع هدف تیلرسون تقویت روابط آمریکا با کشورهای عرب اهل تسنن جهت مقابله با داعش، نیروهای شبه نظامی سلفی – جهادی و  ایران در منطقه است.

دولت امریکا باید هر چه زودتر بحران قطر را خاتمه داده، بحرانی که در طی آن روابط دو متحد نزدیک آمریکا درحال وخیم تر شدن است. در غیر این صورت دولت ترامپ با محیطی چالش برانگیز مواجه خواهد شد که محدودیت هایی را برای کاخ سفید جهت دست یابی به اهدافش در خاورمیانه ایجاد خواهد کرد.