به گزارش خبرنگار مهر، طی دهه های اخیر، وابستگی و حمایت گسترده از فن سالاری و تکنوکراسی علمی، در مطالعات و پژوهش های شهری کشور، به طرز چشمگیری رشد یافته به طوری که در آن، رقابت در امتیاز اندوزی علمی، احترام برانگیز و مقدس شناخته شده است. این جهت گیری، پژوهشگران را از شناخت منطق بنیادین پدیده های شهری بازداشته و در نتیجه، مفاهیم و رویکردهای نظری به موضوعی فرعی و حاشیه ای در تولید پژوهش های علمی، بدل شده است.
در چنین بستری، شاخه های مختلف مطالعات شهری (اعم از جغرافیای شهری، مدیریت شهری، برنامه ریزی شهری، جامعه شناسی شهری، اقتصاد شهری، محیط زیست شهری و ...)، نه به صورتی پویا و زمینه ساز آگاهی های پایه ای و محیطی، بلکه به حالتی خنثی و حقیقت ستیزی مودبانه درآمده اند.
روی این اصل، در کشورهای جهان سوم و کشور ما، این عمل گرایی تکنوکراتیک که گسستگی آشکاری با اجتماع، اقتصاد و محیط زیست شهرها دارد، نه تنها در تغییر محیط زندگی مان کارساز نبوده، بلکه به عنوان یکی از موانع فهم واقعیت مسائل جامعه مان نیز محسوب می شود.
هر چند که استفاده از مدل ها و تکنیک ها به عنوان ابزاری در جهت اندازه گیری موضوعات و پدیده های مختلف علمی می تواند مفید واقع شود، ولی تاکید بیش از حد به فن محوری، مانع از دستیابی به بینش و بصیرت لازم در فعالیت های علمی شده است.
به راستی این مسابقه سرعت مقاله نویسی با رویکرد فن سالارانه، در بستر نظام آموزشی کنونی پشتیبان که همچون نظام سرمایه داری، به دنبال کسب سود و امتیاز تا مرز بی نهایت، در جریان است، چه زمانی متوقف خواهد شد؟ این مقالات تا چه اندازه توانسته اند از دایره مجهولات مان کاسته، و به جای فریب، ما را مجهز به بینشی اثربخش در اداره امور شهرهای مان کنند؟ چه ارتباط معناداری بین تولید روزافزون این پژوهش ها و کاهش مشکلات شهرهای کشور وجود دارد؟ این مطالعات، تا چه اندازه توانسته اند در بهبود کیفیت زندگی و رستگاری مردمان مان تاثیرگذار باشند؟
از این جهت، کتاب «بنیان های نظری در مطالعات شهری» با رویکرد سمت و سوی آموزش و پژوهش در دانشگاهها، به نویسندگی حسن اسماعیل زاده عضو هیات علمی دانشکده شهید بهشتی، در تلاشی مقدماتی در جهت طرح مفاهیم و بنیان های نظری مطالعات شهری است تا از این طریق، نوعی بازاندیشی و تامل انتقادی در تغییر روال کنونی تکنوکراسی علمی جاری در کشور اتفاق افتد.
جلد اول این مجموعه، به موضوع مدیریت شهری اختصاص دارد. در تدوین فصل های مختلف کتاب، تلاش شده است تا از برجسته ترین اساتید داخلی و خارجی ایرانی در رشته های مختلف جغرافیا، جامعه شناسی، مطالعات فرهنگی، شهرسازی، طراحی شهری، اقتصاد، برنامه ریزی شهری و منطقه ای، و حمل و نقل، که سوابق علمی و تجربی متعددی در مطالعات شهری و مدیریت شهری داشته اند، استفاده شود.
رویکرد کلان کتاب نیز به موضوع مدیریت مطلوب شهری (حکمروائی خوب) اختصاص دارد. در بخش بندی مقالات کتاب، سعی بر این بود که پس از طرح مساله مدیریت شهری ایران در هر فصل، رویکردهای نظری موضوع مورد مطالعه در آن فصل مطرح شده و از این طریق، راه چاره های پیشنهادی براساس شرایط کشور تدوین و ارائه شود.
نظر شما