به گزارش خبرنگار مهر، مریم زینتی فارغ التحصیل رشته گرافیک، عضو انجمن نگارگری ایران و بانوان قرآن پژوه است. او که متولد سال ۱۳۵۵ است تاکنون بیش از ۳۰ نمایشگاه گروهی و انفرادی در ایران و سایر کشورهای جهان از جمله فرانسه، امارات، روسیه و آلمان برگزار کرده است و این روزها با مجموعه‌ای از آثار خود در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضور دارد.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره علاقه مند شدن به هنر تذهیب گفت: این هنر با زندگی ایرانی آمیخته است، از لچک و ترنج های فرش بگیر تا شمسه ها و طراحی کتاب های قرآن و دیوان اشعار. هر چند این هنر در زندگی روزمره ما جاری است اما با شکل اجرای آن و سختی هایی که دارد، بیگانه ایم. من زمانی که با هنر تذهیب آشنا شدم به نوعی دلبسته این هنر شدم و گویا گمشده خودم را پیدا کردم .
این نگارگر درباره چالش‌هایی که این روزها هنر تذهیب با آن روبرو است، بیان کرد: در حال حاضر با توجه به پیشینه این هنر در کشور ما، تذهیب دیگر به نقطه کمال خود رسیده و در دنیا یگانه است. استادان به نامی هم در این زمینه در ایران مشغول به فعالیت هستند اما چالش این هنر این است که آنچنان که باید به هنر دوستان معرفی نشده و نسل جدید با آن غریبه هستند. از طرف دیگر به دلیل جزئیات فراوانی که دارد به دقت و ظرافت نیازمند است و مردم این روزها، مردم صبوری نیستند به همین دلیل شاید از میان ۲۰ هنرجویی که وارد این رشته می‌شوند، ۲ نفر می توانند به صورت حرفه ای در آن ماندگار شوند.
زینتی در ادامه از نبود نوآوری در این هنر به عنوان چالشی دیگر نام برد و ادامه داد: تذهیب تاکنون دوره ها و سبک های مختلفی را پشت سر گذاشته که هر یک از این دوره ها هم به گونه ای بروز دهنده حالات و روحیات هنرمندان آن عصر و دوره بوده اند. ما دوره های سلجوقی، تیموری، صفوی و قاجار را پشت سر گذاشته ایم و در هر دوره نیز کامل تر شده ایم تا به این عصر رسیده ایم که می توان آن را بالاترین حد دانست. تذهیب هنری است که اصول مشخصی دارد و قداست این هنر بسیار ارزشمند است .
وی در پاسخ به این پرسش که مخاطب ایرانی این هنر با مخاطب بین المللی آن چه تفاوتی دارد، اظهار کرد: تذهیب در ایران شکل اجرایی چندان متنوعی ندارد و تنها در طراحی کتب مذهبی، دیوان اشعار یا تابلوهای تزئینی و نسخه های خطی خلاصه شده و به دلیل فضای محدودی که دارد، عموما افراد محدودی هم در آن به طور مداوم مشغول به فعالیت هستند که اغلب هم استادان درجه یک این هنر هستند، در خارج از ایران اما فضا کمی متفاوت است.
زینتی ادامه داد: تصور ما این است که این هنر برای مخاطب خارجی ناآشناست و این تا حدی درست است. آنها تابلوهای تذهیب ما را نمی‌خرن اما آنچه تاکنون چندین بار برای من اتفاق افتاده این است که آنها این هنر را برای طراحی چیزهایی که برایشان ارزشمند است به کار می برند مثل طراحی روی لوازم عتیقه و با ارزش یا طراحی روی پارچه های گران قیمت یا استفاده از این نقوش در طراحی دکوراسیون. گرایش آنها به نقوش ختاعی و اسلیمی و لوتوس ها بسیار زیاد است.
وی گفت: در خارج از ایران هنر مینیاتور هنر آشناتری است اما تذهیب را کمتر می شناسند. من همیشه سعی کرده ام تا در نمایشگاه هایی که در خارج از کشور برگزار می کنم، یک کار را به صورت زنده اجرا کنم. دیدن طراحی اثر برای غیر ایرانیان چنان شگفت انگیز است که گاهی در طول یک نمایشگاه هر روز برای دیدن و به ثمر رسیدن اثر مراجعه می کنند یا حتی همراهانی را برای تماشای این کار با خود می‌آورند.
این هنرمند که خود یکی از اعضای فعال انجمن های نگارگری در ایران است درباره فعالیت این انجمن‌ها بیان کرد: فعالیت انجمن ها در ایران خیلی گسترده و وسیع است و خوشبختانه آثار تجسمی و نگارگری همواره در اولویت بوده است. به دلیل پیوندی که این هنر با کتاب دارد عموما از هنرمندان نگارگری و تذهیب برای شرکت در نمایشگاه های بین‌المللی کتاب دعوت می‌شود. چه بسا استفاده بهینه از نقوش تذهیب در کتاب های مرتبط، نظر مخاطب را به آن کتاب بسیار جذب می کند.
زینتی درباره حضور در جشنواره کتاب فرانکفورت توضیح داد: نمایشگاه کتاب فرانکفورت بزرگترین نمایشگاه کتاب جهان براساس شمار ناشران حضور یافته و تعداد بازدید کنندگان است. مجموعه ای از ناشران ایرانی نیز در این نمایشگاه حضور دارند. من هم با نمایشگاهی از مجموعه آثارم در این نمایشگاه شرکت کردم که تا به امروز خوشبختانه با استقبال خوبی روبرو شده است.
وی در پایان درباره تجربه حضور در نمایشگاه‌ها و مجامع بین‌المللی گفت: من این اتفاق را در بیشتر نمایشگاه هایی که در خارج از ایران برگزار کرده ام، داشته ام که مخاطب بعد از مواجه شدن با کارهای من تصور می کند که من با کارهای استادان خودم در این نمایشگاه شرکت کرده ام. آنها باور نمی کنند که یک زن ایرانی توانمندی تولید آثاری با این جزئیات را برعهده داشته باشد. نگاه دنیا نسبت به زن ایرانی، توانمندی ها، آزادی ها و هنر او بسیار محدود و غیر واقعی است که امیدوارم انجمن‌های علمی و هنری دست در دست هم بدهند تا حضور زنان ایرانی را در دنیا بیش از پیش پر رنگ کنند.
نظر شما