خبرگزاری مهر - گروه استانها: هرچند دو روایت از جمله اوایل ماه صفر یا اول رجب برای میلاد باقرالعلوم(ع) شیعیان ذکر شده است، امام نقش برجسته ایشان در بیان آنچه از کربلا باقی مانده بود، بر ما لازم می‌دارد تا این جایگاه را مرور کرده و گرامی بداریم.
با وجود سن و سال کم و همراه شدن با کاروان اسیران کربلا اما آنچه باید از این نهضت می‌آموخت، آموخت و در شاگردی مکتب علوی پدرش، سیدالساجدین(ع) آن را تکمیل کرد. چنان به مقام علمی و معنوی رسید که وی را پایه‌گذار مکتب علمی ائمه اطهار(ع) و نهضتی دانستند که امام صادق(ع) پس از وی ادامه‌اش دادند.
ضعیف شدن بنی امیه و درگیری میان سرانش موجب شد تا هر مکتب و تفکری راهی برای خود بیابد و نقل حدیث اوج گیرد. به گونه‌ای که خوارج دوباره سر برآوردند و غالیان و مرجئه و مانند آن‌ها به ترویج عقایدشان تلاش کردند.
در این ورطه بی سرانجام، ظهور امام باقر(ع) کافی بود تا جنبش علمی وسیع شیعیان آغاز شود و جهان اسلام ایشان را در علم و زهد و عظمت و تسلط بر روایات و احادیث پیامبر و امامان معصوم(ع) بشناسد.
در عصر و زمانه وی بود که شیعه به تدوین داشته‌هایش در زمینه فقه و تفسیر و اخلاق پرداخت و آن را به نسل‌های بعد منتقل کرد.
علم و معرفت محمد بن علی(ع) با ارزش‌های باقی مانده از قیام عاشورا توانست جان دوباره به کالبد شیعه بدمد
اما این شخصیت بزرگ و با عظمت تنها از سوی شیعیان مورد تعریف و پیروی قرار نگرفت. ابن حجر هیتمی در خصوص ایشان می‌گوید: «ابوجعفر محمد باقر، به اندازه‌ای گنج‌های پنهان علوم، حقایق احکام و حکمت‌ها و لطایف را آشکار نموده که جز بر عناصر بی‌بصیرت یا بد نیت، پوشیده نیست و از همین روست که وی را «باقر العلم» [شکافنده علم] و جامع آن و برپاکننده پرچم دانش خوانده‌اند. او عمرش را در طاعت خدا گذراند و در مقامات عارفین بدان حد رسیده بود که زبان گویندگان از وصف آن ناتوان است. او سخنان بسیاری در سلوک و معارف دارد.»
عبدالله بن عطا که از دیگر بزرگان برجسته عصر امام بود، گفته است: «علما را در محضر هیچکس کوچک‌تر از آن‌ها در محضر ابوجعفر ندیدم».
ذهبی، دیگر دانشمندی است که درباره امام باقر(ع) می‌نویسد: «او از کسانی است که بین علم و عمل و آقایی و شرف و وثاقت و متانت جمع کرده و برای خلافت اهلیت داشت».
آری این‌گونه بود که علم و معرفت محمد بن علی(ع) با ارزش‌های باقی مانده از قیام عاشورا توانست جان دوباره به کالبد شیعه بدمد و آن را تا قرن‌ها بعد در مقابل مکاتب و نظرات و فرقه‌های جدید و مدعی محفوظ نگه دارد. اگر امام باقر(ع) نبود و علوم زمانه خود را نمی‌شکافت، اکنون نه مکتبی برای شیعه مانده بود و نه خبری از حوزه‌های علمیه بود.
امام باقر(ع) موجب تحول، بالندگی و پیشبرد اهداف عالیه بعثت و غدیر و عاشورا بودند
عضو هیئت رئیسه مجمع نمایندگان حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: پنجمین اختر آسمان ولایت و امامت امام باقر(ع) از جمله ائمه‌ای هستند که می‌توانیم وجود ایشان را موجب تحول، بالندگی و پیشبرد اهداف عالیه بعثت و غدیر و عاشورا بدانیم.
حجت الاسلام جلال رضوی مهر ادامه داد: وجود امام باقر(ع) که با رؤیت حماسه عاشورا و رخدادهای کربلا و آنچه بعد از اسارت در کوفه و شام به وقوع پیوست، عجین گشته بود، زمینه گسترش علمی اسلام و مستندسازی احکام دین بر اساس قرآن و سنت نبوی را احیا کرد.
اکثر روایات ما در فقه، اعتقادات و اخلاقیات از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به دست ما رسیده است
وی با بیان اینکه وجود امام باقر(ع) در تربیت شاگردان و نخبگان تأثیرگذار بود، گفت: در حال حاضر شاهد هستیم که اکثر روایات ما در فقه، اعتقادات و اخلاقیات از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به دست ما رسیده به دلیل زمینه‌سازی امام باقر(ع) و با استفاده از فرصت‌های پیش آمده در زمان ایشان است.
حجت الاسلام رضوی مهر افزود: امام محمد باقر(ع) در زمینه‌های مختلف حضور فعالی در جامعه داشتند و آن را ترک نکردند، ایشان خود را در معرض سؤال شیعیان قرار دادند تا شبهات را درک کرده و به حل آن‌ها کمک کنند.
این استاد حوزه علمیه قم تأکید کرد: در شکوهمندی امام باقر(ع) همین بس که ایشان در زندگی فردی و اجتماعی عصرشان در محور بندگی، اخلاق، عصمت و محافظت از اسلام مورد تعریف دوستان و بغض دشمنان بودند.
امام باقر(ع) کاری کردند تا ظالمان عصر نتوانند در فرهنگ و آرمان‌ها تأثیرگذار باشند
به گفته حجت الاسلام رضوی مهر، امام باقر(ع) با دستورهای برگرفته از سنت خدا موجب شدند تا فرهنگ دینی شیعه حفظ شود و ظالمان عصر نتوانند در فرهنگ و آرمان‌ها تأثیرگذار باشند.
وی با اشاره به اینکه امام باقر(ع) با اصل غافلگیری دشمنان را در میدان مجادلات و مباحثات علمی زمین‌گیر می‌کردند، افزود: همین مسائل موجب شد تا ایشان را شکافنده علوم و محققی مثال زدنی معرفی کرده و دانشمندان آن زمان در برابر عظمت علمی امام شیعیان همواره احساس عجز کنند.
عضو هیئت رئیسه مجمع نمایندگان حوزه علمیه قم تأکید کرد: لذا پیروان امام باقر(ع) لازم است تا در بعد اخلاقی، نوع دوستی، علم و عمل، کمک به نیازمندان، دست‌گیری از یتیمان و تلاش برای حفظ فرهنگ اسلامی از ایشان درس گیرند، امید است تا شیعیان با به کارگیری مسائل اخلاقی، علمی و رعایت حقوق جامعه و خانواده، امام خود را چون نگینی در ذهن داشته باشند و برای خود الگو قرار دهند.
نظر شما