تله تئاترهای خارجی مجالی برای محک آثار داخلی است

به گزارش خبرنگار مهر، از حدود دو ماه پیش شبکه چهار سیما اقدام به پخش مجموعه برنامه ای با عنوان "دریچه ای به تئاتر جهان" کرد. این برنامه هر هفته یکی از تئاترهای تلویزیونی خارجی را برای پخش آماده می کند که به وسیله کشورهای مختلف ساخته شده اند. نکته جالب توجه در این آثار، استفاده برنامه سازان خارجی از نمایشنامه های شاخص عرصه تئاتر جهان است که به وسیله نویسندگان کشور خودشان به نگارش درآمده اند.

این آثار از ژانرهای مختلف انتخاب شده اند و در گونه های تئاتر کلاسیک و مدرن جهان جای می گیرند. همین مساله شرایطی را فراهم می آورد که بیننده بتواند با آثار مختلف به خوبی آشنا شود. از سوی دیگر، تحلیلهایی که سازندگان این آثار ارایه می کنند با آثار مشابه ساخته شده بر اساس همان نمایشنامه تفاوت دارد و همین مساله می تواند پنجره جدیدی را پیش روی علاقمندان و دستاندرکاران این بخش قرار دهد، اما مساله اصلی در این است که مخاطبان اصلی این نوع آثار چه کسانی هستند.

تلویزیون رسانه ای متعلق به عموم مردم است، اما شبکه چهار سیما از ابتدای فعالیت، خود را به عنوان شبکه فرهیختگان، اهالی دانش و اندیشه و فرهنگ و به تعبیری مخاطبان خاص معرفی کرده است. همین مساله موجب شده است برنامه هایی در این شبکه روی آنتن بروند که در مجموع جزو آثار خاص تلویزیون ما محسوب می شوند. تئاترهای تلویزیونی که بر اساس نمایشنامه های مشهور جهان ساخته می شوند، جزو آثاری هستند که بیشتر مورد توجه مخاطبان خاص قرار می گیرند. چون فهم این گونه آثار نیازمند مطالعه و شناخت قبلی از نمایشنامه و حتی نویسنده متن مورد نظر است.

با توجه به این مطلب، مجموعه برنامه "دریچه ای به تئاتر جهان" از آن جهت اهمیت پیدا می کند که طی سالهای اخیر تئاترهای تلویزیونی زیادی به وسیله شبکه چهار سیما - و گهگاه دیگر شبکه ها - تولید شده اند که متن آنها متعلق به نمایشنامه نویسان مشهور جهان بوده است و از نظر تولید بودجه به نسبت زیادی - در مقایسه با تله تئاترهایی با متن ایرانی - به خود اختصاص داده اند. اما همواره درباره اینکه چنین آثاری تا چه اندازه مورد توجه مخاطبان قرار گرفته اند و به چه میزان از آنها می توان به عنوان برنامه مورد علاقه بینندگان خاص یاد کرد، همواره بحثهای زیادی مطرح شده است.

این برنامه با توجه به اینکه تله تئاترهایی را ارایه می کند که توسط شبکه BBC به عنوان یکی از شبکه های مشهور جهان و استودیوهای برادوی به عنوان محفل معتبر ومهم تئاتر دنیا ساخته شده اند، علاوه بر این که می تواند باعث جذب مخاطبان برای تماشای آثاری متفاوت با ساخته های داخلی شود، شرایط مقایسه و محک تله تئاترهای ایرانی برخوردار از متنهای خارجی را با آثار مشابه تولید شده دیگر کشورهای جهان به وجود بیاورد. به خصوص اینکه آثار مورد نظر به وسیله افرادی ساخته شده اند که در این عرصه صاحب تجربه و تخصص هستند.

در این میان نوع نگاه تهیه کنندگان و کارگردانهای عرصه تئاتر تلویزیونی به این نوع آثار از اهمیت زیادی برخوردار است. چون این افراد مهمترین مخاطبان این برنامه ها محسوب می شوند و اگر نگاهی تخصصی و در عین حال آموزشی به این تله تئاترها داشته باشند، در روند تولید سایر آثارشان می تواند تاثیر گذار باشد. به همین انگیزه به سراغ تهیه کننده برنامه "دریچه ای به تئاتر جهان" و تعدادی از دستاندرکاران تولید تله تئاتر رفته ایم تا نظراتشان در خصوص پخش چنین برنامه ای را جویا شویم.