به گزارش خبرنگار مهر، فرهنگ از جمله مسائلی است که ارتباط مستقیم با تمام افراد یک جامعه دارد و تاثیرگذاری آن بر همه نسل ها قابل مشاهده است . از همین رو اهمیت فرهنگ به قدری بوده که مقام معظم رهبری بارها در سخنان خود بر آن تاکید داشته اند به صورتی که ۱۴ آبان ماه ۱۳۸۴ روز فرهنگ عمومی وارد تقویم ما شد.
به همین مناسبت با حمید رضا مهدوی مقدم رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان گناباد به گفتگو پرداختیم.
اهمیت مسئله فرهنگی عمومی در جامعه چیست؟
فرهنگ عمومی مولفه ای از فرهنگ است که تأثیرات آن عام و فراگیر است و همه مردم درآن نقش ایفا کرده و تأثیر دارند. به عبارت دیگر فرهنگ عمومی نظری بر زندگی مردم دارد که در رابطه با اجتماع معنی پیدا کرده و تعریف می شود. جدای از تعریف فرهنگ که دامنه شمول بسیار زیادی دارد ، فرهنگ عمومی را می توان به مجموعه کوشش های انسان ها برای تطابق با محیط و اصلاح امور زندگی و ارتقاء آن دانست. بررسی مشکلات و ویژگی های فرهنگی در جامعه و ارائه راهکارهای مناسب برای رفع این معضلات و ارتقاء دانش و سطح زندگی افراد از مهمترین بحث های فرهنگ عمومی به حساب می آیند.
تعریف کار فرهنگی چیست؟
همان طور که گفتم دامنه شمول «فرهنگ » بسیار گسترده است. بنابراین تعاریف گوناگونی هم از فرهنگ و خصوصاً کار فرهنگی داریم. این روزها مد شده است که هر کار و برنامه ای که می خواهیم اجرا کنیم یک کلمه « فرهنگ » به آن اضافه می کنیم. برای چه نمی دانم. اما از نظر ما تنها فعالیتی فرهنگی است که تأثیر آن در جامعه منجر به افزایش معلومات و دانش، بهتر شدن سبک زندگی و ارتقاء ادب شود. از پرورش نخبگان و نویسندگان و هنرمندان ، چاپ کتاب و مجله و روزنامه گرفته تا برنامه های تئاتر و سینما و تلویزیون، از جلسات معنوی و موعظه تا حلقه درس اساتید همه می تواند کار فرهنگی باشد.
نقش فرهنگ عمومی در توسعه شهری را چگونه ارزیابی می کنید؟
فرهنگ و توسعه از کلماتی است که مفاهیم گسترده ای دارد. ابتدا توسعه بعنوان دستیابی به میزان بالای رشد اقتصادی اطلاق می شد. اما بعدا توسعه به کاهش یا از میان بردن فقر، بیکاری، نابرابری و تغییرات اساسی در ساختار اجتماعی اطلاق شد. در سال های اخیر فرهنگ به عنوان یک عنصر مهم وارد ادبیات جامعه شناختی شده است حتی از این هم مهمتر اینکه نه تنها توسعه اقتصادی و اجتماعی، بلکه امنیت کشورها با آن گره خورده است. از این مهمتر سرآغاز فرایند توسعه تحول فرهنگی است و بی توجهی به مولفه های فرهنگی باعث شکست توسعه می شود.
مهمترین هدفی که شما در شورای فرهنگ عمومی گناباد پیگیری می کنید چیست؟
اهداف شورای فرهنگ عمومی توسط وزارت متبوع اعلام و طبق اساسنامه و ابلاغیه هامشخص شده است. مهمترین این اهداف عبارتند از بررسی معضلات و ویژگی های فرهنگی شهرستان و ارائه راهکارهای مناسب برای رفع آنها و تلاش برای حذف سنتها ی غلط و تشویق مردم به حفظ و تقویت ارزشهای دینی و انقلاب اسلامی. یکی دیگر از اهداف مادر این شورا هماهنگی و همسو کردن دستگاه ها و نهادهاو مراکزو موسسات دولتی و غیر دولتی در شهرستان برای فعالیتهای فرهنگی است. ما در مقوله فرهنگ باید چند عامل را در نظر داشته باشیم اول اینکه فرهنگ تغییر پذیر است. یعنی می شود از راه اکتساب آن را تغییر داد و به نسل های بعدی منتقل کرد. دوم اینکه تغییرات فرهنگ یک شب اتفاق نمی افتد و برای تغییر آن احتیاج به برنامه ریزی ، کارشناسی دقیق و پیگیری مستمر داریم. سوم اینکه اقبال و مشارکت همگامی مردم در این طرح ها بسیار مهم است و ما امیدواریم با عنایت به همه این مسائل بتوانیم در راه گسترش فرهنگ و اعتلای آن گام های موثری در شهرستان گناباد برداریم.
اهم مصوبات شورای فرهنگ عمومی گناباد در سال جاری چه بوده است؟
شورای فرهنگ عمومی گناباد سعی در تهیه طرحهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدتی دارد که بتواند بصورت مستمر برنامه هایی را طراحی کند تا به مرور باعث ارتقاء سطح فرهنگی در شهرستان باشیم. از جمله طرحهای اجرا شده و برنامه ریزی شده در سال جاری و سال قبل می توان به طرح کاروان فرهنگ و هنر که بر اساس آن هنرمندان و اهل فرهنگ و خرد ، با حضور در روستاهای دور و نزدیک و تشکیل کلاس و دوره های مختلف باعث رشد و تعالی فرهنگ می شوند، اشاره کرد.
طرح دومی که دو سال است روی آن کار شده و به مرور شاهد آن هستیم، تدوین طرح جامع گردشگری شهرستان و توسعه صنعت گردشگری است.
طرح سوم، به دلیل آشنایی نسل جوان و آشنایی مردم با مشاهیر و نخبگان شهرستان طرح بزرگداشت ملی خواجه اختیار منشی گنابادی است. خواجه اختیار از مشاهیر و بزرگترین خوشنویسان خط تعلیق در قرن دهم هجری است که امیدواریم بتوانیم طرح فوق را امسال بصورت ملی با برنامه ریزی دقیق به فرجام برسانیم. طرح دیگری نیز که از امسال مشغول برنامه ریزی آن هستیم طرح پایتخت کتاب ایران است که در این راستا دبیرخانه ای در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل خواهد شد و برنامه ها و طرح هایی برای گسترش فرهنگ کتابخوانی و مطالعه تدوین خواهد شد و سپس با استفاده از پتانسیل نهادها، بخش خصوصی و مردم طرح ها اجرایی می شود.
مهمترین معضل فرهنگی گناباد از نظر شما چیست و در راستای آن چه اقداماتی انجام داده اید؟
معضلات فرهنگی به اندازه تعریف خود فرهنگ گسترده است. شورای فرهنگ عمومی به دلیل اینکه باید طرح ها و برنامه هایش عموم مردم را در نظر داشته باشد حوزه اش جامعه است و بدون شک آسیب های اجتماعی هم می تواند به عنوان معضلات فرهنگی مطرح شوند. حدود دو سال است که شورای فرهنگ عمومی استان با مشارکت دستگاه های مختلف خصوصاً دانشگاه علوم پزشکی توسط محققینی زبده به رصد معضلات اجتماعی و فرهنگی شهرستان پرداخته و در سال جاری ما حصل این تحقیقات به جمع بندی رسیده است. در این طرح صد آسیب به ترتیب اولویت شناسایی شده اند که سه اولویت اول عبارتند از بیکاری، طلاق و به نظر من ریشه تمام معضلات ریشه در کم دانشی دارد. بر این اساس طرح پایتخت کتاب ایران جدای از عنوان آن طرح بسیار توانمندی است تا با اجرای آن شاهد رشد و تقویت کتابخوانی در شهرستان باشیم تا از این رهگذر بتوان سطح دانش افراد را افزایش داد. بدون شک این امر به کاهش آسیب های اجتماعی نیزخواهد رسید.
چه انتظاری از مردم دارید؟
همانطور که گفتم حوزه فرهنگ عمومی پایه اصلی آن جامعه و مردم هستند چون ماهیت فرهنگ یک امر اجتماعی است. تنها خواسته ام این است که در اجرای طرح ها از مشارکت مردم بهره مند شویم. ضمن اینکه بسیار مایلم از طرحها و پیشنهادات مردم برخوردار شویم و از آنها خواهشمندم طرحها و پیشنهادات خود را بصورت مکتوب به دبیرخانه دائم شورای فرهنگ عمومی واقع در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان ارسال کنند.
نظر شما