خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه: گزارشی از مطالب اصلی صفحات اندیشه روزنامه های صبح کشور را در این مجال بررسی خواهیم کرد.
اعتماد: راهکار توسعه نیافتگی از منظر فلسفه تطبیقی
صفحه سیاستنامه روزنامه اعتماد از نشست نقد و بررسی کتاب «هگل و فیلسوفان ایرانی» آخرین اثر سید حمید طالب زاده، استاد فلسفه دانشگاه تهران که سهشنبه هفتم آذرماه در موسسه شهر کتاب و با حضور رضا داوری اردکانی و محمدرضا بهشتی به همراه نویسنده کتاب برگزار شده بود گزارشی ارائه کرده است. طالب زاده در کتاب جدید خود که در حوزه فلسفه تطبیقی به رشته تحریر درآمده است به معاصرت اندیشه و یافتن راهی برای مشکل توسعهیافتگی ما از منظری فلسفی میاندیشد.
در بخشی از این گزارش داوری اردکانی در مورد کتاب هگل و فیلسوفان ایرانی میگوید: «من قبل از چاپ کتاب را دیده بودم و انتظار آن را نیز داشتم و نگاهم به آن نیز جز تحسین نبود و نیست. کتاب چنان که گفتند یک فتح باب است. مسالهای را مطرح کردهاند که باید مطرح شود. البته کتاب دشوارخوان است و این را دانشجویان دکترای فلسفه تطبیقی که به توصیه من این کتاب را خواندند، میگفتند.. دکتر طالبزاده در این کتاب به نحو مستقیم به سمت این مطلب رفته است و با این توانایی انجام شده که ایشان کانت و هگل را به زبان فلسفه اسلامی برگردانده است و کانت و هگل را ترجمه کردهاند و این کار را هر کسی نمیتواند بکند. بلکه باید منطق و فلسفه اسلامی بداند و هر دو سو را درک کرده باشد. به همین خاطر کاری که ایشان کرده مشکل است»
ایران: فقدان کلان تئوری برای توسعه و متخصصان بیسواد
محمد امین قانعی راد که روز شنبه در مصاحبه با روزنامه اعتماد به آسیب شناسی جنبش دانشجویی و مشخصا انفعال این جنبش پرداخته بود، امروز در کنار حسین ابراهیمآبادی، در میزگرد آسیب شناسی نظام آموزش عالی در روزنامه ایران شرکت کرده است.
قانعی در این گفتگو معتقد است : «با روندی که اکنون در نظام آموزش عالی پیش گرفتهایم خروجی دانشگاهها میتواند «متخصصان بیسواد» باشند؛ فارغالتحصیلانی در حوزههای مختلف که فاقد «سواد آکادمیک» و فاقد «توانایی تشخیص» در رشتۀ خود هستند؛ دانشآموختگانی که دانستهها و محفوظات بسیاری دارند ولی نمیتوانند مسائل را تبیین و تحلیل کنند و در مورد آنها راهحلهای مناسب ارائه دهند.»
حسین ابراهیم آبادی هم ایران بعد از انقلاب را فاقد «کلان تئوری برای توسعه» میداند که همین وضعیت به دانشگاه نیز تسری یافته است. ابراهیم آبادی برای خروج از آنچه «دوره بن بست اصلاحات آموزشی» میداند پیشنهاد میکند تا ۱۰ دانشگاه برتر دور هم جمع شوند و راهحلهایی را برای ایفای نقش محوری در سطح ملی و جهانی ارائه کنند.
این استاد دانشگاه گسترش آموزش عالی را هم مثبت قلمداد میکند و هم معتقد است که ممکن است اثرات منفی داشته باشد: «آموزش عالی گسترش یافته، به هر حال سطح دانش فرهنگی، سطح سواد را بالا میبرد، میزان خشونت را کاهش میدهد در عین حال که، آموزش عالی گسترش یافته معایبی دارد. خود آموزشها اثرات مثبت فرهنگی و اجتماعی بسیاری نیز داشته است.»
صبح نو: مسئولیت های فراملی حوزه انقلابی
این روزنامه در صفحه ۱۴ خود که با عنوان نقد و نظر منتشر میشود گزارشی از کرسی «حوزه انقلابی و مسئولیتهای فراملی» منتشر کرده است. این نشست روز شنبه هفته جاری با حضور صادق حقیقت، عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه مفید و حجت الاسلام بهروز لک استاد این دانشگاه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شده بود.
صادق حقیقت مسوولیتهای فراملی را مجموعه وظایفی میداند که یک نهاد در خارج از دولت ملت به آنها میپردازد که لزوماً با منافع ملی سازگاری ندارد.به نظر حقیقت، حوزه وظایفی دارد که در محدوده جغرافیایی دولت-ملت جا نمیشود و حوزه باید بخشی از نیروهای خود را خارج از مرزهای کشور مورد استفاده قرار دهد.
حجتالاسلام لک نیر مسوولیتهای فراملی حوزه منحصر به مغرب زمین نمیداند و به ظرفیتهای زیادی در نقاط دیگر جهان اشاره میکند. لک معتقد است که باید نگاهی جامعتر از سه گفتمان مطرح شده در رابطه با اسلام و سیاست را مد نظر قرار داد و تقسیمبندی واقعبینانهای ارائه داد.
فرهیختگان: از فلسفه علم تا تمدن رضوی
صفحه آئین و اندیشه این روزنامه دانشگاهی در شماره امروز خود در گفتوگویی با هادی صمدی، استاد «فلسفه علم» واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد، به موضوع فلسفه علم پرداخته است. صمدی که تالیف کتاب «ساختار نظریههای علمی در علوم طبیعی و اجتماعی» را در کارنامه خود دارد در این گفتگو تلاش کرده است تا دریچهای به مباحث حوزه فلسفه علم بگشاید. او در قسمتی از این مصاحبه به در پاسخ به این پرسش «علم چیست و چه تفاوتی با فلسفه دارد» میگوید: این پرسش از ابتدای قرن بیستم و با انقلابهای علمی که در فیزیک رخ داد و شاهد ظهور دو نظریه نسبیت و مکانیک کوانتومی در فیزیک بودیم، جدی شد. پرسش این بود که علم چگونه کار میکند که به چنین دستاوردهای بزرگی دست یافته است. از منظر ایشان علم درحال پیشرفت بود، درحالی که کسی مدعی پیشرفتی مثلا در حیطه ادبیات یا دین نبوده است. پوزیتیویستهای منطقی که شامل دستهای از فیلسوف-دانشمندان بنام آن دوران و عمدتا آلمانیزبان بودند ملاکی معرفی کردند که نهتنها علم را از غیرعلم و شبهعلم جدا میکرد بلکه گزارههای معنادار را نیز از گزارههای بیمعنا جدا میکرد. مطابق ملاک ایشان در حیطه علم گزارهها قابل تحقیق تجربی بودند و میتوانستیم با بهرهگیری از تجربه و آزمایش درستی یا نادرستی آنها را مشخص کنیم. از نگاه ایشان آنچه فاقد تحقیق تجربی بود نهتنها علمی نبود بلکه بیمعنا بود.»
فرهیختگان در بخش دیگری به بررسی کتاب «تمدن رضوی» پرداخته است. «تمدن رضوی: مولفه های تمدن ساز در مکتب سیاسی امام رضا(ع)»آخرین اثر موسی نجفی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است که در پنج فصل به رشته تحریر درآمده است. «تمدن شناسی و تمدن اسلامی»، «مکتب سیاسی امام رضا(ع)»، «فرهنگ شیعی و تمدن رضوی»، «آینده پژوهی تمدن رضوی» و «تمدن اسلامی و غربی» فصل های مختلف این اثر را تشکیل میدهند.
نظر شما