خبرگزاری مهر - گروه استانها: مهدکودک یک عامل مؤثر برای رشد اجتماعی درست و منطقی کودکان است، روانشناسان معتقدند بهتر است کودکان تا پایان ۲ سالگی در محیط خانواده و نزد والدین خود باشند. احساس امنیت روانی اولیه و وابستگی‌های عاطفی باید به صورت صحیح و طبیعی در خانواده شکل بگیرد. از این سن به بعد کودکان به تجربه‌های اجتماعی نیز نیاز دارند. ارتباط با همسالان و آموختن بسیاری از مفاهیم را می‌توان از طریق اجتماع و همسالان برای فرزندان مهیا کرد.
رشد اجتماعی کودک، نحوه ارتباط با دیگران و یادگیری زبان و درک مفاهیم کلامی و غیرکلامی در یک مهدکودک خوب که از معیارهای لازم برای رشد اجتماعی و کلامی کودکان برخوردار باشد، ضروری است.
تأثیرپذیری کودکان در مهد به مراتب بیشتر از خانه و خانواده است. اگر مربیان، افرادی آموزش دیده، کارآمد و متخصص در زمینه تربیت کودکان باشند خواهند توانست به بهترین شکل ممکن کودکان را تربیت کنند و در مقابل اگر مهدها و مربیان حاضر در آن از شرایط لازم برای آموزش درست جامعه پذیری به کودک برخوردار نباشند مدت حضور کودک در مهدها می‌تواند تأثیرات عکس داشته باشد و اینجاست که اهمیت نظارت بر کار مهدهای کودک مطرح می‌شود.
بر اساس بند ۱ ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب بهمن‌ماه سال ۸۰ مجلس شورای اسلامی صدور پروانه فعالیت مهدکودک را بر عهده سازمان بهزیستی نهاده است و ماده ۲۴۴ قانون برنامه پنجم توسعه قانون مذکور را تنفیذ کرده است.
مدیرکل بهزیستی اما معتقد است که در این رابطه هنوز ضعف‌های قانونی وجود دارد و در حالی که طبق قانون تنظیم مقررات کشور مسئولیت صدور مجوز برای مراکز مشاوره از جمله مشاوره‌های ژنتیک و خانواده، مراکز توانبخشی و نگهداری معلولان و از همه این‌ها مهم‌تر مهدکودک‌ها به بهزیستی واگذار شده است اما اشکالات قانونی سبب چند مدیریتی بودن مهدکودک‌ها شده است و در حال حاضر دستگاه‌های دیگری هم در این رابطه از سوی قانون اجازه صدور مجوز مهدهای کودک را دارند که این مسئله تا به حال بحث‌های قانونی بسیاری را ایجاد کرده است.
رضا سلیقه در گفت‌وگو با مهر می‌گوید با پیگیری‌هایی که برای شفاف‌سازی این مسئله و برای جلوگیری از موازی کاری صورت گرفت در نهایت تصمیم بر تفکیک سنی برقرار شد و مسئولیت صدور مجوز مهدکودک‌های زیر سن پیش‌دبستانی به بهزیستی داده شد.
در استان قم اداره کل تبلیغات اسلامی نیز در زمینه مهدهای قرآنی ورود کرده است و این چند مدیریتی بودن مهدهای کودک کار نظارت بر آن‌ها سخت کرده است و از همه مهم‌تر اینکه همین تفکیک سنی هم برای مدیریت بهتر مهدها در عمل رعایت نمی‌شود.
۴۰ درصد مهدهای قرآنی مجوز ندارند
فعالیت مهدهای بدون مجوز اما چالش اصلی نظارت بر مهدهای کودک است، آن‌طور که سلیقه گفته است در حال حاضر حدود ۴۰ درصد مهدکودک‌هایی که با عنوان مهد قرآنی فعال هستند فاقد مجوز هستند که آمار و اطلاعات همه این مهدها با آدرس و مشخصات از سوی بهزیستی به فرمانداری ابلاغ شده است که نسبت به پلمپ و یا نظارت بیشتر بر این مهدها اقدام شود که این اتفاق نیفتاده است.
استاندارد نبودن محیط و فضای مهدهای کودکی که زیر نظر بهزیستی قرار ندارد و یا بدون مجوز فعالیت می‌کنند از مشکلاتی است که مدیرکل بهزیستی استان قم به عنوان یک عامل خطر در این مهدها یاد کرده و افزود: بسیاری از این مهدها مشکل فضا دارند و در محل‌های غیراستاندارد به نگهداری کودکان می‌پردازند و یا آموزش‌هایی که به کودکان می‌دهند تأیید شده نیست و حتی ممکن است آینده کودکان را به خطر بیاندازد در حالی که در مهدکودک‌هایی که با مجوز بهزیستی فعالیت می‌کنند پکیج‌های آموزشی تدریس می‌شود که فیلتر ۸ نهاد مختلف عبور کرده و تأیید شده است.
به گفته وی بر اساس ضوابط صدور مجوز مهد کودک‌ها در بهزیستی کل فضای ساختمان باید ضربه‌گیر داشته باشد و از وسایل غیرفلزی و فایبرگلاس استفاده شود که مورد تأیید اداره استاندارد قرار گرفته باشد و به کار گیری مربیان آموزش دیده که حداقل ۱۷ ساعت دوره آموزشی را گذرانده‌اند نیز از دیگر ضرورت‌های مهدکودک‌های مجاز است.
نظارت بر مهدهای کودک
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان قم هم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، فعالیت این مهدهای فاقد مجوز را به عنوان یک چالش مطرح کرد که نظارت بر آن‌ها از سال ۹۱ زیر نظر کارگروهی که به همین منظور در فرمانداری تشکیل شده بود در دستور کار قرار گرفت، مرحله اول این کار زیر نظر بهزیستی و توسط مدیران مهد کودک‌های مجاز بهزیستی در نقاط مختلف شهر صورت گرفته و یک سری از مراکز غیرمجاز شناسایی شد.
به گفته مریم علیشیری در بررسی‌هایی که در آن زمان انجام شد مشاهده شد که بسیاری از مهدهای فعال مجوز نداشتند و برای مثال فردی گواهینامه تربیت مربی داشته و به استناد به همین مدرک و بدون اخذ مجوز از هیچ کدام از نهادهای مرتبط اقدام به برپایی یک خانه قرآنی کرده بود.
متقاضی صدور مجوز مهد کودک باید حداقل مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های علوم اجتماعی، علوم تربیتی، روانشناسی بالینی یا کودکیاری را داشته باشد
وی افزود: بعد از شناسایی این واحدهای متخلف در مرحله اول برای این مراکز متخلف اخطار صادر شد که بعد از آن یک سری مجوز گرفتند اما تعدادی از این مهدها هم جا به جا شدند یا به فعالیت خود ادامه دادند و کار ساماندهی آن‌ها آن‌طور که باید به سرانجام نرسید و در حال حاضر آمار دقیقی از فعالیت این مهدها در دست نیست.
آن طور که علیشیری گفته است در حال حاضر ۷۰ مهد کودک زیر نظر بهزیستی هستند که از فیلترهای مختلفی گذاشته‌اند و حتی بعد از صدور مجوز نیز دائماً نظارت بر روند فعالیت آن‌ها صورت می‌گیرد.
به گفته معاون امور اجتماعی بهزیستی استان قم صدور مجوز مهد کودک منوط به داشتن شرایط خاصی است برای نمونه کسی که برای اخذ موافقت اصولی راه‌اندازی یک مهد کودک مراجعه می‌کند، باید حداقل مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های علوم اجتماعی، علوم تربیتی، روانشناسی بالینی یا کودکیاری را داشته باشد یا در غیر این صورت باید یک مدیر استخدام کند که دارای این مدرک بوده و دوره‌های آموزشی تربیت مدیر در جهاد دانشگاهی را طی کرده باشد.
به گفته وی حضور به عنوان کارورز در مهدکودک‌ها از دیگر شرایط کسب موافقت اصولی است. علاوه بر این فرد متقاضی باید مجوز حراست، گزینش، گواهی عدم سوء پیشینه، عدم اعتیاد و سلامت جسم و روان داشته باشد و بعد طی همه این مراحل مکانی را معرفی می‌کند که باید از نظر اداره اماکن و کارشناسان مرکز بهداشت استاندارد تشخیص داده شود و در صورتی که همه این موارد را داشته باشد از سوی کمیسیون ماده ۲۶ مجوز فعالیت دریافت می‌کند.
مهدها ارزشیابی می‌شوند
آن طور که وی گفته است ارزشیابی مهدهای کودک بر اساس نظارت مستمر نیز به گونه‌ای است که بر اساس ۵ آیتم ایمنی و استحکام بنا، بهداشت، رعایت قوانین و مقررات، شرایط فیزیکی مهد و نوع آموزش‌های اجرا شده مهدها مورد ارزشیابی قرار گرفته و بر اساس کیفیت تعیین ستاره می‌شوند و که همین ستاره‌ها در تعیین شهریه مهدها هم مؤثر است.
نظارت بر مهدهای زیر نظر بهزیستی با شدت و دقت بسیاری در حال انجام است
علیشیری ادامه داد: هر سال کارگروه تعیین شهریه متشکل از نمایندگان دفتر مدیریت عملکرد و بازرسی، نماینده صنعت معدن و تجارت و مدیرکل بهزیستی تشکیل شده وبر اساس نرخ تورم هر ساله رقمی پیشنهاد می‌کنند که برای تأیید نهایی به سازمان بهزیستی فرستاده می‌شود و با کسب تأییدیه از سوی سازمان به مهدهای کودک ابلاغ می‌شود و مهدها موظف به رعایت آن هستند که امسال با توجه به شرایط سنی کودک از جمله شیرخوار و نوپا و ستاره‌های مهدها این شهریه از ۱۶۰ تا ۲۵۰ هزار تومان متفاوت بوده است.
وی معتقد است که نظارت بر مهدهای زیر نظر بهزیستی با شدت و دقت بسیاری در حال انجام است و همه شرایط فیزیکی و روانی مناسب برای کودک در این محیط‌ها فراهم شده است به طوری که در یک دوره پروانه مهد کودک اگر بیش از یک تذکر دریافت کند پس از تذکر دوم اخطار دریافت می‌کند و پس از دریافت دو اخطار پرونده این مهد به کمیسیون ماده ۲۶ رفته و مهد کودک تعطیل می‌شود.
با این همه اما انگار آفت جزیره‌ای بودن مدیریت‌ها از همان مهدهای کودک هم گریبان گیر بوده است مسئله‌ای که کار نظارت را سخت‌تر کرده و در نتیجه با پایین آمدن کیفیت فعالیت‌ها هیچ بعید نیست که شاهد آسیب‌ها و اتفاقات ناگواری باشیم.
نظر شما