شهرداری ها بنگاه اقتصادی نیستند ؛ مقایسه وظایف و کارکردهای شهرداری در ایران و جهان

دکتر نوید سعیدی رضوانی ، استاد شهرسازی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه دولت به علت حضور تمامی نهادهایش در تهران موظف است قسمتی از هزینه های شهر را تقبل کند ، گفت: شورای شهرها و شهرداری ها باید اختصاص مالیات های شهر به شهرداری را دنبال کنند در حالی که شهروندان وقتی بدانند که مالیات در شهر خودشان مصرف می شود راحت تر مالیات می پردازند.

عضو هیئت علمی گروه های معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد با اشاره به اینکه در قانون شهرداریها مصوب 1334 به این مسئله توجه شده بود که فعالیت های خدماتی شهر بر عهده شهرداری و وظایف امنیتی و سیاسی بر عهده دولت است ، افزود: خدمات محلی باید در اختیار شهرداری ها باشد که در قانون 34 گستره وسیعی داشت که به تدریج با انتقال این وظایف به نهادهای دیگر از وظایف شهرداری ها و به تبع آن از اختیارات آنها کاسته شد.

وی با اشاره به اینکه ذات شهرداری مصوب در قانون 34 تفاوت عمده ای با وظایف شهرداری ها در نقاط دیگر دنیا نداشت تاکید کرد: به دلیل افزایش درآمدهای نفتی و میل دولت به تمرکز گرایی و آموزش ندیدن شهرداری ها و اشکالاتی که در سیستم وجود داشت دولت این وظایف را از شهرداری ها به نهادهای مرتبط به خود منتقل کرد.

این پژوهشگر در مدیریت برنامه ریزی شهری ، در خصوص تفاوت نحوه اداره اقتصادی شهرهای دنیا با شهرهای ایران گفت: شهر باید منبع ثروت و تولید کننده فرصت اقتصادی باشد و نباید به شهر تنها نگاه کالبدی داشت ؛ هر شهری می تواند کسب درآمد کند و برای خود هویت اقتصادی داشته باشد که نمومه بارز آن شهرهای حاشیه جنوبی خلیج فارس است که با استفاده از پتانسیل شهر به درآمد زایی می پردازند.

وی با اشاره به اینکه در شهرهایی مثل تهران که شهرداری در اقتصاد شهر دخالت ندارد و شهرداری در مقابل عمل انجام شده قرار می گیرد ، تاکید کرد: اگر شهرداری دارای اختیارات نباشد و در مراجع اصلی تصمیم گیری حضور نداشته باشد شهر دچار اختلال می شود و در صورت عدم تعادل اقتصادی در شهر باعث هجوم مردم به شهر و از کار افتادن عملکردهای شهر می شود.

سعیدی با بیان اینکه در تمام دنیا شهرداری پیمانکار دولت است و اکثر پروژه های عمرانی از جانب دولت تامین اعتبار می شود گفت: شهرداری های موفق دنیا از طریق مالیات ، عوارض و کمک های دولت نیازهای خود را تامین می کنند ولی در ایران کمک های دولت غالبا دیر اختصاص می یابد که نمونه آن اختصاص نیافتن بودجه تبصره 13 در موقع مقرر است.

وی در خصوص کارکردهای فرهنگی شهرداری با اشاره به اینکه شهرداری های دنیا ارتباط زیادی با شهروندان دارند و در مقابل ارتباط هایی که باعث نارضایتی مردم می شود فعالیت های فرهنگی بسیاری برای شادی و سر زندگی آنها نیز دارند ، تصریح کرد: در تمامی شهرهای دنیا فستیوال ها ، جشنواره های مختلف و اجرای موسیقی های زنده برای پر کردن اوقات فراغت مردم و ایجاد انگیزه و تعلق خاطر به محل زندگی برگزار می شود که از تامین بن غذای دانش آموزان تا تامین سرویس مدارس را در بر می گیرد.

عضو هیئت علمی گروه های معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد با تاکید بر اینکه مهم ترین وظیفه شهرداری در امور فرهنگی بستر سازی برای فعالیت های فرهنگی است گفت: خارج کردن مناسبت های فرهنگی و هنری از فضای بسته و ایجاد امکان ارتباط با این فضاها در زندگی روزمره می تواند ارتباط شهرداری با مردم و ارتباط مردم با شهر را چند برابر کند.

وی جایگاه فعالیت های فرهنگی را در شهرداری دانست و افزود: شهرداری می تواند فعالیت های اجتماعی و فرهنگی بسیار گسترده ای داشته باشد که شهر را به محلی مناسب برای زندگی تبدیل کند.