سفر نخستین گردشگر زن جهان به فضا / حذف پلوتو از سیارات / عبور عطارد از مقابل خورشید

سفر نخستین گردشگر زن جهان به فضا

انوشه انصاری نخستین گردشگر فضایی زن جهان بود که با یک فروند موشک سایوز روسی از پایگاه بایکونور قزاقستان راهی ایستگاه فضایی بین المللی شد. انوشه 40 ساله دست کم 20 میلیون دلار برای انجام این سفر هزینه کرد. وی جایگزین "دایسوکو اینوموتو" ژاپنی شد که به دلایل پزشکی از انجام این سفر بازماند.

پرتاب نخستین ماهواره قزاقستان

قزاقستان نخستین ماهواره خود را در ماه ژوئن راهی فضا کرد. این اقدام جمهوری شوروی سابق غنی از نفت را یک گام به پیوستن به باشگاه کاشفان برجسته فضایی نزدیک کرد.  

پرتاب نسل جدیدی از ماهواره های هواشناسی

پس از ماه ها تاخیر ماهواره هواشناسی سازمان فضایی آمریکا (ناسا) با نام GOES-N در بیست و چهارم ماه می 2006 به فضا پرتاب شد تا امکان پیش بینی بهتر طوفان های شدید و بررسی تغییرات جوی را مهیا سازد. این ماهواره نسل جدیدی از خانواده ماهواره های هواشناسی بود که ناسا و سازمان هوا و اقیانوس آمریکا از سال 1975 تاکنون اقدام به ساخت آن کرده بودند.

انهدام کاوشگر فضایی ناسا

یک طرح ناقص، کاوشگر فضایی Genesis ناسا را که حاوی اتم های بادی خورشیدی در راه بازگشت به زمین بود از کار انداخت. در این میان مهندسان فضایی به دلیل کوتاهی در عدم شناسایی این اشکال به شدت مورد انتقاد قرار گرفتند. اسناد 231 صفحه ای در این خصوص که در ماه ژوئن سال جاری منتشر شد، نشان داد: چترهای نجات این کاوشگر هرگز باز نشد و پس از انجام ماموریت سه ساله خود درخصوص جمع آوری ذرات بادی خورشیدی میکروسکوپی از بین رفت. دانشمندان امیدوار بودند این یافته ها سرنخ های مهمی در زمینه پیدایش منظومه شمسی در اختیار آنها قرار دهد.

منظومه خورشیدی اولیه کشف شد

دو تن از فضانوردان آمریکایی در ماه ژوئن سال جاری حجم بالایی از گاز کربن مرکب با ابری از غبار اطراف یک ستاره جوان و زردرنگ را کشف کردند که نمایانگر منظومه شمسی ما در زمان شکل گیری خود بود. این ستاره با نام "بتا پیکتوریس" و منظومه شمسی اش که سیارات در آن شکل گرفتند، کمتر از 20 میلیون سال قدمت داشت. محققان با استفاده از ماهواره اکتشافات طیف نگار ماوراء بنفش که در سال 1999 پرتاب شده بود، به این کشفیات دست یافتند. وفور گاز کربن در صفحه غبارین اطراف این ستاره به معنای این بود که سیارات شکل گرفته در منظومه آن درست مثل منظومه شمسی خود ما در اولین مراحل شکل گیری غنی از گرافیت و متان بودند.

آزمایش قدرتمندترین موتور حمل کنندگان موشک های فضایی

چین یک موتور قدرتمند جدید و عاری از آلودگی را برای دستیابی به برنامه بلندپروازانه فضایی خود با موفقیت آزمایش کرد. این موتور سه برابر قوی تر از موتورهای موجود بود. این موتور 12 تنی که با هیدروژن مایع و نفت سفید قدرت می گرفت برای انجام سفرهای سرنشین دار آتی فضایی و انجام اکتشافات از کره ماه به کار گرفته می شود.

دیسکاوری دو بار به آسمان رفت

شاتل فضایی دیسکاوری در سال جاری دو بار به ایستگاه فضایی بین المللی سفر کرد و ماموریت خود در زمینه بازسازی این پایگاه فضایی را با موفقیت به پایان رساند. به گفته مقامات ناسا، پرتاب شاتل و بازگشت آن به زمین در جریان اعزام نخست دشوارترین مرحله این ماموریت بود و در آن زمان برای کارکنان ناسا هیچ چیز ارزشمندتر از بازگشت خدمه از ایستگاه فضایی بین المللی به زمین نبود. در جریان سفر دوم دیسکاوری در ماه دسامبر دومین زن هندی تبار به فضا راه یافت. این شاتل با 7 سرنشین خود در سفر دوم نخستین مسافرت شبانه ناوگان شاتل ها پس از فاجعه شاتل کلمبیا در سال 2003 را تجربه کرد. خدمه شاتل در جریان ماموریت دوم 4 پیاده روی فضایی را با موفقیت انجام دادند و در جریان آن صفحات خورشیدی قدیمی جمع شد و نصب صفحات جدید خورشیدی منبع انرژی دائم ایستگاه فضایی بین المللی را مهیا ساخت. در این ماموریت یکی از سرنشینان ایستگاه پس از 6 ماه اقامت در فضا به خانه بازگشت.

پلوتو از دایره سیارات حذف شد

فضانوردان در سال جاری با تصویب رهنمودهای تاریخی پلوتو را از دایره سیارات حذف کردند. پس از مدت ها بحث و جنجال بر سر ماهیت کیهان، انجمن اخترشناسان جهان پلوتو را که از زمان کشف در سال 1930 به عنوان سیاره شناخته شده بود، از چرخه سیارات منظومه شمسی بیرون انداختند. اکنون 8 سیاره کلاسیک با نام های عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون بر منظومه شمسی حکمرانی می کنند.

پرواز موفقیت آمیز آتلانتیس

پس از هفته ها تاخیر در انجام ماموریت شاتل فضایی آتلانتیس، این سفینه به همراه 6 فضانورد خود در نهم سپتامبر به فضا پرتاب شد. این ماموریت در زمره طرح های ناسا برای بازسازی ایستگاه فضایی بین المللی به شمار می رفت. در جریان این ماموریت 11 روزه فضانوردان 3 راهپیمایی فضایی را برای نصب تجهیزات 372 میلیون دلاری به ایستگاه فضایی بین المللی تکمیل کردند. آتلانتیس به همراه سرنشینان خود در بیست و یکم سپتامبر در تاریکی شب در باند فرود قرار گرفت و موجی از شادی را در بین کارکنان ناسا ایجاد کرد.

انتشار مواد شیمیایی سمی در ایستگاه فضایی بین المللی

ژنراتور اکسیژن ایستگاه فضایی بین المللی در سپتامبر سال جاری بیش از حد گرم شد و مواد سمی را به اطراف پرتاب کرد. به دنبال وقوع این رخداد سه تن از سرنشینان ایستگاه پس از 8 سال به ناچار از ماسک و دستکش های اضطراری استفاده کردند. خدمه ایستگاه را با حوله تمیز کردند. پس از دو ساعت زندگی عادی به ایستگاه واقع در 350 کیلومتری بر فراز زمین بازگشت اما این واقعه بزرگترین ترس و دلهره را در دل سرنشینان آن به وجود آورد. 

عبور عطارد از مقابل خورشید

سفر کوتاه هشتم نوامبرعطارد از بین زمین و خورشید چشم ناظرین آسمانی را به روی پدیده نادر نجومی روشن کرد. این رویداد هر 10 سال یک بار به وقوع می پیوندد. این سیاره کوچک در جریان گذر خود از سمت چپ به راست روی خورشید به صورت یک لکه سیاه به نمایش درآمد. گذر 5 ساعته تنها با تلسکوپ های پیشرفته خاص و دوربین های تلسکوپیک آن لاین قابل رویت بود. این گذر در بخش عظیمی از آمریکای شمالی و جنوبی، استرالیا و آسیا قابل مشاهده بود اما ساکنان مناطق اروپا، آفریقا، خاورمیانه و هند به دلیل همزمانی این رویداد با شب از تماشای آن محروم ماندند. گذر بعدی عطارد در سال 2016 به وقوع می پیوندد.