به گزارش خبرنگار مهر، قطب الدین صادقی، هنرمند و استاد دانشگاه در همایش اسطوره شناسی اورامان که شامگاه سه شنبه در سنندن و با حضور کلرشناسان و اقشار مختلف مردم برگزار شد، به ایراد سخن پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود درباره اسطوره شناسی گفت: اغلب اسطوره و افسانه را با هم اشتباه می گیرند، اما این دو خواستگاه کاملا متفاوتی دارند، اسطوره دارای بعدی ماوارء الطبیعی است، اما افسانه ها مربوط به روابط روزمره و جهان مادی انسان هاست.
وی افزود: با این تفسیر روایت پیرشالیار روایتی کاملا اسطوره ای است کە قدمتی چند هزار ساله را داراست و آئینی فرازمینی است.
صادقی عنوان کرد: بیشتر المان ها و نشانه های کردی و مراسم پیرشالیار به ما می گویند کە کردها قبل از زرتشت بر آئین میترایی بودند، مانند حلقه هه لپه رکه یا حلقه دف، همگی اینها اشاره ای است به آئین میترایی که کردها سرسختانە هم از آن دفاع کردند. دین زرتشت بزرگ ترین ضربه را به دین میترایی وارد کرد و بیشتر معناها و مفاهیم میترایی را هم مصادره کرد.
این استاد دانشگاه افزود: هنوز در میان کردها بسیاری از نشانه های دین میترایی باقی مانده است، مثل مکان های که به پیرخزایی یا پیرمحمد یا پیرشالیار معروف هستند. این کلمه پیر نام یکی از مراحل خودسازی انسان در دین میترایی است. بیشتر شهرهای ایران در زمان صفوی ها، این مکان های مقدس پیر را به امام زادها منصوب کردند اما در میان ما کردها هنوز باقی است.
وی گفت: آئین میترایی و معابد آن دارای معابد خاص خویش است، برای مثال من چندین بار به مسجد بارزان در اقلیم کردستان عراق سفر کردم، این مسجد دارای معماری است که کاملا میترایی است و قبلا معبد میترایی ها بوده و بعدها به مسجد تبدیل شده است.
دکتر قطب الدین صادقی در ادامه سخنانش به اهمیت زبان و فرهنگ اورامان پرداخت و گفت: در هیچ جای ایران و کردستان به اندازه اورامان نشانه های آئین میترایی باقی نمانده است. شک نکنید که گویش های سوران و کرمانج زیرمجموعه زبان اورامی هستند و زبان کردی کهن و اصیل همان اورامی است.
وی تاکید کرد: ما امروزه وارثان فرهنگ غنی کردی هستیم که بخش عظیمی از آن در اورامان به یادگار مانده است که باید به زوایای گوناگون زندگی امروزی ما رنگ و گرمی ببخشد. برای نمونه ما به خوبی می توانیم از عناصر و المان های معماری اورامان در بناها و چیدمان شهرهای کردستان استفاده کنیم و چهره شهرها و بناهای امروزی خویش را با خلاقیت و وام گرفتن از معماری اورامی تقویت کنیم.
این استاد دانشگاه افزود: متاسفانه هجوم فرهنگ بیگانه چهره شهرهای ما را به آهن پارهای سردی مانند نمای کامپوزیت یا رومی تبدیل کرده است که هیچ سنخیتی با فرهنگ غنی کردی ندارد.
وی گفت: این در حالی است که معماران ما می توانند از معماری اورامان حتی برای نمای ساختمان ها بهره گیرند که نیازمند خلاقیت هنری و فردی است، درست مانند خلاقیت هنری و فردی استاد هادی ضیاء الدینی که توانست مجسمه سازی کردی و هویت تصویری ما را زنده کند.
نظر شما