خروج ترامپ از برجام اشتباه محض بود/ هزینه سنگینی متوجه آمریکا است

خبرگزاری مهر- گروه بین الملل-جواد حیران نیا: چندی پیش نخست وزیر رژیم صهیونیستی که زرادخانه هسته ای آن در دیمونا برای جهانیان شناخته شده است در ادامه نمایش های مضحک خود در خصوص ایران، مدعی شد که اسرائیل به «اسناد و مدارک» پیشرفت محرمانه هسته‌ای ایران دست یافته که نشان دهنده «فریب جهانیان» از سوی تهران است.

این در حالی است که وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد اظهارات نخست وزیر اسرائیل تکرار اطلاعات قدیمی است که قبلا توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد بررسی قرار گرفته بود.

در خصوص ادعاهای بنیامین نتانیاهو خبرنگار مهر گفتگویی با«متیو بان» مشاور وزارت انرژی آمریکا انجام داده  که در ادامه می آید. «بان» استاد دانشگاه هاروارد و از اساتید برجسته هسته ای به شمار می رود.

*آیا اسناد ارائه شده توسط بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل حاوی نکات جدید درباره برنامه هسته ای ایران بود؟ همانگونه که مطلع هستید «اولی هاینونن» معاون سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرده که برخی از این اسناد را در سال ۲۰۰۸ میلادی در جلسه محرمانه شورای حکام به این نهاد ارائه داده است و آژانس نیز درباره آن تصمیم گیری کرده و لذا این اسناد چیز جدیدی نیست. نظر شما چیست؟

نمای کلی آنچه نخست وزیر نتانیاهو شرح داد قبلا نیز بیان شده بود: یعنی ایران یک بار یک برنامه پژوهشی داشت که بر تسلیحات هسته ای تمرکز می کرد که شامل بسیاری از عناصر کلیدی مورد نیاز جهت طراحی و تولید یک بمب هسته ای می شد. باید گفت اسناد ارائه شده توسط نتانیاهو دقیقا همان اسنادی نبود که آژانس بین المللی انرژی اتمی در گذشته داشت، بلکه شامل مجموعه گسترده تر و جدید تر از اسناد گذشته بود.

آژانس بین المللی انرژی اتمی وظیفه ای سنگین و مهم جهت تایید و بررسی این اسناد در کنار سایر اسناد موجود در آژانس، از جمله نامه ها، تاسیسات، مکان ها، پروژه های تحقیقاتی و غیره خواهد داشت. با این حال حتی اگر اسناد جدید بهتر و موثق تر باشند، این اسناد دلیل محکمی جهت پایبند بودن گروه ۵+۱ و ایران به برجام هستند.

نگرانی گروه ۵+۱ توانایی بالقوه ایران جهت ساخت تسلیحات هسته ای بوده که این نگرانی باعث تحریک آنها جهت  انجام مذاکرات برجام می شود. اگر این نگرانی افزایش یابد محدودیت های توافق در مورد توانایی ایران جهت تولید مواد بمب هسته ای بالقوه افزایش یافته، ترتیبات تصدیق گسترده تر شده، ممنوعیت انجام فعالیت های خاص مرتبط با طراحی تسلیحات هسته ای افزایش یافته و سازوکار حل اختلاف از آنچه قبلا بود ارزشمندتر می شود.

ایران در صورتی از برجام نفع می برد که بتواند اعتماد کافی جهت کاهش خطر تحمیل مجدد تحریم های بین المللی علیه آن  یا حملات نظامی به تاسیسات هسته ای آن ایجاد نماید. در حال حاضر اعتماد سازی از طرف ایران بسیار مهم تر از گذشته می باشد.

*اما با استناد به اسناد خود آژانس در مورد پروژه موسوم به «آماد» فعالیت این پروژه در سال ۲۰۰۳ میلادی متوقف شده است. اگر به آژانس اعتماد دارید این نهاد چنین نظری داده است. لذا چرا نتانیاهو بر موضوعی دست گذاشته که پرونده آن توسط آژانس بسته شده است؟

آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش ۲۰۱۵ خود در این مورد، نتیجه گیری نمود که ایران در زمینه توسعه یک دستگاه انفجار هسته ای فعالیت نموده و این اقدامات قبل از سال ۲۰۰۳ انجام شده بود اما واقعیت این است که برخی از اقدامات مرتبط با ساخت دستگاه انفجار هسته ای بعد از سال ۲۰۰۳ انجام شده بود.

اسرائیل ادعا می کند که مجموعه گسترده تری از اسناد مرتبط با این برنامه را بررسی نموده است. از آنجایی که توافق هسته ای ایران اخیرا اهمیت زیادی پیدا نموده اسرائیلی ها بیشتر مانور می دهند. البته اسرائیل زمان انتشار این اسناد را طوری تنظیم نموده که بتواند ترامپ را به خروج از برجام متقاعد کند.

*کاخ سفید اسناد ارائه شده توسط نتانیاهو را معتبر دانسته است و بر این اساس اسناد نتانیاهو به نوعی اقناع افکار عمومی را برای خروج ترامپ از برجام را فراهم کرد. نظر شما چیست؟

مطمئنا زمان انتشار اسناد مهم بوده و  جهت متقاعد کردن ترامپ تنظیم شده است.

*در مورد تصمیم ترامپ در خصوص خروج از برجام چه نظری دارید؟

ترامپ از برجام خارج شد و تحریم های هسته ای امریکا باز علیه ایران تحمیل خواهد شد. خروج از برجام یک اشتباه محض بود که امنیت ملی امریکا را تهدید می کند.

به نفع ایران است که برجام را حفظ کند تا بتواند امریکا را به نقض آن متهم نموده و از تحمیل مجدد تحریم های بین المللی توسط کشورهای دیگر یا حتی حملات نظامی پیشگیری کند.

*نتانیاهو معتقد است که ایران مطابق برجام عمل نکرده و نقض برجام از سوی تهران صورت گرفته است. الان این پرسش مطرح است که مرجع صلاحیت دار در خصوص پایبندی ایران به برجام، «آژانس بین المللی انرژی اتمی» است یا «اسراییل»!؟

نتانیاهو به طور صریح ادعا نکرده که ایران برجام را نقض کرده است البته تا آنجا که من اطلاع دارم. آژانس بین المللی انرژی هسته ای به طور مکرر تایید کرده است  که ایران به تعهدات خود در قبال برجام همچنان پایبند است.