حاتم عسگری، ردیف دان موسیقی آوازی ضمن بیان این مطلب درباره کیفیت اجرای موسیقی در آئین های عاشورایی گفت : تعزیه خوانی و اجرای موسیقی در آئین های عاشورایی از گذشته های دور رواج داشته اما امروز به دلیل نادیده گرفته شدن این هنر و بویژه موسیقی سالم در مراسم و محافل عاشورایی بسیاری از آئین ها دچار فراموشی شده است.
وی افزود : سه نوع اصلی از موسیقی مذهبی، مداحی ، روضه خوانی و تعزیه خوانی وجود دارد که هر یک از انوع موسیقی در دوران قاجار توسط استادان برجسته موسیقی به کار برده می شد.
این ردیف دان موسیقی در ادامه به رواج رادیو در بین مردم اشاره کرد و گفت : با تاسیس رادیو مداحی در سطح گسترده ای رایج شد و در همین دوران بود که موسیقی در تعزیه خوانی و مداحی به وسیله افراد نا بلد به عنوان مداح و یا حتی کارشناس دچار پس رفتگی و یا به عبارت بهتر در سطح ماند و تمام میراث به جا مانده از آثار استادان برجسته رفته رفته از بین رفت.
حاتم عسگری درباره کاربرد موسیقی در تعزیه خوانی و مداحی گفت : یکی از مسائلی که همواره به موسیقی مذهبی لطمه های جبران ناپذیری وارد کرده است نا آگاهی مداحان و طراحان تعزیه نسبت به اصول والفبای موسیقی در نوحه خوانی و یا تعزیه است و در موارد بسیاری دیده شده که مداحان نمی دانند در بیان وصف حال امام حسین(ع) و یارانش از چه مقامی و در چه دستگاهی باید مداحی و تعزیه خوانی کنند.
وی همچنین تصریح کرد : چندی پیش سه تعزیه در توصیف اوضاع طفلان مسلم ، جوان کربلا علی اکبر و همچنین سقای کربلا حضرت ابوالفضل به سازمان یونسکو فرستادم که در این سه تعزیه بنابر دلایل منطقی در روایت تاریخی شهادت امام حسین(ع) و یارانش از دستگاه های مختلف استفاده کردم ، به عنوان مثال برای بیان داستان طفلان مسلم به دلیل اینکه هنوز واقعه اتفاق نیفتاده بود از دستگاه ماهور ، برای رشادت های علی اکبر جوان کربلا به دلیل جوانی ایشان از چهارگاه و در نهایت برای شرح دلاوری و شجاعت حضرت ابوالفضل از دستگاه همایون استفاده کردم.
این مدرس موسیقی آوازی در پایان به تربیت نیروهای علاقمند به موسیقی مذهبی اشاره کرد وگفت : در زمان ناصر الدین شاه برای حفظ این هنر از سراسر ایران استادانی را جمع کردند این اساتید که معین البکا نام داشتند شاگردانی را تربیت می کردند و این شاگردان ادامه دهنده راه پیر خود در تعزیه خوانی و مداحی بودند و به نظر من حالا هم مسئولان برای دوام و بقای این فرهنگ دینی و قومی باید به فکر تربیت نیرو های علاقه مند و کارآزموده در این زمینه باشند چراکه هنر نمایشی و موسیقایی تعزیه به عنوان فرهنگ عاشورایی برای ثبت در یونسکو همواره مورد توجه بوده است بنابراین مسئولان باید برای اعتلای این هنر قدم های شایسته ای بردارند.
موسیقی عاشورایی نیاز به الگو سازی دارد
حجت الاسلام محمد علی کیاسری پژوهشگر موسیقی مذهبی ضمن بیان این مطلب درباره کیفیت اجرای موسیقی در آئین های عاشورایی گفت : جایگاه بزرگان دین و البته شرح بیان واقعه عاشورا بزرگ تر از آن است که دستمایه موسیقی و نوحه خوانی های ضعیف و مبتذل شود، ولی می بینیم که فرهنگ غنی تعزیه و همچنین موسیقی عاشورایی در حال از بین رفتن است و جایگزین آن نوعی از موسیقی بی هویت و به اصطلاح موسیقی لوس آنجلسی شده است.
مولف کتاب "تعزیه در ترازوی تحقیق و تطبیق" در ادامه به وجود هفت دستگاه موسیقی در هنر نمایشی تعزیه اشاره کرد و گفت : موسیقی دستگاهی ما مدیون هنر نمایشی تعزیه است در واقع حفظ و بقای دستگاه ها وآوازهای موسیقی دربیان و توصیف واقعه کربلا و شرح حال بزرگان در این حماسه دینی بوده وهمواره مکمل یکدیگر هستند که به صورت آموزشی آن هم از نوع سینه به سینه توسط استادان تعزیه خوان باقی مانده است ولی امروزه به دلیل کم توجهی هایی که از سوی مسئولان صورت گرفته است حفظ و اشاعه این هنر مردمی با نوعی سهل انگاری مواجه شده است و متاسفانه این کاهلی باعث شده که بسیاری ازاستادان شبیه خوان و تعزیه خوان که گنجینه هایی ارزشمند از این هنر را با خود دارند به دست فراموشی سپرده شوند.
این پژوهشگر در پایان به برنامه ریزی های فرهنگی اشاره کرد وگفت: با حرف و حدیث و شعار دادن کاری از پیش نمی رود باید با نمونه و الگو سازی های مناسب از طریق رادیو و تلویزیون فرهنگ غنی تعزیه خوانی و موسیقی عاشورایی را به میان مردم ببریم تا نوحه خوان ها هم از این الگوی درست و سازماندهی شده بهره ببرند.
نظر شما