به گزارش خبرگزاری مهر، مؤسسه بین‌المللی قدس در سوریه، نشست علمی «نقش مهاجران از قدس و تلاش‌های علمی آنها در دمشق» را با سخنرانی نزار اباظه، نویسنده و مورخ سوری، در محل کتابخانه ملی اسد برگزار کرد. این نشست با حضور شخصیت‌های علمی و فرهنگی سوری و فلسطینی و نیز محمدهادی تسخیری، وابسته فرهنگی ایران در دمشق، برگزار شد.
نزار اباظه در این نشست گفت: مهاجرت خانواده‌های مقدسی به دمشق، تأثیر فراوانی بر وضعیت علمی این شهر داشته به ویژه در دو قرن ششم و هشتم هجری یا ۱۲ و ۱۴ میلادی که نمونه‌های بارز این تأثیر با ساخت مراکز علمی مقدسی مانند «دیر المقادسه» و «مدرسه عمریه» مشهود است.
وی درباره دیر المقادسه، عنوان کرد: بعد از مهاجرت خانواده مقدسی‌ها در سال‌های ۵۵۱ هجری (۱۱۵۷ م) به ریاست بزرگ خاندان و فقیه این خانواده (شیخ احمد بن قدامه) به شهر دمشق، این خانواده مرکز این دیر را در خارج از محدوده شهر دمشق و در دامنه کوه قاسیون بنیان گذاشتند. بعد از توسعه این شهر این منطقه به نام الصالحیه معروف شد و در داخل این دیر، مدرسه‌ای ساختند که در کتب تاریخی به اسامی مختلفی مانند دیر الحنابله، منسوب به مذهب خانواده، دیر المقادسه، منسوب به مسکن اصلی خانواده و دیر الصالحیه، منسوب به اهل صلاح بودن این خانواده از آن نام برده شده است.
اباظه ادامه داد: این مؤسسه علمی را شیخ ابوعمر المقدسی حنبلی بنا کرد که به تدریج این مؤسسه علمی توسع یافت و یکی از ویژگی‌های بارز آن آموزش زنان در این مؤسسه علمی بود. معروف‌ترین زنان دانشمندی که زنان را در این مؤسسه علمی آموزش می‌دادند، حبیبه، دختر شیخ ابی‌عمر المقدسی و خواهرش آمنه بنت ابی‌عمر، بودند.
وی افزود: همچنین این دیر موقوفاتی داشت که از درآمد این موقوفات، مخارج دیر تأمین می‌شد. این دیر سرانجام در سال ۶۹۹ (۱۳۰۰ م) توسط تاتارها مورد حمله قرار گرفت و بسیاری از زنان آن اسیر شدند.
این نویسنده و محقق در خصوص مدرسه عمریه هم بیان کرد: شیخ ابی‌عمر محمد بن قدامه مقدسی این مدرسه را نزدیک دیر حنابله و در سال ۶۰۷ (۱۲۱۱م) ساخت. البته در رابطه با بانی این مدرسه بین مورخین اختلاف وجود دارد.
وی افزود: ابن‌عمر مقدسی این مدرسه را برای تدریس قرآن کریم، فقه و حدیث و موضوعات دیگر دینی، وقف کرد و از درآمد وقفیات این مدرسه، به اساتید و طلاب به مقدار لازم لباس و خوراک به صورت مجانی می‌داد. بعدها اوقاف این مدرسه بیشتر شد به گونه‌ای که درآمد وقفیات این مدرسه خیلی بیشتر از سایر درآمد وقفیات مدارس آن زمان شد.
در حاشیه این نشست محمدهادی تسخیری، وابسته فرهنگی ایران در دمشق با محمد بحیصی، رییس جمعیت دوستی ایران و فلسطین و غسان، رایزن فرهنگی سابق سوریه در ایران به گفت‌وگو و مذاکره پرداخت.
نظر شما