خبرگزاری مهر - گروه استان ها، محمدحسین نیکوپور: سینما همیشه پر است از جذابیت؛ برای آنهایی که سودای ساخت فیلم و شهرت دارند، برای آنهایی که به سینما به چشم یک سرگرمی نگاه می کنند، آن هایی که از بر آن سود می برند، برای افرادی که فیلم و سینما را بخشی از فرهنگ کشور می دانند، اهالی اندیشه و حتی مدیرانی که کارشان سینماست و حتی کسانی که اهل حاشیه سازی هستند که این در حال و روز فرهنگ کشور ما نیز، بسیار دیده می شود.
مهگان فرهنگ فعال سینمایی و نماینده «سیفژ» در گفت و گوی تفصیلی با خبرنگار مهر به بازخوانی آنچه جشنواره فیلم فجر در طول ۱۸ دوره برپایی پشت سرگذاشته و به بیان دیدگاه های خویش به عنوان یکی از مخاطبان این جشنواره که اینک مسئولیت بخشی از آن را برعهده دارد پرداخت.
وی در ابتدا، عنوان می کند:وقتی جشنی که محور آن سینماست و کار خود را شروع می کند، قطعا افراد زیادی در شکل دهی این حرکت نقشی دارند و تلاش می کنند اما یک نکته مهم را باید در نظر گرفت که آیا این مدیریت در یک رویکرد فرهنگی از سطح کلان خود که وزارتخانه است تا یک سینما و افرادی که صف می کشند تا بتوانند بروند و فیلمی که در ذهن تصورش را می کنند ببینند، موفق عمل کرده و می کند یا نه؟! یا این قصه همان قصه است؟! آیا افراد متخصص در تیم های اجرایی هستند یا صرفا با تیم یک شخص می آیند و می روند یا اینکه یک برون سپاری یا واگذاری صورت می گیرد و خب یا این قصه خوب به اجرا می رسد یا بد؟ آیا موافقان و مخالفان مجریان دارای اخلاق حرفه ای هستند.
نمی توان از نوع نگاه حرفه ای و قدرت مدیریت غافل بود
مهگان فرهنگ فعال سینمایی و نماینده «سیفژ» معتقد است که اگر کسی هم نقدی دارد یا مخالفتی باید با استدلال و دلایل مستند و بی حاشیه نقد کند یا ابراز بیان که متاسفانه ما این نوع نگاه را نداریم و شاهدیم که گاهی بی اساس به جایی یا شخصی حمله می کنیم. اما در راستای اجرای یک جشنواره که باز می دانیم با سختی های فراوان روبروست نمی توان از نوع نگاه حرفه ای و قدرت مدیریت مجموعه ای که اجرای جشنواره را پذیرفته است و گروهش غافل بود. یادمان باشد که در مراکز استان ها جشنواره از مراسم و حاشیه های داوری و برخی مسایل این چنینی بدور است.
آیا این صنعت سودآور با نگاه فرهنگی جشنواره ای می تواند به تربیت مخاطب بپردازد؟ ما بعد از اینکه دبیر جشنواره یا عوامل آن صحبتی را درباره آغاز بکار جشنواره می کنند شاهد یک رویداد عجیب هستیم که بلیط ها فروش می رود و خیلی زود این فروش بسته می شود. اما بعد حاشیه هایی را برای فروش بلیط خواهیم داشت.
این هنرمند شیرازی می گوید: من همیشه برایم یک سوال مطرح است آیا در طول اکران این فیلم ها در سال هم این افراد حاضرند این قیمت ها را برای بلیط ها بدهند؟! چرا سینمای ایران و جشنواره فجر بعد از گذر ۳۶ دوره در کشور و ۱۸ دوره در شیراز و بعد از پشت سرگذاشتن این همه آزمون و خطا، همچنان در «جذب مخاطب» موفق عمل نمی کند. منظور من بحث فروش بلیط های جشنواره نیست، منظور تاثیری است که یک جشنواره بر مخاطبان خود باید بگذارد. البته در بحث فروش هم بعدا خواهم گفت. به عنوان مثال من یا شما و یا دیگر دوستان گاه شاهدیم و جریان های را هم می بینیم که واقعا ناراحت کننده است. به عنوان مثال دانشجویی که از اهالی سینما و هنر است و یا مخاطب اصلی و سالم سینما پشت در می ماند و خانواده ای با فرزندی که بغل دارد وارد سینما و فلان سالن می شود و بدون انکه بداند فیلمی را می بیند، که اصلا با سطح اندیشهی او همسوست یا نیست یا می بینیم همیشه که تعدادی بلیط هست که از گوشه و کنار به آنهایی که باید داده شود، داده می شود و هیچ گاه آن افراد را سازنده در رشد و تعالی فضای فرهنگی و سینمایی شهرمان نمی بینیم. فقط قرار است یک شب هم آن ها لذتی ازسینما ببرند. حال یا فیلم مناسب احوالشان است یا نیست. اما این وسط چند مخاطب دیگر که متعلق به آن فضا هستند و می خواهند فیلم ببینند، از گریه و پچ پچ های آن ها جز عدم تمرکز چیزی دستگیرشان نشود.
جشنواره ها در تربیت مخاطب موفق عمل کرده اند؟
فرهنگ گه مسئولیت بخش «سیمرغ و پروانه» جشنواره فیلم فجر شیراز را برعهده دارد، می افزاید: چرا که امسال نگاهی دیگر قرار است به اجرای جشنواره شود و در خبرها چیزهای جدیدی از مدیریت جشنواره شنیدیم. پس متولیان سینمایی در سطح کشور و شهر، چقدر با جشنواره هایشان در تربیت مخاطب موفق عمل کرده اند؟
وی می افزاید: البته همیشه کم و کاستی ها وجود دارد و ما باید به زحمت تیم اجرایی هم همیشه دقت کنیم. اما من مثالی را می زنم؛ سال گذشته شاهد اولین بخش سیمرغ پروانه بودیم، به تالار حافظ سری زدم و دیدم که به هیچ عنوان اتفاق خوشایندی در این راستا نیفتاده اگر چه در تهران هم بخاطر تعطیلی مدارس این پروژه موفق نبود اما اینجا چرا؟ با اینهمه شور و انرژی مدیران و مسوولان آموزش و پرورش و مدارس که دانش آموزان سینمادوست و سینماگر موفق چرا موفق عمل نکردند؟ طی تماسهایی که با دست اندرکاران بنیاد سینمایی فارابی و کودک در تهران داشتم با چیزهای متناقضی از طرف دوستان برگزار کننده در شیرازروبرو شدم که امیدواریم این بخش که امسال کارهای خوب و جدیدی بویژه سه فیلم انیمیشن جدید را در خود دارد به خوبی و با درایت در شیراز اجرا شود.
اگرچه شیراز در طی این سال ها با همزمانی جشنواره فیلم رشد و کارهای بین المللی که در حوزه سینما و انیمیشن برای بچه ها کرده است چهره خود را کمی متفاوت نشان داده است ومدیران فرهنگی و پرورشی اداره کل آموزش و پرورش هم اقداماتی شایسته در این راستا انجام داده اند، به گفته مهگان فرهنگ، شما خودتان بهتر از هر کسی می دانید که هر جایی برای ورود هر شخصی مناسب نیست و متاسفانه امروز، دوستان فرهنگی و هنری ما کودکان را سپر ژست های روشنفکری و بهتر است بگویم ارایه خود و حتی منفعت طلبی و در جاهایی حتی حاشیه سازی کرده اند. اگر مسئولین و سیاستگذاران فرهنگی شهر دقت کنند می توانند از منظر کودکان و نوجوانان دست به تربیت مخاطب برای سال های آینده بزنند. کودکانی که به سینما می روند و لذت حضور در جشنواره تخصصی فیلم کودک و نوجوان دارند با دیدگاهی دیگر بزرگ می شوند و الگوپذیری دارند که در آینده الگوسازها و تاثیرگذارهایی خواهند شد.
جشنواره می تواند مفید برای جریان سازی در اقتصاد سینما باشد
وی با بیان اینکه جشنواره می تواند مفید برای جریان سازی در اقتصاد سینما که از مباحث اقتصاد هنر است باشد، عنوان می کند: اخیرا بحثی بنام اقتصاد هنر داریم که عده ای هم مدعی اند که آن را می دانند باز من اینجا می پرسم چقدر از این مخاطبان و کارشناسان، اساتید و آنهایی که در گوشه و کنار مشغول پرداخت به اقتصاد هنر هستند از ضریب ها، فروش، اکران، درجه بندی فیلم، زمان اکران و سودآوری سینما و بازگشت به عرصه اقتصاد کشور و هنر ایران اطلاع دارند. آمار فروش مهم است؟ خب به فرض که مهم باشد آیا این سودآوری به نگه داشتن دیگر بخش های سینمای ایران کمکی می کند یا نه ؟ آیا دوستان اقتصادگر ما کنش های چند سویه یک اثر هنری یا فیلم را بر رشد و تعالی کشور در نظردارند. به عنوان مثال فیلمی که با موضوعی ساخته می شود و رونقی فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی به مواردی را می دهد. چه کسانی در حوزه اقتصاد سینمایی در شیراز موفق عمل کرده اند. اگر چه ممکن است مخاطبان بگویند ما اینجا نه پخش کننده هستیم نه تهیه کننده نه چیز دیگر... اما منظور عملکرد همین چند مکان پخش سینمایی در همین شهر است که ترجیح می دهم تک تک اسم نبرم. اما کمی نگاه کنیم و با دقت تحلیل کنیم و ببینیم چقدر توانسته ایم در دعوت مخاطب و خرید بلیط و در کنار آن چرخش بخش های جنبی یک سینما موفق عمل کنیم. آیا زمان آن نرسیده یک رویکرد دقیق تری در باب اقتصاد سینمایی و حتی اقتصاد جشنواره داشته باشیم؟
مسئول بخش سیمرغ و پروانه هجدهمین جشنواره فیلم فجر شیراز می گوید: هنوز عده ای توقع دارند بلیط رایگان بگیرند و به سینما بروند و متاسفانه این نوع از رفتار در بین فرهیختگان سینما و اهالی آن بیشتر دیده می شود. حاضر نمی شوند از سینمای مستقل حمایت کنند اما خودشان متقاضی کمک از طرف مدیران هستند. تا وقتی نگاهمان به این شیوه است که باید همه چیز رایگان در اختیار ما قرار بگیرد، چیزی درست نمی شود. ما خودمان باید خودمان و فضای فرهنگی مان را بسازیم. بلیط می خریم که به اقتصاد فیلم، سینما، فرهنگ، صاحب سینما و عملا افرادی که در آن مجموعه کار می کنند، کمک کنیم. سینما حتی اگر دولتی باشد و کارمندانش استخدام دولت وقتی چرخش نگردد، فشار و ناراحتی اش همه را تحت الشعاع قرار می دهد. اما فضای خصوصی تلاش خود را در کیفیت بهتر، احترام به مخاطب انجام می دهد. بدین ترتیب می بینیم یک مکان با نگاهی متفاوت، کلان و فرهنگی تبدیل به محفلی برای رونق فرهنگی، هنری و حتی اقتصادی شهر می شود و کارآفرینی هم می کند این از مزایای این هنر تسخیرکننده می باشد.
فرهنگ در ادامه اضافه می کند: اینجا به عنوان مثال می گویم که آنچه در گزارشهای آماری مورد استناد مدیران سینمایی قرار میگیرد بیشتر ناظر به مقایسه فروش سینما در سالهای متمادی و قیاسی درونی است و میزان سوددهی و فروش سینماها در قیاس با هزینههای جاری سینماداران، تولید در سینما و به ویژه تورم عمومی در جامعه و همچنین افزایش قیمت بلیت سینماها در نظر گرفته نمیشود یا اگر هم گرفته میشود بخشی از عناصرالمانهای اصلی نیست. آیا به تناسب رشد جمعیت جوان و تحصیلکرده سینمایی و علاقمند مکان ارایه فیلم برای مخاطبان جشنواره مهیاست که خب در شیراز از طرفی ناراحت می شویم برای برخی از سینماهایی که دیگر در جمع جشنواره نیستند و خوشحالیم بخاطر ورود مکان های جدید و مدرن و کاربلد.
برای سینما رفتن فیلم خوب تولید شود
وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر که آیا در این رویداد جایگاه خبرنگاران، منتقدان، برخورد روزنامه ها و سایت های خبری مناسب که اصول خبرنگاری و نگاشتن خبر را بلدند در مکان برگزاری جشنواره یا «کاخ جشنواره» به خوبی ارج نهاده شده یا باید باز قصه همیشگی بدنبال جای پارک برای ماشین هایشان یا صدرو کارت هایی که ممکن است به سالن راهشان ندهند بر قرار باشد؟ آیا مکانی برای حضور آن ها در نظر گرفته شده؟ آیا رسانه ها در پوشش خبر می توانند خوب پوشش دهند یا آن هم به شیوه های همان قصه های قبل و همان است که بود پیش خواهد رفت؟ می گوید: اینجا روی سخنم با متولی اصلی فرهنگی کشور است و به همان ترتیب تا پایین با توجه به این که سینمادار، سینماگر و مخاطب سه ضلع مثلثی هستند ودر بحث تولید تا گیشه این ارتباط وجود دارد؛ آیا کاری شده که در صنعت سینما رضایت هر سه آنها جلب شود. مخاطب به عنوان مصرف کننده محصول سینما معتقد است برای سینما رفتن باید فیلم خوب تولید شود و در کنار آن قیمت بلیت سینماها باید مناسب با درآمد قشر متوسط و پایین جامعه در نظر گرفته شود. این درحالی است که بلیت سینما به قدری گران است که یک خانواده ۴ نفره در طول سال تنها یک یا دو بار به سینما می رود و از سوی دیگر کیفیت برخی فیلم ها آن قدر پایین است که مخاطب تمایلی ندارد چنین هزینه ای را برای دیدن فیلم های نامناسب پرداخت.
این کارشناس ارشد ارتباط تصویری در پایان معتقد است: آیا زمان آن نرسیده که ویترین سینمای ایران که جشنواره ی فجر است، بتواند مخاطبانش را در همین روزهای جشنواره به سینما بکشاند و در طول سال نیز این حضور تشویق و ترغیب شود؟ یا اینکه ما حضور پرشوری در فجر داریم و در طول اکران های سال بدون رونق یا کمرنگ بماند. آیا ما یک نگاه دیگر در فجر سی و هفتم کشوری و هجدهم شیراز در ۹۷ خواهیم داشت؟
به گزارش خبرنگار مهر، هجدهمین جشنواره فیلم فجر شیراز با نمایش ۱۹ عنوان فیلم بخش های سودای سیمرغ و نگاه نو کار خود را از ۱۲ بهمن ماه جاری آغاز کرد.
نظر شما