مستند برگزیده باید بیان سینمایی داشته باشد

مجتبی راعی در خصوص ویژگی بهترین فیلم مستند سال (جایزه شهید آوینی) به خبرنگار مهر گفت: "در وهله نخست کیفیت مستندی که برای دریافت این جایزه معرفی می شود بستگی این مسئله دارد که چه نوع آثاری با چه مضامین و ساختاری از سوی مستندسازان برای کسب این جایزه به دبیرخانه ارسال می شوند. نحوه نگرش و اولویت های اعضا هیئت داوری نیز در این انتخاب بی تاثیر نیست. به هر حال هر گروه داوری سلیقه خاص خود را دارد."

سازنده "سفر به هیدالو" تاکید کرد: "یک اثر مستند برگزیده باید از زبان سینما در ساختارش بهره برده باشد. انتخاب موضوع مناسب باید با بیان تصویری همراه شود. به گونه ای که فیلم توانایی برطرف کردن نیاز مخاطب به بیشتر دانستن را داشته باشد و این از ویژگی های بهترین اثر مستند سال است."

وی در خصوص نقش و تاثیر این نوع جوایز و جشنواره ها در اعتلا سینمای مستند اظهار داشت: "هر جشنواره یا جایزه ای که به خاطر سینمای مستند برگزار شود و جنبه فرمایشی و رفع تکلیف نداشته باشد در رشد و گستری سینمای مستند موثر است. در سال های اخیر شاهد برگزاری مراسم و جشنواره هایی بودیم که پس از برگزاری چند دوره تعطیل شده اند، اما اگر یک جایزه هدفمند طراحی شود و به صورت مستمر به فعالیت بپردازد و افراد حرفه ای این عرصه در بخش داوری و انتخاب آثار حضور داشته باشند و استقلال رای داوران نیز حفظ شود، به یقین تاثیر مثبتی بر سینمای مستند خواهد داشت."

این کارگردان در مورد نیاز برگزاری یک جشنواره تخصصی برای سینمای مستند با توجه به رشد قابل ملاحظه آثار مستند در چند سال اخیر توضیح داد: "فیلم های مستند ایرانی در یکی از بخش های جشنواره فجر به نمایش درمی آیند و مورد ارزیابی قرار می گیرند، اما فیلم های مستند در هیاهوی آثار سینمای داستانی مجالی برای دیده شدن پیدا نمی کنند. این مسئله لطمات زیادی به سینمای مستند می زند. به نظر من در شرایط کنونی ضرورت برگزاری یک جشنواره مستقل با حضور آثار مستند به شدت احساس می شود، ولی نباید در ابعاد محدود و کوچک برگزار شود."

وی در خصوص بررسی سینمای مستند و داستانی گفت: "متاسفانه آثار مستند در بیشتر مواقع  فقط جذابیت خود را از انتخاب موضوع می گیرند و کمتر سایر استانداردهای حرفه ای در آنها رعایت می شود. البته اگر سینمای مستند جایگاه واقعی خود را پیدا کند، به طور قطع به رشد سینمای داستانی هم کمک خواهد کرد. اگر عنصر تحقیق که یکی از ویژگی های سینمای مستند است، به ارزش واقعی خود دست پیدا کند، به یقین آثار داستانی هم با تحقیق بیشتری ساخته می شوند."

راعی در خصوص نقش و جایگاه شهید آوینی در تولید آثار مستند ایرانی اعلام کرد: "یکی از نخستین ویژگی های هنر برخورداری از صداقت است. با توجه به شناخت و نزدیکی که با شهید آوینی داشتم چیزی که در او به خوبی دیده می شد، صدق و درد بود. وی به هیچ وجه فردی رفاه طلب و دروغگو نبود و چیزی را بیان می کرد که به آن اعتقاد داشت. اگر همین مسئله را از او یاد بگیریم نکته بسیار مهمی را آموخته ایم. انعکاس چنین ویژگی در آثار مستند باعث رشد آن خواهد شد."