کتاب برهان مبین در جلوات رب العالمین تصحیح و منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، حسن‌آقا قهرمانی قوچانی، روز جمعه ۲۲ اردیبهشت ۱۲۸۴ هجری شمسی در روستای آق‌چشمۀ قوچان دیده به جهان گشود. وی از شاگردان خاص مرحوم شیخ محمدعلی شاه‌آبادی (ره) بوده است.

او به دو لحاظ جامعیت داشته است:

۱- جامعیت بین معقول و منقول: از آن جهت که هم به واسطۀ سال‌ها تحصیل در حوزۀ علمیه دارای اجازه اجتهاد از مراجع بزرگ نجف اشرف نظیر مرحومین اصفهانی و عراقی بوده است و هم به واسطه علاقه به حکمت و فلسفه و کلام کتب اصلی این رشته را مطالعه کرده و از آن مهم‌تر خود در این باب به تفکر و اندیشه طولانی پرداخته است.

۲- جامعیت بین تعقل و کشف: چنان که خود در زندگی‌نامۀ خودنوشت و نیز همین کتاب آورده است، پس از زمان‌های طولانی ریاضت به فهم مطالب و معارفی نائل شده که گوشه‌ای از آن را در این اثر شاهدیم.

جامعیت مصنف در کتاب هویداست، به گونه‌ای که در این اثر از مباحث وجودشناسی، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و نیز سیر و سلوک گرفته تا برخی مباحث در فلسفۀ احکام و نیز مطالب تفسیری و علم‌الحدیث تا قواعد علم کیمیا و طبیعیات یافت می‌شود؛ البته هرکدام در همان ساختار مدّنظر مصنف.

مصنف طبع شعری خوبی نیز داشته است. در واقع این کتاب شرح یکی از قصاید عمیق او با عنوان شاهد و مشهود است که به اقتفای قصیده مشهور میرفندرسکی سروده شده است. استناد به اشعار گوناگون معرفتی نیز در این کتاب از همین طبع شعری برخاسته است.

افزون بر جامعیت مباحث کتاب، عمق برخی مباحث کتاب و نوآوری آن و حسن تقریر پاره‌ای از مباحث آنکه بدان اشاره خواهد شد، از دیگر امتیازات این اثر است.

توفیق او در تطبیق مباحث حکمی بر مصطلحات قرآنی و روایی و نیز ابتکاری بودن برخی مباحث که در تعلیقات به بخشی به آنها اشاره کرده‌ایم و نیز پاسخ‌گویی به شبهات از دیگر وجوه قوت کتاب محسوب می‌شود. از آن جمله است تقریر جالب از معنی نسخ و بداء و لوح قضا و قدر (فصل ۴ از باب ۲)، نیز قول خاص در عقول هائمه و کروبیان (همان فصل)، مباحثی در اثبات رجعت و پاسخ به شبهات در مورد آن (فصل ششم)، تقسیم بندی ابتکاری در باب خلود، ازل و سرمدیت و در نهایت مباحث مختصر و مفیدی در آشنایی با علم کیمیا و قواعد آن (در فصل دهم) که حکایت از تضلع مصنف در این علم دارد.

کتاب حاضر با تصحیح و تحقیق وحید محمودی عضو هیئت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی و محمدرجاء صاحبدل دانشجوی دکتری رشته تصوف و عرفان اسلامی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و تعلیقات حجت الاسلام والمسلمین سعید رحیمیان استاد دانشگاه شیراز و با اهتمام انتشارات آیت اشراق در ۲۷۴ صفحه به بهای قیمت ۳۰,۰۰۰ هزار تومان به زیور طبع آراسته شده است.