خبرگزاری مهر، گروه استانها: سیاهکل یادآور شاعری با نام مستعار «دامون» است که سال ۱۳۵۱ به اتهام طرح ترور ولیعهد پهلوی دستگیر و ۲۹ بهمن سال بعد خسرو گلسرخی در عنفوان جوانی محکوم به اعدام شد. با این حال شاید جالب باشد که بدانید راه قدیم شاه عباسی قدیم از محور سیاهکل به دیلمان عبور میکرد. یعنی راه کاروانروی گیلان به سمت قزوین، به جای منجیل از سمت سیاهکل به سمت دیلمان و از مسیر عمارلو به قزوین میرفت.
در این راه کوهستانی، هنوز هم بخشهایی از سنگفرش قدیمی راه شاه عباسی باقیمانده است. به همین دلیل در این مسیر، مکانهایی هم برای استراحت تجار و کاروانیان فراهم شده بود. یکی از این کاروانسراها، تی تی کاروانسراست که «تی تی خانم»، عمه شاه صفوی در مسیر راه سیاهکل به دیلمان در روستای بالا رود ساخته است.
تی تی خانم نام دیگر «مریم بی گم سلطان» دختر شاه تهماسب اول، عمه شاه عباس بود که به همسری خان احمد گیلانی از امرای محلی گیلان درآمد. خان احمد از جانب شاه تهماسب حکومت «بیه پیش» (آن سوی سفید رود) به مرکزیت لاهیجان را برعهده داشت.
«تی تی کاروانسرا» از جمله معدود بناهای ثبت شده میراثی است که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان آن را از مالک وقت یعنی «گودرز پرتوی دیلمی» در سال ۱۳۷۵ خریداری کرد و آذر ماه همان سال به شماره ۱۷۸۴ در فهرست بناهای میراثی کشور به ثبت رساند.
آبشار لونک
آبشار لونک، یکی از آبشارهای گیلان است که دسترسی به آن اصلاً سخت نیست زیرا در کنار جاده اصلی سیاهکل به دیلمان و ۲۵ کیلومتر پس از شهر سیاهکل قرار دارد. اگرچه این آبشار دوقلو خیلی پر آب نیست ولی در فصل بهار و ریزش نزولات جوی، دبی حوضچه آن بیشتر از فصل تابستان است.
جنگلهای بینظیر اطراف این آبشار به قدری چشم نواز است که میارزد ساعتها در این محدوده پیاده روی کنید. درختان سر به فلک کشیده راش، ممرز، توسکا، خرمندی، انجیری، رستنیها گوناگون و گلهای رنگارنگ پیرامون آبشار لونک و همچنین آب و هوای مساعد، زیبایی و جذابیت ویژهای به این آبشار بخشیده است، زیبایی این منطقه در بهار و تابستان وصف ناپذیر است.
همچنین در اطراف آبشار رستورانهایی با خوراک های محلی پذیرای مسافران هستند و افزون بر آن بانوان سیاهکلی با پخت کلوچه محلی به شیوه سنتی از گردشگران استقبال میکنند.
کارگاه سنتی سفالگری استاد شکری، مسنترین سفالگر سیاهکل
اگر به سیاهکل رفتید، خرید سفالهای بدون لعاب استاد محمود شکری به ویژه گمج های گیلان را فراموش نکنید. «گَمج» دیگهای سفالی است که برای پخت انواع خورشت در گیلان کاربرد داشته و دارد و پخت آرام و طولانی مدت خوراک در گمج طعم و مزه خوراک های سنتی گیلان را بهتر میکند.
استاد محمود شکری، سفالگری در سیاهکل است که به شیوه سنتی خودش سفال تهیه کرده و در کوره کوچک حیاط خود سفالها را می پزد.
خانه وی در کنار جاده اصلی سیاهکل به دیلمان و در روستای «کلنادان» قرار دارد. بیشتر اوقات از دود هیزمهای سوخته کوره سفالگری میتوان فهمید که استاد شکری سفالهای جدید تولید کرده است. سفالهای وی اگرچه نقش و نگارهای فریبنده ندارد، ولی به گفته خودش به شیوه کاملاً سنتی پخته شده و عاری از رنگهای شیمیایی است. علاوه بر ظروف کاربردی آشپزخانه، وی وسایل تزئینی دیگری هم میسازد که سینه به سینه از نیاکان خود آموخته است.
حمام تاریخی میربلوک در دیلمان
حمام تاریخی دیلمان معروف به «حمام میربلوک» در ابتدای بافت تاریخی شهر دیلمان قرار دارد. این حمام سال گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مرمت شد و نوروز ۹۷ درب این حمام به روی گردشگران باز شد.
این حمام تاریخی که در ۵۰ کیلومتری شهر سیاهکل قرار دارد، به احتمال زیاد در دوره صفویه ساخته شده است. هرچند برخی از کارشناسان قدمت آن را به دوره ایلخانی نسبت میدهند، اما از آنجا که این حمام در مسیر راه قدیم گیلان، معروف به راه شاه عباسی بود، به جز اهالی، مورد استفاده مسافران هم قرار میگرفت.
این حمام به این علت به حمام میر بلوک معروف شده که در حدود ۲۰۰ سال قبل توسط «میرزا علی میر بلوک» از زیر لایههای خاک بیرون آمده و مرمت شده است. این حمام یک بار دیگر هم توسط «صدرالله خیرخواه تقوی» از اعقاب میربلوک مرمت شده است. حمام تا دهه ۵۰ نیز دایر بوده و اهالی با پرداخت نان و گندم به عنوان هزینه، از این حمام عمومی استفاده میکردند.
بنای این حمام نیز همانند بسیاری از حمامهای تاریخی گیلان، با سقفهای گنبدی، از ملاط آهک و ساروج ساخته شده است. سقف گنبدها دارای نورگیر بوده و انتهای آن بوسیله شیشههای مشبک پوشیده شده است. صحن حمام با سه پله از سطح زمین به رختکن میرسد. صحن حمام هشت ضلعی است. چهار ضلع آن کوچک و چهار ضلع آن بزرگ است.
حمام دو حوضچه آب گرم و آب سرد داشته که آب آن با تنبوشههای سفالی از چشمههای سیاهکل به دیلمان میرسید. البته در سالهای بعد از عمق سطح حوضچهها کاسته شده است.
این حمام در اسفند ماه سال ۱۳۷۹ توسط سازمان میراث فرهنگی و به شماره ۳۰۴۳ در فهرست بناهای میراثی کشور ثبت شده است.
نظر شما