به گزارش خبرگزاری مهر، بیش از یکسال از تأسیس آکادمی اسلامی در حوزه علم و جامعه در دانشگاه گوته فرانکفورت می‌گذرد. مؤسسان این آکادمی، از همان ابتدا، هدف از ایجاد چنین مؤسسه‌ای را ارتقا پژوهش در حوزه الهیات اسلامی و کمک به پیش‌برد بحث‌های مربوط به اسلام در جامعه آلمان عنوان کردند. اهدافی که بسیاری از محققان و دانشجویان رشته الهیات اسلامی را به آینده این رشته در آلمان امیدوار کرده است.
سایت قنطره از فعالیت‌های یکسال گذشته آکادمی اسلامی فرانکفورت گزارشی تهیه کرده است که در ادامه می‌خوانید:
پرورش کارشناسان زبده در حوزه اسلامی
روزنامه‌نگاران و نویسندگانی که در حوزه اسلام و مسائل مربوط به مسلمانان فعالیت می‌کنند، همواره با یک مشکل مشابه روبرو می‌شوند؛ تعداد کارشناسان خبره‌ای که تمایل دارند، درباره اسلام و مسلمانان صحبت کنند، بسیار کم است. به همین دلیل روزنامه‌نگاران در بسیاری مواقع مجبورند که از کارشناسان بازنشسته و یا از کسانی که تخصص کافی در این زمینه ندارند، استفاده کنند. با این حال، بسیاری از روزنامه‌نگاران امیدوارند که با تأسیس آکادمی اسلامی فرانکفورت این مشکل در آینده حل شود. این آکادمی که در پاییز سال ۲۰۱۷ کار خود را آغاز کرده است، وظیفه تعلیم کارشناسان زبده در حوزه علوم اسلامی را برعهده دارد. بنابراین به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نزدیک، تعداد کارشناسی که دانش کافی درباره علوم اسلامی و مسائل مربوط به زندگی مسلمانان در آلمان را دارند، افزایش می‌یابد. کارشناسان حوزه اسلامی، معمولاً اطلاعات خود را از محققان و استادان این حوزه در دانشگاه‌های آلمان کسب می‌کنند. در این میان، مسئولان آکادمی اسلامی در حوزه علم و جامعه می‌خواهند که با آموزش رسانه‌ای به این افراد، آنها را برای همکاری با رسانه‌ها نیز آماده کنند.
افزایش مشارکت عمومی
از سوی دیگر، مسئولان این آکادمی می‌خواهند مشارکت عمومی را در بحث‌های مربوط به اسلام افزایش دهند. عنوان “آکادمی اسلامی در حوزه علم و جامعه“ نشان می‌دهد که این آکادمی در زمینه انتقال دانش و پژوهش در رشته الهیات اسلامی و همچنین حوزه اجتماعی فعالیت می‌کند. علاوه بر این، آکادمی اسلامی به توسعه تحقیقات اسلامی، ترویج مبادلات میان جامعه علمی و جامعه مدنی و همچنین گسترش بحث‌های عمومی درباره اسلام کمک خواهد کرد. اهداف و برنامه‌های آکادمی اسلامی دانشگاه گوته فرانکفورت، حاصل بحث‌های فشرده میان مسئولان دانشگاه با علما، محققان و نمایندگان جوامع اسلامی است. جان فلیکس انگلهارت، مدیر آکادمی اسلامی در حوزه علم و جامعه در این باره گفت: «ما کمبودها و شکاف‌هایی که در حوزه مطالعات اسلامی وجود دارند را بررسی کرده‌ایم و در طول زمان آنها را برطرف می‌کنیم.»
این آکادمی همچنین از پژوهشگرانی که بر روی موضوعات مرتبط با اسلام و مذاهب آن کار می‌کنند، حمایت می‌کند. در حال حاضر محققان ۱۰ دانشگاه آلمان تحت حمایت این آکادمی قرار دارند. وظیفه دیگر این آکادمی ایجاد ارتباط میان پژوهشگران حوزه الهیات اسلامی و نمایندگان جوامع مدنی است.
پروژه‌های تحقیقاتی
آکادمی اسلامی فرانکفورت توسط وزارت آموزش و تحقیقات فدرال و همچنین بنیاد مرکاتور حمایت می‌شود. وزارت آموزش و تحقیقات آلمان در مجموع مبلغ ۸ میلیون یورو برای تحقیقات در اختیار این آکادمی قرار داده و بنیاد مرکاتور نیز در حدود ۳ میلیون یورو برای انتقال دانش و تبادل اطلاعات در اختیار این آکادمی گذاشته است. این آکادمی که دفتر آن در دانشگاه فرانفکورت قرار دارد، در حال حاضر کار بر روی برخی از پروژه‌های تحقیقاتی را آغاز کرده است. پروژه چهار ساله “ایجاد پایگاه داده‌ها برای تفاسیر قرآنی” یکی از آنها است. این پروژه از سپتامبر سال ۲۰۱۸ با همکاری محققان دانشگاه‌های گیسن، فرانکفورت و هامبورگ آغاز شده است و هدف آن ایجاد پایگاه داده‌های آنلاین برای تفاسیر دوره اولیه اسلامی است. به گفته انگلهارت، در این پروژه، تفسیر طبری، به عنوان پایه و اساس کار در نظر گرفته می‌شود. تفسیر طبری نوشته محمد بن جریر طبری، محدث، فقیه، مفسر و مورخ سده سوم قمری است. این تفسیر یکی از قدیمی‌ترین و جامع‌ترین تفسیرهای عربی روایی قرآن در میان مسلمانان است. مسئولان آکادمی امیدوارند که این پروژه در درازمدت بتواند به تحقیقات علمی در حوزه قرآنی کمک کند. علاوه بر این، پروژه چهارساله “قواعد قرآنی” نیز در دستور کار آکادمی اسلامی قرار گرفته است. این پروژه که با همکاری محققان دانشگاه ارلانگن-نورنبرگ و توبینگن انجام می‌شود به بررسی رابطه میان قواعد و اخلاق در قرآن می‌پردازد و بر مسائل مربوط به زندگی مسلمانان آلمان تمرکز دارد. همچنین از سپتامبر سال گذشته سه پروژه “ تنوع مذهبی در برنامه درسی رشته مطالعات الهیات اسلامی”، “ دین، تنوع و کار اجتماعی” و “دستورالعمل آموزش مذهبی برای پاسخ به سوالات دانش‌آموزان مسلمان و کمک به معلمان ” تحت حمایت آکادمی اسلامی فرانکفورت در حال انجام است.
حمایت از جوانان مستعد مسلمان
یکی دیگر از برنامه‌های آکادمی اسلامی فرانکفورت تعلیم مربیان مسلمان برای کار در حوزه‌های مختلف است. این برنامه از جوانان مستعد مسلمان که در حوزه الهیات اسلامی تحصیل می‌کنند و یا در انجمن‌ها و سازمان‌های اسلامی فعالیت دارند، حمایت می‌کند. در این راستا، قرار است تا سال ۲۰۲۲، سه گروه ۶۰ نفره از دانشجویان حوزه الهیات اسلامی و همچنین اعضای جوان انجمن‌ها و سازمان‌های اسلامی، برای آموزش در حوزه‌های سیاسی، علمی، رسانه و فرهنگی آماده شوند. این برنامه با هدف گسترش مشارکت اجتماعی مسلمانان، ارتقا گفتمان عمومی در مورد اسلام و مسلمانان و همچنین کمک به پذیرش تنوع مذهبی در جامعه انجام می‌شود.
آکادمی چطور شکل گرفت؟
ایده راه‌اندازی آکادمی اسلامی، توسط پروفسور دکتر بکیم آگای، استاد دانشگاه گوته فرانکفورت ارائه شده است. او از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ مدیر مؤسسه مطالعات فرهنگ و مذاهب اسلامی در دانشگاه فرانکفورت بود. آگای درباره شکل‌گیری ایده تأسیس چنین آکادمی گفت: «من متوجه شدم که مطالعات اسلامی در جامعه آلمان نتوانسته انتظارات را برآورده کند، بسیاری از همکاران من دچار روزمره‌گی شده بودند و ساختار نامناسب مانع رشد محققان و دانشجویان می‌شد.»
این در حالی است که به اعتقاد او محققان و کارشناسان حوزه اسلامی باید به سوالات کلیدی افراد درباره اسلام و مسلمانان پاسخ دهند، مشارکت عمومی در بحث‌های مربوط به اسلام را بالا ببرند و همچنین با انجمن‌ها و سازمان‌های مربوط به مسلمانان همکاری کنند. آگای اکنون یکی از مسئولان آکادمی اسلامی در حوزه علم و جامعه فرانکفورت است. به گفته این محقق و استاد علوم اسلامی، از آنجا که هنوز اطلاعات این آکادمی به صورت آنلاین وجود ندارد، محققان، نمایندگان رسانه‌های گروهی و همچنین علاقمندان می‌توانند برای آشنایی بیشتر به صورت حضوری به آکادمی مراجعه کنند.
نظر شما