خبرگزاری مهر، گروه استانها- زهرا بهرامی: تشکیل شورای راهبری برای مدیریت و حفاظت از پارک ملی گلستان مباحث حاشیه‌ای بسیاری را در یک سال گذشته به همراه داشته است.
کارشناسان حوزه محیط زیست تشکیل شورای راهبری را غیرکارشناسی می‌دانند و نگران آزمون و خطای سازمان حفاظت محیط زیست در ذخیره گاه زیست کره هستند.
عده‌ای هم موضوع تشکیل این شورای مشورتی را با حضور برخی شکارچیان قدیمی را بهانه‌ای برای جدایی پارک ملی گلستان از استان گلستان و واگذاری مدیریت ذخیره گاه زیست کره به استان خراسان شمالی قلمداد می‌کنند.
با حمید ظهرابی، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست حول محور تشکیل شورای راهبردی در پارک ملی گلستان به گفتگو نشستیم چرا که تمام جلسات تصمیم‌گیری راجع به مدیریت پارک ملی گلستان با حضور ظهرابی تشکیل شده بود.
*پارک ملی گلستان و مدیریت آن یکی از موضوعات پرحاشیه استان گلستان است و گفته می‌شود تشکیل شورای راهبردی مقدمه جدایی پارک ملی از استان گلستان است؟
پارک ملی گلستان جزو لاینفک استان گلستان است؛ درست است بخشی از آن در استان سمنان و خراسان شمالی قرار دارد اما مدیریت یکپارچه‌ای دارد مرکز آن در گلستان است و تحت نظارت استانداری گلستان این مدیریت یکپارچه اعمال می‌شود.
چند موضوع همزمان در پارک ملی گلستان اتفاق افتاد و عده‌ای بدون اینکه بدانند موضوع چیست در رابطه با پارک وارد ماجرا شدند و یکسری حاشیه ایجاد کردند. اینکه می‌گویند پارک ملی از گلستان جدا می‌شود فضاسازی روانی برای مقابله با کار خوبی بود که قرار بود در پارک ملی گلستان اتفاق بیفتد.
*دقیقاً چه کاری؟
می‌خواستیم از پارک ملی گلستان به طور ملی حمایت کرده و منابع ملی به آن اختصاص دهیم و مدیریتش را از یک مدیریت منسوخ و قدیمی متکی به حفاظت صرف به الگویی برای مشارکت جوامع بومی و محلی و سایر ذینفعان در برنامه‌ریزی و حفاظت از پارک تبدیل کنیم.
این تضمین‌کننده پایداری حفاظت پارک است؛ در مدیریت نوین حفاظت همه ذینفعان در برنامه‌ریزی حفاظتی مناطق تحت مدیریت محیط زیست مشارکت داده می‌شوند و از آن‌ها نظرخواهی می‌شود. در چارچوب قانون و مقررات به‌گونه‌ای عمل می‌شود که هم حفاظت از تنوع زیستی شکل بگیرد و هم مردم محلی از این حفاظت رضایت داشته باشند و با آن همراهی و همکاری کنند.
*اما کارشناسان محیط زیست با شما هم عقیده نیستند.
در پارک ملی گلستان برای اولین بار در سطح کشور شورای مشورتی تشکیل شد و جلسات برنامه‌ریزی پارک ملی گلستان با حضور معاون محیط زیست طبیعی و استاندار گلستان تشکیل و تصمیم‌گیری می‌شود به جای اینکه در سطح استانی تصمیم‌گیری شود این موضوع باعث ارتقا جایگاه پارک ملی گلستان شده و برنامه‌ها با شتاب و دقت بیشتری دنبال می‌شود.
یکی دیگر از اتفاقات خوب این تصمیم تصویب هشت میلیارد تومان اعتبار مستقل در لایحه بودجه ۹۸ برای پارک ملی گلستان بود. در واقع دولت در مرحله آزمایش است تا ببیند اگر منابع مالی را تأمین کند و حفاظت با مشارکت مردم انجام شود تا چه اندازه می‌تواند در بهبود حفاظت این مناطق مؤثر باشد.
بعلاوه اینکه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری ۴.۵ میلیارد تومانی برای هوشمندسازی پارک ملی گلستان را تقبل کرده است هرکدام از این‌ها اتفاقات خوبی است که می‌توانست مایه افتخار برای پارک ملی گلستان باشد اما عده‌ای علاقه داشتند موضوع را به حاشیه بکشانند؛ مطالبی عنوان شد که که از نظر قانونی و نه فنی توجیه نداشت.
*مطمئن هستید این شیوه مدیریت (شورای مشورتی) نتایج مثبت به همراه دارد؟
مشارکت مردم، تأمین منابع مالی و امکانات بیشتر برای پارک، تصمیم‌گیری در مدیریت ذخیره گاه زیست کره با همکاری ستاد و عالی‌ترین سطح (معاون محیط طبیعی سازمان و استاندار) به‌طور قطع و یقین اثرات مثبت به همراه دارد و این شیوه حتماً جواب می‌دهد؛ این شیوه هزاران بار در دنیا تجربه شده و جواب داده و ما فقط آن را در کشور عملیاتی کردیم.
*اما کارشناسان بر خلاف دیدگاه شما، نتایج این اقدام را مثبت ارزیابی نمی‌کنند و از این اقدام سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان آزمون و خطا در ذخیره گاه زیست کره یاد می‌کنند.
در گذشته هم پارک‌های ملی مستقل بودند، الان هم قرار نیست آزمون و خطا کنیم. ظرفیت پارک ملی گلستان بالاست و با ارزیابی‌هایی که در سازمان انجام شد به این نتیجه رسیدیم که این شیوه حفاظت و مدیریت را در گلستان عملیاتی کنیم.
*کارشناسان حوزه محیط زیست معتقدند این شیوه مدیریت و حفاظت نباید یکباره در ذخیره‌گاه زیست کره اجرا می‌شد بلکه باید نتایج مثبت و منفی اجرای آن در پارک‌های با درجه اهمیت کمتر مورد ارزیابی قرار می‌گرفت و بعداً در پارک ملی گلستان اجرا می‌ش د.
عوامل متعددی وجود داشت که پارک ملی گلستان انتخاب شد، دخالت سه استان در مدیریت، ظرفیت خود پارک برای توسعه فعالیت‌ها که باعث جلب و توسعه مشارکت جوامع محلی می‌شد مانند طبیعت‌گردی و وجود بعضی از زیرساخت‌های اولیه باعث شد بعد از کلی بحث و تبادل نظر سازمان به این نتیجه برسد که پارک ملی گلستان مناسب‌ترین جایی است که می‌توان این شیوه را در آن اجرایی کنیم.
*پس این انتخاب هدفمند انجام شده است و سازمان حفاظت محیط زیست امید دارد با نتایج مثبت از اجرای آن در پارک ملی گلستان آن‌را در سایر پارک‌های ملی اجرایی کند؟
بله، شرایط پارک ملی گلستان بسیار ویژه بود. پارک ملی گلستان جاذبه‌های طبیعی بسیار زیادی دارد، حضور اقوام مختلف و تنوع فرهنگی موجود در اطراف پارک، عبور جاده از پارک و تعداد زیادی بازدید کننده، علاقمندی که مسئولان استان نشان می‌دادند و مشاور خوبی که داشتیم؛ مجموع این عوامل بتعث شد پارک ملی گلستان را برای اجرای این شیوه مدیریت و حفاظت انتخاب کنیم و امیدواریم نتایج این شیوه مدیریت که در دنیا هزاران بار تجربه شده در کشور هم به خوبی تجربه شود.
نظر شما