به گزارش خبرنگار مهر، قاسم تقی‌زاده خامسی صبح امروز (شنبه ۱ تیرماه) در نخستین نشست مطبوعاتی خود با بیان اینکه اعلام کرده‌ایم که کشت برنج در استان‌هایی که با محدودیت آبی مواجه هستند، باید به تدریج کاهش یافته و متوقف شود، افزود: در راستای پروژه انتقال آب از دریای عمان به کویر مرکزی کشور، پروژه‌ای را برای انتقال ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب به استان خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان، مورد مطالعه قرار داده‌اند که هزینه‌ای معادل ۱۰۰ هزار میلیارد تومان دربر دارد.
وی اظهار داشت: میزان مصرف آب این سه استان ۱۱ میلیارد مترمکعب است که اگر با صرفه‌جویی، آن را ۱۰ درصد کاهش دهیم، نیازی به اجرای چنین پروژه‌ای نیست، چرا که صرفه‌جویی کم‌هزینه‌تر از تعریف و اجرای طرح جدید است.
این مقام مسوول ادامه داد: سال ۹۷ خشک‌ترین سال و سال ۹۸ ترَترین سال در ۵۰ سال اخیر به شمار می‌رود که اختلاف تر و خشکسالی دو سال پیاپی، نشان‌دهنده تغییر الگوی آب و هوا است که در چنین شرایطی نه باید هیجان‌زده شویم و نه ناراحت، بلکه باید به سمت استفاده از آب برنامه‌ریزی شده، حرکت کنیم.
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو افزود: در تنش آبی، مشکلی نداریم اما در بخش توزیع آب، مشکلاتی وجود دارد که با تأمین اعتبارات پیش‌بینی شده، حل و فصل خواهد شد. از سوی دیگر، با توجه به اینکه سهم مصرف آب در بخش کشاورزی حدود ۹۰ درصد و سهم آب شرب ۷ درصد است، قاعدتاً باید عمده صرفه‌جویی در بخش کشاورزی انجام شود که برای چنین اقدامی، باید اصلاح الگوی کشت را مد نظر داشته باشیم.
۱۳۰ میلیارد مترمکعب کسری آب
به گفته تقی‌زاده خامسی، ۱۳۰ میلیارد مترمکعب کسری آب در کشور وجود دارد که با یک سال بارندگی مطلوب، این سهم جبران نخواهد شد چرا که ۱۰ سال خشکسالی را تجربه کردیم.
وی با اعلام اینکه ۷۶ میلیارد مترمکعب در ایام بارندگی و سیلاب‌های اخیر، ورودی به سدهای کشور داشته‌ایم، اظهار داشت: به دلیل کمبود فضای مخازن سدهای کشور، نتوانستیم تمام این ورودی را ذخیره کنیم و از این میزان تنها موفق به ذخیره‌سازی ۵۰ میلیارد مترمکعب شدیم البته گفتنی است که همواره در راستای پیش‌بینی احتمال وقوع سیلاب، ۲۰ درصد از حجم مخازن کشور را خالی می‌گذاریم.
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو، میزان پُر بودن مخازن سدهای کل کشور را به طور میانگین ۸۲ درصد اعلام کرد و افزود: پیش‌بینی آب و هوا برای ۱۰ روز امکان‌پذیر است و از این میزان، تنها ۲۴ تا ۴۸ ساعت را می‌توان به طور قطعی مورد توجه قرار داد؛ بنابراین با وجود بارندگی‌های مطلوب، چون افقی برای شرایط آب و هوایی در سال آینده به طور قطعی نداریم، نمی‌توانیم تخصیص مصرف آب در بخش‌های مختلف را افزایش دهیم و تا زمانی که به یک پیش‌بینی قابل اتکا دست نیابیم، نمی‌توانیم تغییری در افزایش سهمیه آب در بخش‌های مختلف داشته باشیم.
تقی‌زاده خامسی با تأکید بر اینکه باید از منابع آب‌مان حفاظت کنیم، گفت: شهرهای تحت پوشش شبکه آبرسانی، در حال حاضر به ۹۹.۶ درصد رسیده است که این میزان برای بخش روستایی ۷۵ درصد است؛ درحالی‌که تعداد تصفیه‌خانه‌های آب کشور، پیش از انقلاب اسلامی ۲۷ واحد و اکنون ۱۴۲ واحد است. از سوی دیگر، تعداد تصفیه‌خانه‌های فاضلاب کشور از ۴ واحد در پیش از انقلاب اسلامی به ۲۲۱ تصفیه‌خانه در حال حاضر رسیده است.
افزایش ۱.۲ میلیارد مترکعبی تصفیه پساب در برنامه ششم توسعه
وی تصریح کرد: تعهد وزارت نیرو، آبرسانی مطمئن و پایدار به ۳۲ روستا در هفته است.
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو با اشاره به اینکه هفت میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب میزان مصرف آب شرب شهری و روستایی است، گفت: از این میزان ۴.۵ میلیارد مترمکعب پساب تولید می‌شود که ۱.۲ میلیارد مترمکعب از این پساب را تصفیه و به چرخه مصرف که اغلب مربوط به بخش صنعتی، آبخوان‌ها یا کشاورزی است، بازمی‌گردانیم که این میزان بازگشت پساب، طبق برنامه ششم توسعه، از ۱.۲ به ۲.۲ میلیارد مترمکعب می‌رسد.
تقی‌زاده خامسی با تأکید بر اینکه اولویت ما برای تصفیه و فعالیت‌های مربوط به بخش پساب، با حضور بخش خصوصی است، گفت: در حال حاضر ۳۲۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز وجود دارد که حجم برداشت آنها ۷.۳ میلیارد مترمکعب است و سهم برداشت آب چاه‌های مجاز که ۴۴۸ هزار حلقه چاه بوده، معادل ۴۹ میلیارد مترمکعب است که اغلب نیز در بخش کشاورزی، شاهد آن هستیم؛ درحالی‌که حتی در بخش حفاری چاه‌های مجاز نیز برداشت آب بیش از مقدار تعیین شده در پروانه بهره‌برداری آنها انجام می‌شود.
بیشترین حفاری چاه غیر مجاز برای کدام استان است؟
وی آبخوان‌های زیرزمینی کشور را در خطر اعلام کرد و ادامه داد: از ۳۲۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز، ۲۲۰ هزار حلقه، زیر ۲۰ متر حفاری شده که برداشت آنها بالا نیست اما حدود ۱۰۰ هزار حلقه چاه باقی‌مانده، حفاری عمیق داشته که موجب آسیب رسیدن به آبخوان‌ها می‌شود و باید بر این چاه‌ها متمرکز شویم. با توجه به اینکه در شرایط کنونی، بارندگی خوبی را در کشور تجربه کردیم، زمان مناسبی برای ورود به مذاکره با مردم برای رعایت در این حوزه هستیم؛ در این راستا می‌توانیم بازار آب را راه‌اندازی کنیم.
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو ادامه داد: بیشترین حفاری چاه‌های غیرمجاز در کشور مربوط به استان‌های مازندران، گیلان و آذربایجان غربی است. با توجه به اینکه این شهرها نزدیک دریا هستند، می‌توان گفت اغلب چاه‌های غیرمجاز، سطحی هستند و به سرعت به آب می‌رسند.
تقی‌زاده خامسی با اشاره به اینکه ۶۱ درصد از جغرافیای کشور را آب و هوای خشک یا نیمه خشک تشکیل می‌دهد، اظهار داشت: از این میزان، ۱۸ درصد به طور کامل، کویر و ۲۰ درصد نمک دارد.
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو با بیان اینکه هر چه سد بیشتری در کشور ساخته شود، ظرفیت ذخیره و مقابله کشور با رخدادهایی شبیه سیلاب اخیر، بیشتر خواهد شد، توضیح داد: اگر بتوانیم پیش‌بینی دقیقی از سیلاب‌ها داشته باشیم، می‌توان آن را مدیریت کرد این در حالی است که چنین رخدادی به طور قطعی در هیچ جای دنیا امکان‌پذیر نیست. از سوی دیگر، در ارتباط با شرایط منابع آبی کشور در سال جاری، باید گفت میزان منابع آبی کشور، تغییر چندانی نسبت به گذشته نخواهد داشت.
صندوق توسعه ملی به کمک مردم می آید
تقی‌زاده خامسی، میزان شهرهای در تنش سال ۹۷ را ۳۳۶ شهر اعلام کرد و ادامه داد: در سال ۹۸ شهرهای در حال تنش آبی، ۲۲۳ شهر هستند که عمده مشکل آنها، مسئله آبرسانی است، نه تأمین منابع آب. این در حالی است که امسال حدود ۱۵۰ میلیون یورو سرمایه برای طرح‌های آبرسانی روستا و همچنین مدیریت تنش آبی شهرهای کشور از محل صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده که از این میزان، ۱۰۰ میلیون یورو مربوط به آبرسانی بخش روستایی و ۵۰ میلیون یورو مربوط به مدیریت تنش آبی شهرهای کشور است.
وی با تأکید بر اینکه اگر طرح توجیه‌پذیری برای انتقال آب از دریای عمان به کویر مرکزی وجود داشته باشد، دولت بدون خرید تضمینی، از آن استقبال می‌کند، افزود: اولویت ما حضور بخش خصوصی در این زمینه است چرا که هزینه احداث آب‌شیرین‌کن‌ها که عمدتاً وارداتی هستند، برای دولت، رقم بسیار بالایی است.
بخاطر مبارزه با قانون شکنی رفتم / تعرفه آب صنعتی چند؟
معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو، میزان تعرفه آب واحدهای صنعتی را ۴۰۰ الی ۵۰۰ تومان دانست و اظهار داشت: در زمینه لایروبی مسیل‌ها و رودخانه‌ها، متأسفانه طی سال‌های گذشته، تخصیص اعتبارات در این حوزه به خوبی انجام نشده و طی سه سال گذشته، تنها ۱۰ درصد بودجه مورد نظر را پرداخت کرده‌اند که امسال رقم قابل توجهی را به سازمان برنامه و بودجه اعلام کردیم که در صورت موافقت، می‌توانیم فعالیت در این زمینه را شروع کنیم؛ البته لایروبی رودخانه کارون را با شرکتی خارجی کلید زدیم و برای لایروبی اروندرود نیز در انتظار جواب نهایی دولت عراق هستیم.
تقی‌زاده خامسی، یکی از دلایل خروج خود از وزارت نیرو در سال ۸۵ را مقابله با ساخت‌وسازهای غیرمجاز در بستر و حریم سدها، رودخانه‌ها و … اعلام کرد و گفت: باید تلاش کنیم تا بازار آب یا بانک آب که تجربیاتی بین‌المللی هستند، را در مناطق خشک راه‌اندازی کنیم و تلاش داریم تا این بازار در دست بخش دولتی نباشد.
وی در پایان با اعلام اینکه شیوه واگذاری پساب‌های شهرها در هفته جاری ابلاغ خواهد شد، خاطرنشان کرد: در ارتباط با تجربیات طرحی که درباره فاضلاب اهواز در واقعه سیل اخیر داشتیم، باید گفت سیستم فاضلاب این شهر بسیار فرسوده و قدیمی است که در صورت اخذ مجوز برای تأمین اعتبارهای لازم، بازسازی آن را شروع می‌کنیم.
نظر شما