به گزارش خبرنگار مهر، مهدی حمزه پور عضو هیئت علمی گروه مدیریت صنعتی دانشگاه امام صادق (ع) و مشاور امور فرهنگی و ارتباطات و دبیر شورای فرهنگی سازی برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان در یادداشتی با عنوان اکسیر نخبگی در مدیریت به بررسی نقش نخبگان در مدیریت پرداخته است:
تمایز حقیقی انسان‌ها و به تبع آن گروه‌ها و جوامع انسانی به نوع انتخاب‌ها و کیفیت تصمیم‌هایی است که در طول زیست فردی، گروهی، سازمانی و اجتماعی اتخاذ می‌کنند. به دیگر سخن، سرعت، جهت و شدت پیچیدگی، تحول، شبکه محوری و چند لایه‌ای شدن امور به گونه‌ای است که کیفیت و نوع نگاه به مدیریت و رهبری بر خویشتن و اداره گروه‌ها و سازمان‌های متنوع و متکثر و در مقیاسی وسیع‌تر حکمرانی مطلوب جوامع، دگردیسی بالایی را در خود تجربه می‌کند.
پرواضح است که در این شرایط تصور بهره مندی از حضور نخبگان حقیقی در رهبری و مدیریت حوزه‌های تخصصی موجب تصدیق است. مدیریت سنتی نیوتنی که در شرایط ایستا، ساده، پیش بینی پذیر و قابل کنترل از کارایی خوبی برخوردار بود، در این شرایط مذکور از کارایی و اثربخشی بسیار پایینی برخوردار است. به بیانی دیگر، همان طور که در ساحت علم فیزیک، با ورود مفاهیم و یافته‌های فیزیک کوانتوم، حداقل در مقیاس زیراتمی، شاهد تحول شگرف و کم نظیری بودیم و دستاوردهای فیزیک نیوتنی حداقل در این سطح نقض شد و علم فیزیک، جهان‌های موازی را تجربه کرد و به دنبال آن تغییرات جدی و اثرگذاری بر خمیرمایه‌های ذهنی، فکری، فلسفی، دینی و علم و فنآوری موجود بوجود آورد، این تأثیر عمیق پارادایمی در حوزه‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی به طرز باور نکردنی اتفاق افتاد.
بر مبنای همین دستاوردهای بنیادین در علم فیزیک و به دنبال آن در حوزه‌های علوم ذهن و شناختی، علوم انسانی و علوم اجتماعی، علم بین رشته‌ای مدیریت که در دسته علوم اجتماعی قرار می‌گیرد دستخوش تبدّل و تغیّر اساسی شد؛ به گونه‌ای که تأثیر عمیق دو پارادایم محوری نیوتنی و کوانتومی در دانش فیزیک در علم مدیریت در قالب مدیریت نیوتنی و رهبری کوانتومی به عنوان دو پارادایم مکمل و غیر رقیب تبلور عینی یافت.
مدیریت نیوتنی، مدیریتی کارآمد در شرایط عادی، یکنواخت، ساده، خطی و ایستاست که اکثر مسائل در این شرایط قابل پیش بینی و برنامه ریزی است که از آن به مدیریت سنتی و یا کلاسیک تعبیر می‌شود. حال آنکه در شرایط پیچیده، پرتغییر و تحول، مبهم، نادقیق و غیر خطی مسائل و ساختارهای امروزین، رهبری کوانتومی از جانب نظریه پردازان مدیریت و رهبری تجویز می‌شود، البته همان طور که اشاره شد، این دو پارادایم مطرح در اداره و حکمرانی، دو پارادایم مکمل اند؛ نه رقیب.
لازم به ذکر است که از دید نگارنده، مدل بومی مدیریت جهادی یا به تعبیر صحیح‌تر، رهبری جهادی که در عمل برکات ارزشمندی برای کشورمان به ویژه در دوران پرشکوه دفاع مقدس داشته است، محصول همین نگاه نوین و غیرکلاسیک و البته با نگاهی الهی و مبتنی بر سنت‌های قطعی قرآنی و روایی‌مان می‌باشد. مدیریت جهادی مبتنی بر علم و فناوری نافع، اخلاص، صداقت، تلاش مستمر، خلاقیت و نوآوری بالا می‌باشد. در این بین تربیت و پرورش سرمایه‌های انسانی مبتنی بر این ویژگی‌ها از اهمیت بالایی برخورداراست.
ویژگی‌های این نوع مدیریت و رهبری حوزه‌های تخصصی به گونه‌ای است که تنها و تنها حضور نخبگان و استعدادهای برتر را می‌طلبد؛ چرا که تراز این نوع از حکمرانی و اداره امور از عهده کسانی برمی آید که هوشمندی، خلاقیت، نوآوری، کارآمدی و انگیزه‌ی والا را قرین همت خود قرار داده باشند و در یک کلام از موهبت نبوغ در ارائه راه حل‌ها، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری‌های راه‌گشا و بدیع استفاده وافری ببرند؛ به عبارت دیگر می‌بایست اکسیر نخبگی در بدنه مدیریتی کشور تزریق گردد تا کیفیت فرآیند مدیریت و رهبری در همه حوزه‌های تخصصی و عمومی ارتقا یابد.
نظر شما