خبرگزاری مهر- گروه استان ها، آرش صالحی: خبرنگار نامی است برای فردی که تلاش می کند از انبوه اتفاقات نو، خبری قابل ارائه در فضای عمومی جامعه به گونه ای بیابد که با انتشار آن ضمن این که بتواند تمام یا بخشی از آگاهی اجتماع را در موضوع مورد بحث کامل کرده یا ارتقا دهد، مسئولان را نسبت به بازخوردهای آن رویداد حساس کند تا ضمن آگاه کردن ملت و هشدار به تصمیم گیران، زمینه رفع مشکل را در هر نقطه ای از زندگی جمعی فراهم کند.
خبرنگاری که با جوهر قلمش از جوهره حق دفاع می کند تا مبادا کشتی در حرکت جامعه بی دیده بان بماند، با تسلطش بر موضوع، ادبیات روز و زبان روزنامه نگاری می تواند بیان کم پیرایه و مؤثر داشته باشد تا گزاره هایی ماندگار خلق کرده و در یک کلام «خبره نگار» باشد.
با توجه به فرارسیدن ۱۷ مرداد روز خبرنگار که به نام این حافظان حقوق عمومی نامگذاری شده، در این گزارش مناسب دیدیم به مشکلات همیشگی قشری بپردازیم که روشنایی را برای دیگران پراکنده، اما نوری به مشکلاتشان نمی تابد.
فقدان ثبات شغلی، حقوق پایین و مشکل همیشگی بیمه
سردبیر خبرگزاری ایسنا منطقه قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر، فقدان ثبات شغلی را یکی از مهمترین مشکلات صنفی خبرنگاران استان دانست و گفت: همین مشکل سبب شده تا آینده شغلی خبرنگاران هم استانی همواره در ابهام باشد.
زهرا عبدالهی حقوق و دستمزد خیلی پایین را از دیگر معضلات این قشر فرهنگی بیان کرد و افزود: اینکه فعالیت بیشتر خبرنگاران به صورت حق التحریر است، باعث شده نگاه خبرنگاران از سمت و سوی تخصصی شدن به سوی تامین مالی برود؛ ضمن اینکه به دلیل نداشتن امنیت مالی تعداد آقایان در این شغل در استان کمتر از بانوان است.
وی با یادآوری اینکه مشکل بیمه خبرنگاران همچنان حل نشده است، ادامه داد: متاسفانه هنوز شمار قابل توجهی از اهالی با سابقه و فعال رسانه در استان قزوین تحت پوشش بیمه و مزایای حداقلی آن قرار نگرفته اند.
توقع بیجای برخی مدیران از اهالی رسانه
این خبرنگار قزوینی با انتقاد از توقع غیر منطقی برخی مسئولان از اصحاب رسانه، گفت: برخی مدیران استان هنوز نقش رسانه ها و خبرنگاران را به خوبی نمی شناسند و نگاهشان به خبرنگار مانند نگاه به روابط عمومی است لذا انتظار دارند خبرنگاران فقط عملکرد آنها را به عنوان خبر نشر دهند و هیچ نقدی هم به عملکردشان وارد نکنند.
عبدالهی با تاکید بر لزوم تفکیک خبرنگاران از آگهی بگیران، اضافه کرد: اگر این تفکیک صورت گیرد و اقدامات حرفه ای خبرنگاران پایش شود، می تواند در راستای کاهش مشکلات صنفی خبرنگاران مؤثر باشد. البته همه این مشکلات کلیشه ای است و چون هر ساله آنها را تکرار کرده ایم، همه آن را می دانند.
وقتی اقتصاد جای فرهنگ را می گیرد
سردبیر نشریه مینودر قزوین هم عوض شدن پارادایم های اقتصادی با پارادایم های فرهنگی را دلیل نگاه سوداگرانه برخی رسانه های محلی به حوزه خبر دانست و گفت: از زمانی که خبرنگاران و اصحاب رسانه به این سمت رفتند که نشریه، خبرگزاری یا پایگاه خبری خود را به یک بنگاه تجاری پردرآمد تبدیل کنند، انحرافاتی در کار خبررسانی اتفاق افتاده است.
محبوبه امیدوار، علت این مشکل را ورود افراد بی دغدغه به حوزه رسانه و استقبال مسئولان از مجیزگویی های آنها عنوان و تصریح کرد: وقتی مدیران ما بیشتر از علاقه به نقد عملکرد و رفتارهای غلط خود، به دنبال برجسته سازی و تبلیغ سطح پایین برنامه ها و اقدامات خود هستند، بی شک دایره برای فعالیت خبرنگاران واقعی و منتقد روز به روز تنگ تر می شود.
وی وابستگی بیش از حد مالی رسانه های بومی به دولت را از علل دیگر این مسئله برشمرد و ادامه داد: اگر رسانه ها و مطبوعات ما بتوانند ظرفیت های اقتصادی خود از راه تعامل مؤثر با بخش خصوصی و مردم فعال کنند، نیاز آنها به کمک های دولتی کمتر خواهد شد و می توانند در همکاری با مسئولان، رفتار مستقل تری داشته باشند.
نبود تخصص و نگاه حرفه ای؛ دغدغه خبرنگاران
با این حال، سردبیر پایگاه خبری رسانانیوز در اظهاراتی متفاوت، نبود تخصص و نگاه حرفه ای به حوزه رسانه را دغدغه بزرگتر بعضی خبرنگاران در استان قزوین دانست و به خبرنگار مهر گفت: با اینکه امنیت شغلی، بیمه، حقوق حداقلی و گاهی توهین آمیز و فقدان خیلی از باید های دیگر، مسائلی است که خبرنگاران معمولاً در بیان مشکلات و معضلات مطرح می کنند، اما به نظر می رسد هنوز خیلی از خبرنگاران ما کار حرفه ای نمی کنند، که درد بزرگتری است که زمینه ساز مشکلات دیگر می شود.
حدیث حیدری با اشاره به مصادیق حرفه ای بودن در حوزه روزنامه نگاری تصریح کرد: کار حرفه ای در حوزه خبر یعنی کاری که به معنای واقعی برای آن وقت و انرژی بگذاری، به خاطرش سختی تحمل کنی و بارها شکست بخوری تا یاد بگیری چطور بنویسی که درست تر و بهتر باشد.
وی افزود: البته این نکات درباره کسی مطرح است که می گوید تصمیم خودم را گرفتم و می خواهم خبرنگار باشم! بنابراین شخصی که گوشه چشمی به مزایای این حرفه دارد و اصل کارش هم نوشتن نیست در ردیف موضوع صحبت ما نیست.
چرا به خود بزرگ بینی دچار می شویم؟
این روزنامه نگار با بیان اینکه خیلی از ما خبرنگاران دچار «خود کم بینی» یا «خود بزرگ بینی» هستیم، گفت: دسته اول چون خودش را در جایگاه مناسبی نمی بیند، در سطوح پایبن مانده و حتی به خودش زحمت بهتر شدن را نمی دهد، چرا؟ چون آنطور که باید احترام اجتماعی دریافت نمی کند.
حیدری با ذکر این نکته که باید دلیل این خود کم بینی ها را در خودمان جستجو کنیم، اضافه کرد: شما امکان دارد در یک رسانه کوچک محلی و بدون بودجه هم بدرخشید، برای خود عزت و احترام جمع کنید و ممکن هم هست خبرنگار یک رسانه دولتی و پر طمطراق باشید، اما از هر جهت زیر خط فقر به سر ببرید، چون تصور میکنید مبری از هر یاد گرفتنی، کارتان را در قالب مشخص انجام داده و حق الزحمه اش را می گیرید؛ اینجاست که به دسته دوم وارد شده و شکاف بزرگی بین شما و همکارانتان شکل می گیرد.
لزوم ایجاد نهادی برای آموزش حرفه ای خبرنگاران
حیدری، راه حل بر ضرورت تشکیل نهادی حرفه ای و دانشگاهی برای آموختن اصول حرفه ای حوزه رسانه به علاقمندان تاکید کرد و گفت: بعد که این خبرنگاران در رسانه ها، جراید و نشریات مختلف پخش می شوند و کار می کنند، خروجی کار و نحوه رفتار آنها باعث خواهد شد صاحبان رسانه حقوق آنها را به رسمیت شناخته و جایگاه خبرنگار بسیار والاتر از آنچه امروز هست، خواهد بود.
وی یادآور شد: االبته این موضوع هم مانند هر کار اصولی دیگری به برنامه ریزی و شروع از پایه نیاز دارد و زمانبر است؛ اما از وعده وعیدهای خسته کننده و بی نتیجه هرساله مسئولان مؤثرتر است.
قرآن؛ الگوی عمل کار خبرنگاری
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین هم خبرنگاران را چشم و گوش مردم و مورد اعتماد مسئولان و مدیران دستگاه توصیف کرد و گفت: عمده خبرنگاران افرادی هستند که بی چشمداشت، به رسالت حرفه ای خود، به صورت صادقانه و متعهدانه عمل می کنند.
حجت الاسلام سید مهدی حسینی، قرآن مجید را الگویی عملی برای نحوه کارکردن خبرنگاران دانست و افزود: بررسی و پژوهش بررسی مهمترین وجوه کار خبرنگاری هستند و خبرنگار با اتکای به تحقیق و مستند نگاری است که می تواند از فساد در حرفه اش دوری گزیده و متکی به اخلاق دینی و حرفه ای بماند.
وی در مورد مشکلات بیمه ای خبرنگاران استان هم بیان کرد: متاسفانه خبرنگاران ما در همه استان ها از جمله قزوین مشکل بیمه ای دارند و ما هم دنبال حل مشکلات بیمه ای خبرنگاران هستیم و از هیچ کوششی دریغ نخواهیم کرد.
با این همه به نظر می رسد هیچ اهتمام ویژه ای برای حل مشکلات صنفی خبرنگاران اعم از بیمه و دستمزد در استان وجود ندارد و در این میان برخی مدیران مسئول و سرپرستان رسانه ها هم از پرداخت حقوق ثابت و بیمه به خبرنگاران خودداری می کنند. ضمن اینکه با وجود شعارهایی که برای حمایت از خبرنگاران سر داده می شود، هیچ خبری از افزایش حق التحریر در سال ۱۳۹۸ وجود ندارد. گویی گرانی و تورم برای خبرنگاران وجود ندارد و این افراد با فتوسنتز زندگی می کنند.
با توجه به جایگاه والای خبرنگاران در اطلاع رسانی، آگاهی بخشی و توسعه و نیز امیدآفرینی انتظار می رود با درک درست این جایگاه عزمی جدی برای حل مشکلات اساسی آنها بویژه مسکن و معیشت در میان مسئولان و متولیان بویژه نمایندگان مجلس ایجاد شود تا بتوان با تدبیر منطقی از جمله اختصاص سهمیه از اعتبارات فرهنگی برای رفع دغدغه های زندگی خبرنگاران واقعی اقدامی عملی کرد.
نظر شما