سیدعلی میرعمادی در حاشیه کارگاه آموزشی «بینش عکاسانه به هنر معماری خیام»، که به همت فرهنگسرای تخصصی رسانه سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان ذبرگزار شد، در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: این روزها به هرکس دوربین به دست می‌گیرد و شروع به عکس گرفتن می‌کند عکاس می‌گویند، اما یک عکاس واقعی باید مطالعات نظری و بصری و تجربیات فراوانی داشته باشد.
دم‌دستی دانستن عکاسی معماری اشتباه است
وی دم‌دستی دانستن عکاسی معماری را اشتباه خواند و افزود: اتفاقاً عکاسان معماری باید نگاه دقیقی داشته باشند و رسالت خاصی بر دوش آنها است و تمام این عوامل عکاسی معماری را دارای هویتی مشخص و مجزا با سایر حوزه‌های عکاسی معرفی می‌کند.
عضو فدراسیون جهانی عکاسی که ۱۴ سال پیش عکاسی را آغاز کرده و از ۹ سال پیش این هنر را به صورت حرفه‌ای دنبال می‌کند در این کارگاه بیان داشت: مطالعه باعث می‌شود به زوایای مختلف یک بنا آگاه شوید و نگاه عمیق‌تری به آن پیدا کنید و در انتخاب زوایا و ابزار عکاسی خود دقت کرده و آنگاه با دید باز عکاسی خواهید کرد.
وی با بیان اینکه سال ۱۸۲۶ میلادی مبدأ تاریخ عکاسی است که در آن سال نخستین عکس تاریخ ثبت شد و از همان روزهای نخست هم معماری وارد عکاسی شده است، گفت: همچنین فیلیپ هنری دلاموت که مجموعه عکسی از بازسازی کریستال پالاس (کاخ شیشه‌ای) لندن در فاصله سال‌های ۱۸۵۰ تا ۱۸۵۶ ثبت کرد را می‌توان پیشگام عکاسی معماری دانست.
عکس‌های معماری راه‌گشای مطالعات تاریخی هستند
میرعمادی با بیان اینکه برخی عکس‌ها به مثابه یک اثر تاریخی هستند، گفت: شاید دید زیبایی‌شناسانه کمتری در عکس‌های معماری در سال‌های اولیه پیدایش آن وجود داشته باشد، اما این عکس‌ها راه‌گشای مطالعات تاریخی هستند و به آنها به چشم سند تاریخی نگاه می‌شود. برای مثال اهمیت تاریخی مجموعه عکس غلامحسین عرب از تخت فولاد در سال ۱۳۳۰ از وجه هنرمندانه این عکس‌ها کمتر نیست.
وی به مجموعه عکس «اوژن آتژه» عکاس فرانسوی از پاریس اشاره کرد که فضای عکس‌های او متفاوت بوده و تحلیل جامعه‌شناسانه از فضای شهر پاریس در زمان خودش ارائه می‌کند و به تخریب فضاها و بازسازی شهری می‌پردازد و این امری است که در شهر اصفهان با آن مواجه هستیم، ابراز داشت: شاید هرکدام از ما عکس‌هایی از برخی مکان‌ها داریم که امروز تبدیل به سند تاریخی شده‌اند چون آن مکان‌ها به هر علتی دیگر وجود ندارند.
تاریخ عکاسی در ایران
میرعمادی در ادامه به سراغ تاریخ عکاسی در ایران رفت و بیان داشت: دوربین عکاسی از زمان محمدشاه قاجار وارد ایران شد، اما عکاسی در دوره ناصرالدین شاه شکل جدی به خود می‌گیرد؛ البته با توجه به گران بودن دوربین و فرآیند عکاسی، این امر بیشتر در انحصار شاهزادگان، درباریان و مستشاران غربی بوده است.
وی اضافه کرد: در سال ۱۸۵۰ ناصرالدین شاه به ژول ریشار (میرزا رضاخان) دستور می‌دهد با سفر به شیراز مجموعه عکسی از تخت‌جمشید تهیه کند، اما او در اصفهان متوقف می‌شود و به سمت شیراز می‌رود و چند سال بعد عکاسی ایتالیایی به نام لوئیجی پِشه مجموعه عکسی از تخت‌جمشید تهیه می‌کند.
عضو فدراسیون جهانی عکاسی اظهار داشت: دومین نفر ملک قاسم میرزا شاهزاده قاجاری پس از عزل از حکومت آذربایجان به تهران برمی‌گردد و با توجه به تمکن مالی خوبی که داشت به عکاسی رو می‌آورد و در سال ۱۲۶۶ مجموعه عکسی از ارگ تهران، برج جهان‌نما و کاخ موزه گلستان به ناصرالدین شاه تقدیم کرد.
اصفهان در ثبت عکس معماری تاریخی خوش‌شانس بوده است
میرعمادی اصفهان را در ثبت عکس معماری در تاریخ خوش‌شانس دانست و اظهار داشت: مجموعه عکس ارزشمند ارنست هولتسر از شهر اصفهان پیش از تخریب برخی بناها توسط ظل‌السلطان حاکم وقت اصفهان منبع اطلاعات ارزشمندی است که امروز از این بناهای تخریب‌شده در اختیار داریم.
وی لوئیجی پِشه افسر ایتالیایی که در سال ۱۸۶۱ میلادی برای آموزش نظامیان به ایران سفر می‌کند را شخص مهمی در تاریخ عکاسی ایران دانست و بیان داشت: این شخص به صورت تخصصی به عکاسی معماری پرداخت و عکس‌های بسیار زیادی از بناهای مختلف و مجموعه کاملی از تخت‌جمشید از او به جا مانده است که قدیمی‌ترین اسناد تصویری است که از این بنا وجود دارد.
امروز فضای عکاسی و حوزه‌های مختلف آن دچار نوعی سردرگمی و آشفتگی شده است
عضو فدراسیون جهانی عکاسی با بیان اینکه امروز فضای عکاسی و حوزه‌های مختلف آن دچار نوعی سردرگمی و آشفتگی شده است که منحصر به فضای عکاسی معماری هم نیست، افزود: بسیاری در این عرصه فعالیت می‌کنند که هرکدام معتقدند بهترین هستند و سایرین را هم نقد می‌کنند، در صورتی که همان‌طور که جامعه از اقشار و طبقات گوناگون فرهنگی تشکیل شده است، عکاسان نیز سلایق متفاوتی دارند و طبق آن به خلق اثر می‌پردازند، پس آسیب‌شناسی فضای عکاسی مهم است.
میرعمادی نداشتن دانش فنی مناسب و بینش نسبت به عکاسی معماری را یکی از ضعف‌های عکاسان دانست و ادامه داد: رسیدن به بینش زیبایی‌شناسانه در عکاسی معماری آسان نیست و باید اصول و الزامات عکاسی معماری را رعایت کنیم. یک عکاس معمار باید درباره فضا دانش فنی خوب و تکنیک بسیار قدرتمندی داشته باشد که شاید در سایر حوزه‌های عکاسی به اندازه عکاسی معماری اولویت نداشته باشد.
پیدا کردن زاویه مناسب از دیگر الزامات عکاسی معماری است
این عکاس اصفهانی پیدا کردن زاویه مناسب را از دیگر الزامات عکاسی معماری دانست که نیازمند صبر بسیار زیاد عکاس و شناخت او نسبت به بنا است و گفت: همچنین ندانستن سبک‌ها و نحوه ارائه هرکدام می‌تواند ضعف عکس معماری را رقم بزند.
نظر شما