به گزارش خبرگزاری مهر ، فریبرز دولت آبادی گفت: مردم و مسئولان عموما به بناها و آثار شاخص معماری حساسیت دارند، اما ارزش ها و اهمیت و کاربرد بافت های تاریخی هنوز مورد بی توجهی است.
وی خاطرنشان کرد: هدف از اجرای چنین برنامه هایی این است که بافت های تاریخی به عنوان عناصر و پدیده های واجد ارزشی شناخته شوند که مجموعا دارای هویت، روح و درس های تاریخی و فرهنگی و اجتماعی بسیار بوده و به عنوان اسناد مهم تاریخ و فرهنگ ملی کشور مطرح شوند.
دولت آبادی در پاسخ به این سئوال که آیا در میان بافت های موجود اولویت ویژه ای در نظر دارند، اظهار داشت: مسئله اصلی، بافت‌های تاریخی شهرها و روستاهای کشور بوده و هیچ بافت ویژه ای در اولویت قرار نگرفته است.
وی در ادامه یادآور شد: علت اصلی مشکلات متعدد بافت ها را باید در نظام برنامه ریزی شهری جست که استراتژی مشخص و ویژه ای برای بافت ها نداشته اند از این رو ما درصد ایجاد تغییر در نظام برنامه‌ریزی و مدیریت شهری و ساماندهی آن هستیم، به‌گونه ای که بافت های تاریخی را در جای خود بشناسند و برای آن برنامه ای دقیق ارائه دهند.
معاون حفظ و احیای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: از این پس در طرح جامع شهری و طرحهای تفضیلی، مهندسان مشاور موظف می‌شوند لااقل در حد راهبردی و حفظ و احیای بافت‌های تاریخی نیز برنامه‌ای ارائه دهند و اگر این برنامه به اجرا درآید بسیاری از مشکلات در برنامه توسعه شهری حل می‌شود.
به گفته دولت آبادی، اقدامات مورد نظر در سه حوزه مدیریت شهری، توسعه شهری و برنامه ریزی شهری به ویژه ازنظر مسائل، قوانین و ضوابط مربوط به بافت های تاریخی پیگیری خواهد شد.
معاون حفظ و احیای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ادامه داد: هدف اصلی آن است که طرحهای موضوعی و موضعی معطوف به بافت های تاریخی در هر سه حوزه یاد شده، متناسب با شرایط اجتماعی و الگوهای سکونت و تغییرات اقتصادی و مقتضیات زندگی امروز، امکان سکونت دوباره آنها را فراهم کند.
وی در پاسخ به این سئوال که فعالیت های صورت گرفته در بم و حضور گروه های متعدد بین المللی در بازسازی و مرمت ارگ بم و الحاقات آن، چه تاثیری بر دیگر فعالیت های جاری سازمان میراث فرهنگی در حوزه حفظ و احیای آثار و مجموعه های تاریخی داشته است، گفت: فعالیت های جاری در ارگ بم، کاری فوق العاده و چند بعدی است و مرمت و بازسازی آن در اوج استانداردهای بین المللی انجام می شود بسیاری از گروه های خارجی حاضر در آن علاوه بر فعالیت های تخصصی در زمینه بازسازی و مرمت، در زمینه پژوهش و آموزش درباره معماری خشتی و گلی نیز فعالیت می کنند.
وی خاطرنشان کرد: این فعالیت ها کاملا جدی علمی و آکادمیک بوده و در منظر فرهنگی بم، به‌عنوان یک اثر فرهنگی جهانی ثبت شده، موضوعی بی سابقه در کشور و بحثی بسیار کلان‌تر از مباحث مربوط به مرمت بناها است.
دولت آبادی در ادامه پیشنهاد کرد: در شرایط کنونی که بخشی از بازسازی شهر بم انجام شده بسیار بجاست که گروه‌های تخصصی ویژه ای به بررسی، ارزیابی و نقد فعالیت های مردم و دولت در بازسازی خانه ها، خیابانها و ساختمان های مختلف خصوصی و عمومی در این شهر بپردازند.
وی هدف از اجرای این برنامه را رعایت پیشینه و الگوی تاریخی شهر بم دانست تا روشن شود اقدامات انجام گرفته در بازسازی بم تا چه حد متناسب با روحیه و هویت تاریخی بم است و در فرآیند بازسازی بم طرحهای اجرا شده ازسوی مشاور یا طراحان و مهندسان شهری تا چه حد به الگوی بومی و اقلیمی و ساختار تاریخی این شهر و موقعیت جهانی ارگ بم مطابقت و هماهنگی دارد.
معاون حفظ و احیای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنین با اشاره به برخی از مهمترین تهدیدها در برابر بناها و محوطه های تاریخی کشور، اظهار داشت: آثار تاریخی، علاوه بر عوامل مستمر و غیر مستمر طبیعی، ازسوی عوامل انسانی نیز تهدید می شوند اما این عوامل که در دو بخش دولتی و غیر دولتی قابل بررسی هستند نیز تا حدی با رعایت برنامه ریزی های مناسب قابل پیشگیری است.
وی افزود: گاه مداخلاتی از سوی دستگاههای دولتی رخ می دهد که به دلیل شتاب توسعه است. این مسئله به ویژه از سوی دستگاهها و نهادهای مرتبطی چون شهرداری ها بسیار دیده شده که گاه برای تعریض خیابانها یا ایجاد برخی تاسیسات شهری نظیر مترو اقدام به تغییرات غیر کارشناسی در محوطه های تاریخی می کنند.
دولت آبادی، مسئله ارگ علیشاه تبریز را نمونه ای از اینگونه مداخلات دستگاههای دولتی در حوزه میراث فرهنگی دانست که بدون ارزیابی های تخصصی در این زمینه صورت گرفته است.
وی گفت: هر یک از این مداخلات باید در حوزه تخصصی ویژه و متناسب با اهداف پروژه صورت گیرد تا در نهایت به بهایی بیش از مزایای نهایی آن تمام نشود. این کار مستلزم ارزش گذاری و اولویت بندی و بررسی شرایط قبل و بعد از تغییر و تحقیق در روشهای مختلف برای ایجاد تغییر است؛ به این معنا که صرفا به ارائه یک روش بسنده نشود، بلکه گزینه های دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد و در پایان کم خطرترین و کم هزینه ترین و بهترین روش به‌کار گرفته شود.
دولت آبادی تاکید کرد: هنگامی که اتفاقاتی نظیر بازگشایی یک محور در قبال تغییر فضا یا حتی محیط منظری یک اثر تاریخی رخ می‌دهد، باید هزینه‌های غیرمستقیم و گزینه‌های متعدد دیگر نیز در زمینه ترافیک شهری و حل مشکلات آن بررسی شود.
معاون حفظ و احیای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در زمینه خطرها و تهدیدهای طبیعی و انسانی اظهار داشت: اساسا فعالیت های لازم در همه زمینه ها به موازات هم در جریان است و هیچ اولویتی در این زمینه مطرح نیست اما در میان موارد حفاظتی، اولویت نخست معاونت حفظ و احیا، حفظ بافت های تاریخی و تعامل با دیگر دستگاههای دولتی و غیر دولتی درگیر در مسائل بافت های شهری و روستایی است.
نظر شما