فصل سرد زندگی در سالمندی/ سالخوردگان را فراموش نکنیم

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- آرش صالحی: سالمندی، مصیبتی جانکاه نیست که به آن با دید منفی بنگریم و برایش متاسف باشیم. این دیدگاه که آدمی، پیری و سالمندی را تنها از دید ضعف قوا و انحطاط بدن یا ضعف دید و گوش و دیگر حواس مورد توجه قرار دهد، اشتباهی بس بزرگ است.  

ارزش سالمندی تا بدانجاست که رسول اکرم (ص) سالمندان را مایه برکت و وجود آنان را در میان خانواده و جمع، همانند پیامبر در میان امت به شمار آورده اند. سالمندی، دورانی از مراحل عمر، همراه با زیبایی هایی است که بیشتر افراد به دلیل ناآگاهی یا نداشتن زمینه مناسب، با نگرانی و تأسف با آن برخورد می کنند و به آن حساسیت نشان می دهند.  

سالمندی، دوران برداشت محصول زندگی است که آدمی حاصل تلاش و فعالیت سال های عمر دراز و طولانی خود را در پیش رو می یابد. با این حال اگر این روزها با سالمندان و کهنسالان شهرمان هم صحبت شویم، متوجه رنج های زیادی در زندگی آنها می شویم که امید به زندگی را در آنها کمتر از گذشته کرده است.

بیمه شغلی خواسته اصلی از کارافتاده هاست

این روزها اگر به پارک ها و بوستان های شهر سری بزنیم، با پیرمردانی روبه رو می شویم که سال ها از بازنشستگی آنها گذشته و هر روز به امید دیدن یک دوست یا همکار بر صندلی های فلزی سرد پارک ها تکیه می زنند.  

با یکی از این پیرمردها به نام غلامرضا سردابی وارد گفتگو می شویم که دل رنجوری از زمانه دارد. او درباره مشکلاتش  می گوید: دوران جوانی باغداری و کشاورزی می کردم و درآمدم را برای برادران و اقوام هزینه می  کردم؛ اما امروز که از کار افتاده شده ام و توان مالی چندانی ندارم، هیچ کس احوالی از ما نمی پرسد و پارک و دوستان پارک نشین به تنها هم صحبت های من تبدیل شده اند.

غلامرضا معتقد است که نداشتن بیمه شغلی و مستمری بازنشستگی بزرگ ترین مشکل اوست و در روزگاری که پول درآوردن به زعم او سخت شده، قوز بالا قوز شده است. وقتی که در مورد دلیل بیمه  نشدن از او سؤال می کنیم، جواب می دهد:تا همین ۱۰ سال پیش روی زمین کشاورزی کار می کردم و درآمد بدی هم نداشتم. بعضی وقت ها روزی ۱۸ ساعت کار می کردم، اما هر چه درآوردم را خرج زندگی کردم. چند باری برای بیمه مشاغل آزاد به ادارات کار و تامین اجتماعی مراجعه کردم اما چون سواد کافی نداشتم و روند کار پیچیده بود، در نهایت از کاغذ بازی ادارات سردرنیاوردم و عطای بیمه را به لقایش بخشیدم.

غلامرضا اعتقاد دارد که جامعه و دولت با ازکارافتاده ها بی رحمانه برخورد می کنند و توجهی به خواسته های آنان ندارند.  

وی اضافه می کند: باید قانونی باشد تا به کسانی که نتوانسته اند در دوران جوانی خود را بیمه شغلی کنند، اجازه دهد که از مستمری محروم نشوند؛ چرا که این افراد بهترین دوران زندگی خود را به جامعه و کشور خود خدمت کرده اند.

دولت سالمندان را رها کرده است

هنوز صحبت های غلامرضا تمام نشده که یکی از دوستان او وارد صحبت های ما می شود.  

محمود سالاری که دوستی خود با غلامرضا را دوستی ۲۰ ساله می داند، می گوید: متاسفانه در زمان ما اطلاع رسانی کمی درباره بیمه شغلی می شد و از آنجایی که شرایط اقتصادی آن زمان هم خوب بود، به دنبال به جریان انداختن بیمه نرفتیم.

سالاری معتقد است دولت سالمندان را به حال خود رها کرده و نگران حال و روز آنها نیست، او ادامه می دهد: اگر کسی بیمه نشده و حق بیمه نداده باشد، به هر حال در طول عمر خود مالیات داده و نباید در دوران پیری و ضعف به فقر و فلاکت گرفتار شود.  

بعضی ها می گویند در کشورهای خارجی فلان یا بهمان رفتار با سالمندان می شود. به نظر من اگر ما ادعای مسلمان بودن داریم، باید راه و رسم ائمه را پیش بگیریم و به حقوق سالمندان در همه حال توجه کنیم.

سالاری تاکید می کند: حق بیمه دادن به کسی که سال ها حق بیمه اش را خودش پرداخت کرده هنر نیست.

اما از این پیرمرد خوش صحبت درمورد مشکلات اجتماعی شان می پرسیم که درپاسخ می گوید: بزرگترین مشکل ما بی توجهی و بی احترامی توسط جوانانی است که سال های جوانی خود را صرف پرورش آنها کردیم. معلوم نیست چه بر سر فرهنگ ما آمده که همه دغدغه های جوانان مسائل اقتصادی شده و فقط زمانی سراغ پدر و مادر پیر خود را می گیرند که پول لازم داشته باشند.

مراکز حمایت از فعالیت های اجتماعی سالمندان نداریم

سالاری، نبود مراکز ویژه حمایت از فعالیت های اجتماعی سالمندان در قزوین را از مشکلات این قشر می داند و می افزاید: خیلی از دوستان و همکاران قدیمی ما هستند که دوست دارند انجمنی خیریه برای رفع مشکلات سالمندان تشکیل دهند، اما در گرفتن جایی برای برگزاری جلسات ناتوان هستند و از آنها هزینه می خواهند.

وی ادامه می دهد: با وجود شعارهایی که برای حمایت از سالمندان داده می شود، معلوم نیست چرا سالمندان را فقط موجوداتی فیزیکی می بینیم که احتیاجات اقتصادی دارند و توجهی به امکانات ورزشی و فرهنگی آنها نداریم. بماند که برای همان مشکلات اقتصادی هم هیچ کار مؤثری انجام نمی شود.

در آرزوی یک احوالپرسی ساده

اما کمی آن طرف تر پیرزنی تنها بر روی چمن های پارک نشسته و به افق خیره شده است. صحبت کردن با او سخت است؛ چون کلمات را سریع و نامفهوم ادا می کند. اما از لابه لای حرف هایش متوجه می شویم چند سالی است همسر خود را از دست داده و فرزندانش هم او را رها کرده اند، پیرزنی که به قول خودش زمانی به پارک می آید که خیلی دلش می گیرد.

پیرزن با همان لحن بریده خود می گوید: خدا نکند که پیرزنی همسر خود را از دست بدهد. چون مانند یک سکه مسی بی ارزش می شود. تاهمسرم زنده بود، دور و برم پر از آدم های مختلف بود، اما امروز در حسرت یک هم صحبت نشسته ام.

ساخت خانه های حمایتی در اولویت بهزیستی

با این همه مدیرکل بهزیستی استان اعتقاد دارد دولت در سال های اخیر تلاش زیادی برای حمایت از سالمندان انجام داده است.  

علیرضا وارثی با اشاره به وجود ۱۱ مرکز نگهداری سالمندان در استان قزوین، می گوید: در استان هفت مرکز شبانه روزی و چهار مرکز روزانه نگهداری از سالمندان فعالیت دارند که فقط یکی از این مراکز غیردولتی است.

وارثی اضافه می کند: ۲۶۰ سالمند در مراکز شبانه روزی و ۱۴۸ نفر نیز در مراکز روزانه زیر پوشش قرار دارند و از خدمات دائمی این مراکز بهره می برند.

وی ساخت خانه های حمایتی کوچک برای سالمندان را از اولویت های بهزیستی عنوان کرده و ادامه می دهد: خانه‌های حمایتی با اجرای برنامه‌ های ورزشی، تفریحی و سرگرمی متناسب با سن سالمندان، ساختاری شبیه خانواده دارد تا حس زندگی در جمع خانواده را برای سالمندان مهیا کند.  

سالمندی دوره ای از زندگی است که در چرخه زندگی هر انسانی وجود دارد. اگر با واقعیات این دوره از زندگی روبرو شویم و اطرافیان انسان های مسن نیز با احترام و درک شرایط سالمندان با آنها رفتار محترمانه و توام با حفظ شخصیت آنها داشته باشند این دوران از زندگی نیز مانند سایر دوره های زندگی مزایا و معایب خاص خود را خواهد داشت که سالمندان با سازگار شدن با این موارد از این شرایط زندگی خود نیز لذت خواهند برد.

یادمان باشد همه ما دوران پیری و سالمندی را تجربه خواهیم کرد، فراموش نکنیم آموزه های دینی به ما سفارش کرده قدردان بزرگان خود باشیم و از آنها غفلت نکنیم، سالمندان و پیران برکت و نعمت زندگی هستند با بی توجهی و غفلت، از این نعمت ارزشمند خود را محروم نکنیم و بدانیم احترام به سالمندان، احترام به فردای خودمان است.