خبرگزاری مهر- گروه استان ها، آرش صالحی: وقف را باید نمونه ای از فرهنگ غنی اسلامی دانست که به واسطه آن زندگی در تمام سطوح و طبقاتی که هر کس قرار دارد، به تعادل و برابری می رسد. اما آنچه امروزه بیش از گذشته جلب توجه می کند، ضرورت سوق دادن وقفیات به سمت نیازهای واقعی و به روز جامعه است تا بتوانیم از این سرمایه اجتماعی به بهترین شکل ممکن برای اصلاح و توسعه اجتماع به ویژه در استان قزوین بهره ببریم.
تحصیل و اشتغال جوانان، دستگیری از فقرا، ترک اعتیاد و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از مهمترین مصادیق وقف‌های جدید است که باید با قوت بیشتری توسط مردم و مسئولان دنبال شود. همچنین با توجه به نامگذاری امسال به عنوان رونق تولید می توان از محل درآمدهای موقوفات برای حل مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی بهره برد. با توجه به فرارسیدن هفته وقف در این گزارش به بررسی ابعاد مختلف روزآمدسازی فرهنگ وقف در جامعه استان قزوین پرداخته ایم.
ضرورت وقف کتاب و استفاده از موقوفات برای امور فرهنگی
یک شاعر و نویسنده قزوینی با تاکید بر لزوم روزآمد سازی فرهنگ وقف در جامعه مذهبی استان به خبرنگار مهر گفت: با وجود ریشه دار بودن فرهنگ وقف در دیار مینودری، هنوز در وقف های فرهنگی از سایر استان ها عقب هستیم که یکی از آنها وقف کتاب است که می تواند کمک زیادی به غنی شدن منابع کتابخانه های استان کند.
سعید عاشقی با اشاره به تعداد بالای موقوفات در استان قزوین، افزود: اگر از موقوفات مقدس استان مانند امامزاده ها و بقاع متبرکه بگذریم، سایر موقوفات مانند خانه ها، تکایا و حسینیه ها از قابلیت بالایی برای وقف فرهنگی برخوردارند و می توان بر مبنای وصیت واقف فعالیت های فرهنگی و هنری مانند شب های شعر و نمایشگاه های هنری را در آنها برگزار کرد.
وی ضرورت ترویج وقف فرهنگی از صداوسیما و رسانه های مؤثر دیگر را یادآور شد و ادامه داد: اگر فیلم یا مستندی دارای اثرات معنوی زیادی باشد، تماشای جمعی آن در موقوفه ها نه تنها می تواند به گسترش کارکرد دینی و فرهنگی موقوفات کمک کند، بلکه نقش اثرگذاری هم در گسترش نگاه فرهنگی به موضوع وقف خواهد داشت.
از درآمد موقوفات برای توسعه اشتغال استفاده شود
یک کارشناس جامعه شناسی هم در گفتگو با خبرنگار مهر توجه به مشکلات معیشتی مردم، به ویژه جوانان را از موضوعات مهم برای تغییر کارکرد موقوفه ها دانست و گفت: لازم است واقفین ما در استان قزوین توجه ویژه ای به مسئله اشتغال جوانان داشته باشند و از درآمد موقوفات خود برای توسعه اشتغال و رونق تولید استفاده کنند.
علیرضا کریمی با بیان اینکه دستگیری از فقرا اصلی‌تر از هر وقفی است، اضافه کرد: همان طور که از قدیم گفته اند بهتر است به جای ماهی دادن به فقیر به او ماهیگیری یاد دهیم که بر همین اساس کمک به تولید و ایجاد شغل می تواند فقرا را به بی نیازی و خودکفایی برساند و چه بسا چنین افرادی در آینده بتوانند به برکت تولید، دست فقرای دیگر را هم بگیرند.
وی پیشگیری از آسیب های اجتماعی مانند اعتیاد و مقابله با آنها را یکی از رویکردهای نوین در روزآمد سازی فرهنگ وقف توصیف کرد و ادامه داد: اینکه بتوانیم از محل درآمد موقوفات به ترک اعتیاد و شاغل کردن افراد معتاد استفاده کنیم، بیشترین ثواب را عاید واقف می کند؛ چرا که این کار مصداق احیا و زنده کردن یک انسان است.
پیشینه کهن وقف های اقتصادی در استان
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان قزوین هم با تاکید بر اینکه بهترین شیوه در ترویج وقف عمل به نیت واقفین است، به خبرنگار مهر گفت: اگر موقوفات استان قزوین به درآمدزایی برسند، می توانیم بیشتر از گذشته به نیات واقفین عمل کنیم که همین عمل به نیات واقف زمینه به وجود آمدن عدالت اجتماعی در سطوح مختلف جامعه را فراهم می کند.
حجت الاسلام مصطفی مجیدی با اشاره به وجود ۷۵۷ موقوفه و بیش از ۲۹ هزار رقبه در استان قزوین، افزود: از زمین های کشاورزی و خانه های مسکونی گرفته تا ابنیه ای مانند آب انبار، حمام و مسجد به عنوان موقوفه تحت مدیریت و سازماندهی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان قرار دارند.
وی با یادآوری اینکه قدیمی ترین وقف نامه استان قزوین، ۹۸۶ سال پیش تنظیم شده و متعلق به یک خانم مؤمنه قزوینی به نام «خدیجه بنت بدیعا» بوده، ادامه داد: این بانو در وقف نامه خود زمین های کشاورزی اش به همراه قنات زیر آنها را وقف کرده بنابراین فرهنگ وقف اقتصادی و کمک به رونق تولید و اشتغال از دیرباز در میان واقفین استان رایج بوده است.
ترویج فرهنگ وقف متناسب با نیاز روز جامعه
مدیرکل اوقاف استان با ذکر اینکه مهمترین هدف گذاری برنامه های فرهنگی سازمان اوقاف، ترویج فرهنگ وقف متناسب با نیاز روز جامعه است، بیان کرد: یکی از مواردی که باید مردم به آن توجه داشته باشند، این است که فقط سازمان اوقاف و امور خیریه را مسئول توسعه و گسترش امر وقف ندانند. بنابراین هر خیری می تواند در این مورد پیشقدم و از بازخورد این کار نیک بهره مند شود.
حجت الاسلام مجیدی اضافه کرد: ممکن است شرایط یک روستا یا محله طوری باشد که وقف زمین برای ساخت مسجد در آنجا چندان لازم نباشد و مردم به فضایی برای ساماندهی امور خدماتی یا فرهنگی، احتیاج داشته باشند. همچنین واقفین می توانند موقوفه خود را برای ساختن درمانگاه در مناطقی که مراکز درمانی ندارند، درنظر بگیرند.
واقفان به مرمت امامزاده ها کمک کنند
مدیریت اوقاف و امور خیریه استان قزوین با اشاره به مرمت و بازسازی امامزاده ها هم تصریح کرد: میزان نذوراتی هم که در اختیار امامزاده های ما قرار داده می شود، آنقدر نیست که بتواند جوابگوی نیازهای آنها، به خصوص در بخش کارهای عمرانی باشد. به همین علت از خیرین و واقفین استان می خواهیم که در عرصه بازسازی و بهسازی اماکن مقدسه و امامزاده ها بیشتر کمک کنند.
حجت الاسلام مجیدی، استفاده بدون اجازه از موقوفه ها و ساخت و ساز غیرقانونی در محل زمین های وقفی بدون استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه را از مشکلات مهم این حوزه دانست و ادامه داد: تلاش می کنیم با تمامی امکانات قانونی خود جلوی این زیاده خواهی بایستیم و به احیای موقوفات بپردازیم.
ضرورت پرداختن به نیت واقفان و هدایت آنها به سمت نیازهای روز جامعه و وجود وقف‌هایی متناسب با نیاز روز مردم یکی از اولویت‌هایی است که جامعه امروز را از فقر و مشکلات و معضلات لاینحل که دولت و دستگاه‌های اجرایی از حل آن عاجز یا نسبت به آن بی توجه‌اند، می رهاند.
امروزه ساخت مدرسه، بیمارستان، درمانگاه، آموزشگاه، ورزشگاه، پژوهشگاه، آسایشگاه، شیرخوارگاه، زیست‌گاه، حمایت از نخبگان، مؤسسات دانش بنیان و ازدواج زوج های جوان از جمله عرصه هایی است که به کمک‌های حوزه وقف نیازمند است.
با تغییر رویکرد واقفان به نیازهای روزمره و جدید می توان از درآمد موقوفات برای حل مشکلات روز جامعه بهره برد و نگاه جامعه به سمت کارآمدی وقف را دوچندان کرد.
نظر شما