علت آلودگی هوای اصفهان باید به صورت همه جانبه بررسی شود

بابک صادقیان در گفت و گو با خبرنگار مهر با تاکید بر قاعده کلی تشدید آلودگی هوا در نیمه دوم سال در تمام نقاط دنیا اظهار داشت: پایداری جوی، افزایش استفاده از حامل‌های انرژی، پدیده وارونگی هوا، ورود سامانه‌های پرفشار ارتباط مستقیمی بین شرایط جوی با آلودگی هوا را در تمام کلانشهرهای دنیا فراهم می‌کند.

وی افزود: در نیمه دوم هر سال عوامل انسان ساز تأثیر عمده ای بر افزایش آلودگی هوا در کلانشهرها به ویژه اصفهان خواهند داشت.

رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه هنوز اطلاعات دقیق از میزان کاهش تردد اصفهانی‌ها با شیوع کرونا کووید ۱۹ در دسترس نیست، ابراز داشت: شدت و ضعف عوامل جوی به طور مستقیم بر شدت آلودگی هوا، انباشت آلاینده‌ها و تخلیه آن نقش دارد.

وی با بیان اینکه شدت و ضعف پدیده‌های جوی می‌تواند بر شدت و ضعف آلودگی هوا مؤثر باشد، گفت: برای مثال هرگاه سرعت وزش باد به ۵ الی ۶ متر بر ساعت برسد می‌تواند شرایط مناسبی برای تخلیه آلاینده‌های جوی فراهم کند؛ اما اگر شدت پایداری و سکون هوا بر میزان وزش باد غالب شود حتی اگر کسری از مواد آلاینده‌ها در کلانشهر اصفهان کاهش یابد باز هم با آلودگی هوا مواجه خواهیم بود.

صادقیان با استناد به مهمترین فاکتور آلاینده‌های جوی در کلانشهر اصفهان که ذرات معلق PM۲.۵ است، توضیح داد: ذرات معلق PM۲.۵ که منشأ انسان ساز دارد بر شاخص کیفی هوا مؤثر است و تولیدکننده این ذرات معلق در ناوگان حمل و نقل، خودروهای سنگین و نیمه سنگین اعم از کامیون‌ها واتوبوس های درون شهری و موتورسیکلت هاست.

وی افزود: موضوع آلودگی هوا و پارامترهای هواشناسی و جوی تابع متغیرهای زیادی است که بر روی هم اثر کنش و واکنشی دارند. شرایط اقلیمی، وزش باد و توپوگرافی اصفهان به یاری تخلیه آلاینده‌های جوی نمی‌آید و کلانشهر اصفهان غالباً با ماندگاری آلاینده‌ها روبروست.

رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اعلام اینکه امسال استمرار نفوذ جریان‌های پرفشار سرد در سطوح زمین بیشتر از سال گذشته و میانگین بلند مدت بوده است، اظهار داشت: یکی از عوامل مهم ماندگاری آلاینده‌ها در منطقه ماندگاری توأم با کاهش دما به ویژه ذرات معلق است که عوامل بسیاری با سهم مشخص در تولید آن دخیل هستند.

وی بیان داشت: با وزش بادهای پرسرعت کانون‌های گردو غبار در اطراف شهر اصفهان فعال می‌شود و با ماندگاری غبارها، بر کلانشهر اصفهان سایه می‌اندازد و چون امکان تخلیه آلاینده‌ها فراهم نیست حتی اگر شیوع بیماری کرونا کووید ۱۹ هم باعث کاهش تردد با وسایل خودرو سبک توسط اصفهانی‌ها شود باز هم با آلودگی هوا مواجه خواهیم بود.

صادقیان راه حل عبور از بحران آلودگی هوا را برنامه ریزی درون استانی و پایبندی در اجرای «قانون هوای پاک» دانست و افزود: اگرچه نقش خودروهای دیزلی و موتورسیکلت در تولید ذرات معلق PM۲.۵ مؤثر است اما باید این نکته را در نظر داشت که کثرت خودروهای سبک و کندی حرکت آنها در معابر و ایجاد سد در تردد کامیون‌ها و اتوبوس‌های درون شهری می‌تواند نقش خودروهای سبک را در تولید ذرات معلق PM۲.۵ برجسته سازد.

وی تاکید کرد: برای بررسی علت آلودگی هوای اصفهان نباید به یک یا دو فاکتور استناد کرد بلکه باید مجموعه‌ای چندوجهی را با بررسی کنش و واکنش اجزای مؤثر در نظر گرفت و همه جانبه به این مساله نگاه کرد.

رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های حفاظت محیط زیست استان اصفهان اشاره‌ای هم به نقش واحدهای صنعتی در آلودگی کلانشهر اصفهان داشت و گفت: با وجود رعایت استانداردهای واحدهای صنعتی مادر در اطراف اصفهان باید این نکته را در نظر داشت که بسیاری از ترددها به سمت این صنایع توسط کامیون‌ها و اتوبوس‌ها انجام می‌شود و نقش مهمی در تولید ذرات معلق PM۲.۵ خواهند داشت.

وی افزود: لازم است باز هم این نکته را تاکید کنم که اگرچه شیوع بیماری کرونا کووید ۱۹ بخشی از تردد خودروهای سبک در کلانشهر اصفهان را کاهش داده است اما جای این پرسشها خالی است که آیا از میزان تردد کامیون‌ها، ناوگان حمل و نقل عمومی شهری و بین شهری و موتورسیکلت‌ها کاسته شده است؟

صادقیان بیان داشت: برای بررسی آلودگی هوای کلانشهر اصفهان باید با بررسی همه جانبه دست به تحلیل زد و این نکته را فراموش نکرد که موقعیت توپولوژی و اقلیمی کلانشهر اصفهان کشش توسعه ناموزون صنعتی شدن تا شعاع ۵۰ کیلومتری را ندارد و توان اکولوژیک اصفهان نمی‌تواند به تخلیه آلودگی هوا کمک مؤثری کند.